Yay fəsli uşaq orqanizminin inkişafı üçün çox əhəmiyyətlidir. Buna görə də uşaqlar yay tətilini həm sağlamlıqları, həm də inkişafları naminə səmərəli keçirməlidir.
Tətil planları əvvəlcədən – elə tədris zamanı hazırlanmalıdır. Yay tətili gəlib çatandan sonra uşağın 3 ayı necə keçirəcəyini planlaşdırmaq çox çətin olur. Belə olanda isə uşaq gününü ya küçədə, ya da kompüter qarşısında keçirməli olur.
Əvvəllər uşaqların yay tətilini səmərəli keçirə bilmələri üçün yay düşərgələri var idi. Uşaqlar üçün tədris ilinin sonunda pioner düşərgələri fəaliyyət göstərirdi. 1990-cı illərdən sonra bu düşərgələr dağılmağa başladı. Bunun əsas səbəbi düşərgələrin binalarında məcburi köçkünlərin məskunlaşmasıdır. İndi bu düşərgələr yox vəziyyətindədir.
"Hazırda
Azərbaycanda yay düşərgələrinin vəziyyəti o qədər də ürəkaçan deyil”.
Bu sözləri Xeberle.com-a açıqlamasında təhsil eksperti
Kamran Əsədov bildirib. Onu sözlərinə görə, ölkəmizdə düşərgələrin sayının
artmasına ehtiyac var:
"Təhsil müddəti başa çatdıqdan sonra bütün valideynlərin
birmənalı şəkildə düşündükləri yalnız uşaqların yay tətilini səmərəli keçməsi
ilə bağlı olur. Sovet dönəmində Azərbaycanda məktəblərdən yay tətilində uşaqlar
düşərgələrə aparılırdı. Hansı ki, orada uşaqların fəaliyyəti yalnız onların
yatıb-durmaları ilə bağlı deyildi. Orada onların asudə vaxtlarını səmərəli
istifadəsi və təşkili həyata keçirilirdi. Yəni yay düşərgələri dedikdə əsasən
uşaqların tədris müddətində əldə etdikləri bilik və bacarıqların tətbiq edilməsi
nəzərdə tutulur. Mənim araşdırmalarıma görə, Azərbaycanda hal-hazırda 16 düşərgə
fəaliyyət göstərir ("Qaranquş”,Çingiz Mustafayev adına düşərgə və s.). Avropa və
Amerikada bu düşərgələr ödənişli olsalar da, bütün uşaqları əhatə edə bilir.
Amerikada elə yer var ki, bir dəfəlik ödəniş 25000 manatdır. Azərbaycanda düşərgələrin
qiyməti 400-500 manatdır və ölkəmiz üçün bu rəqəm kifayət qədər yüksəkdir. Azərbaycanın
təkcə 4500 ümumtəhsil məktəblərində 1,6 milyon şagird təhsil alır. Amma onların
200 nəfərinin dövlət tərəfindən yay düşərgələrinə cəlb olunması həyata
keçirilir. Bütün uşaqlar düşərgələrə cəlb
olunmaq istəsələr belə buna nail ola bilmirlər. Lakin Avropa və Amerika ölkələrində
bütün uşaqları əhatə etmək infrastrukturuna malik olan yay düşərgələri fəaliyyət
göstərir. "İdeya İctimai Birliyi”, "Ümumdünya Vəhşi Təbiətin Qorunması Təşkilatı”
və s. Azərbaycan bölgələrində yalnız qısamüddətli (3-5 günlük) yay düşərgələri
təşkil edirlər. Bu da kifayət qədər
azdır. Dünya təcrübəsində göstərilir ki, düşərgələrin müddəti minimum 10,
maksimum 26 gün olmalıdır. Gündəlik proqram tərtib olunmalıdır ki, şagirdlərin
hansı bilik və bacarıqlara yiyələnəcəkləri və ya hansı nəzəri-praktiki işlə məşğul
olacaqları əvvəlcədən müəyyənləşsin. Hesab edirəm ki, Azərbaycanda düşərgələrin
sayının artmasına ehtiyac var. Bu həm də əlavə iş yerlərinin açılması deməkdir.
Hazırda Azərbaycanda fəaliyyət göstərən 54 universitetdə 164.000 tələbə təhsil alır. Düşünürəm ki, dilbər guşələrimizdə düşərgələr
təşkil etməklə həmin tələbələri işə cəlb etmək olar. Bu da müddətli və mövsümi
iş yerlərinin açılması deməkdir”.
Təhsil Nazirliyindən bildirilib ki, uşaqların yay tətilini səmərəli keçirməsi üçün sözügedən nazirlik və bir neçə qurum tərəfindən pulsuz yay düşərgələri təşkil olunur: "Təhsil Nazirliyinin əməkdaşlarının uşaqları üçün ”Təhsil” Respublika İdman Mərkəzinin Zağulba Tədris İdman Bazasında iyulda düşərgə təşkil ediləcək. Bundan başqa, Uşaq-Gənclər İnkişaf Mərkəzi, İDEA İctimai Birliyi və Ümumdünya Vəhşi Təbiəti Mühafizə Fondunun Azərbaycan Nümayəndəliyinin birgə əməkdaşlığı ilə iyulda Lerik rayonunda "Bəbirləri mühafizə edək”, İsmayıllı rayonunda "Zubrları təbiətimizə qaytaraq”, Qax rayonunda "Ceyranları qoruyaq” adlı ekoloji yay düşərgələri təşkil ediləcək. Respublika Uşaq-Gənclər İnkişaf Mərkəzi tərəfindən "Cücələrimin qonağı olaq” Art-düşərgə, Quba rayonunda ekoloji düşərgənin təşkili nəzərdə tutulur. Nazirliyin əməkdaşları üçün təşkil edilən və adıçəkilən düşərgələr ödənişsiz əsaslarla təşkil ediləcək. Respublika Uşaq-Gənclər İnkişaf mərkəzi tərəfindən təşkil edilən düşərgəyə mərkəzin fəal dərnək üzvləri cəlb edilir. Lerik, İsmayıllı və Qax rayonlarında təşkil olunan düşərgələr İDEA İctimai Birliyinin dəstəyi ilə keçirilir. Düşərgə 3 gün müddətindədir və həmin düşərgəyə yerli və qonşu rayonların təhsildə və ictimai işlərdə fəal məktəblilər cəlb olunurlar. Quba rayonunda təşkil edilən ekoloji yay düşərgəsinə Ekoklub üzvləri, "Cücələrimin qonağı olaq” adlı Art-düşərgəyə mərkəzin fəal dərnək üzvləri cəlb olunacaq. Hər iki düşərgə 7 gün nəzərdə tutulub”.
Bəs
Sumqayıt Təhsil şöbəsində nə deyirlər?
Məsələ ilə bağlı sorğumuza cavab olaraq
Sumqayıt şəhər Təhsil Şöbəsindən bildirilib ki, hazırda şəhərdə fəaliyyət göstərən
ümumtəhsil məktəblərində yay düşərgələrinin təşkili nəzərdə tutulmayıb.
Sumqayıtda fəaliyyət göstərən tədris mərkəzlərində isə
vəziyyət aşağıdakı kimidir:
"AVEY Tədris Mərkəzi” – Yay düşərgəsinin təşkili nəzərdə
tutulmayıb
"Reduco Tədris Mərkəzi” - Yay düşərgəsinin təşkili nəzərdə
tutulmayıb
"Hədəf” kursları – 1-7 iyul tarixində bir həftəlik
Quba turu təşkil olunub
"Lider” kursları - Yay düşərgəsinin təşkili nəzərdə
tutulmayıb
"Zirvə” kursları - Yay düşərgəsinin təşkili nəzərdə
tutulmayıb
"Kaspi Təhsil Mərkəzi” – İyun ayının 20-dən avqust
ayının 1-nə qədər 6 həftəlik Sumqayıt, Novxanı ətrafı və Bakı turu təşkil olunub.
Elnarə Salamova
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.