Günümüzdə uşaqlarda nitqin ləngiməsi hallarında artım müşahidə olunur. Uşaqlar ya gec dil açırlar, ya da ki, sözləri çətinliklə tələffüz edirlər. Bu da bir çox valideynlərin haqlı narahatlığına səbəb olur. Bəs uşaqlarda nitq ləngimələrinin yaranmasına səbəb nədir?

Xeberle.com-a bu barədə açıqlama verən loqoped Nərmin Quliyeva bildirdi ki, nitqi ləngimə müxtəlif səbəblərdən yarana bilər:

"Əfsuslar olsun ki, müəyyən müddətdən sonra nitqin ləngiməsi uşaqlarda psixikanı da geri çəkir. Uşağın ana bətnində və ya doğuş zamanı travma alması, mərkəzi nitq aparatının zədələnməsi, ananın hamilə ikən infeksion xəstəliklərdən özünü qorumaması və ya özünün də xəbəri olmadan hər hansı bir xəstəlik keçirməsi nitqi ləngiməyə səbəb olur. Bəzən yuxarıda saydıqlarımızdan heç bir baş vermədən də uşaqda nitqin ləngiməsi halları yaşana bilər. Bunun əsas səbəbləri ananın ünsiyyətsizliyi, uşağın elektronika deyilən dəhşətli bir bəlaya tərk olunmasıdır. Təəssüflə qeyd etmək olar ki, bütün ailələrdə bu hal yaşanır, ana uşağına telefonu verir ki, təki yemək yesin. Bu da iki xoşagəlməz nəticənin yaşanmasına gətirib çıxarır: düzgün qidalanmama, nitqin və ünsiyyətin itirilməsi. Elektron alətlər günümüzün ən böyük problemidir və o tam sağlam dünyaya gəlmiş uşağın autizm, mutizm xəstəliklərinə tutulmasına səbəb ola bilir. Hansı ki, bu problemlərin bərpası qeyri-mümkündür. Uşaq 1-3 yaşları arasında qətiyyən elektron alətlərlə (telefon, komputer və s.) oynamamalı, televiziyaya baxmamalıdır. Uşağın nitqinin inkişaf dövrü 1 yaşından başlayır və 5 yaşında tamamlanır. Bu dövrdə uşağın xarici dildə olan cizgi filmləri izləməsi nitqinin əsaslı şəkildə zədələnməsinə səbəb olur. Uşaqlar vaxtından tez ikidilliliyə yönəlirlər. Əsasən də türk kanalları çox olduğuna görə, türk dilinə də meyillilik çoxdur. Valideynlər uşaqlarının televiziya kanallarından rəngləri öyrəndiklərini bildirirlər. Baxırsan ki, uşaq narıncıya turuncu, çəhrayıya pembe, qırmızıya kırmızı deyir. Əslində bunların heç biri bizim uşaqlarımıza lazım deyil. Biz uşaqlara 5 yaşına qədər öz dilimizi öyrətsək daha yaxşıdır. Sonra o uşaqların nitqini korreksiya etmək də olmur.Həmçinin uşaqların vaxtından tez dil kurslarına cəlb olunması da düzgün deyil”.

Elnarə Salamova

Xeberle.com