Həyatın ağır sınaqlarından keçmiş, yalnız öz iradəsi, əzmi ilə mənsəbə, ada-şöhrətə çatmış adam

Bu il onun üçün ikiqat sevinclidir - 52 əvvəl qoynunda yurd-yuva saldığı, övladlarının dünyaya göz açdığı, nəvələrinin də vətəni olan Sumqayıtın 22 noyabrda 70, özünün isə bu gün - sentyabrın 10-da 80 yaşı tamam olur! Ancaq arzusundadır ki, yubileyini elə könlünü, qəlbinin odunu-hərarətini verdiyi, istedadını, çoxillik əməyini sərf etdiyi doğma şəhəri Sumqayıtla eyni vaxtda qeyd etsin.

Həyatından mühüm məqamlar: 1939-cu il sentyabrın 10-da indiki Şərur rayonunun məşhur Şahtaxtı kəndində dünyaya gəlmişdir. (Lakin o vaxtlar doğum şəhadətnaməsi almağa çox vaxt diqqət göstərilmədiyindən həmin sənəd 7 ay sonra verilmiş və doğum tarixi 22 aprel 1940-cı il kimi göstərilmişdir). 1957-ci ildə Şahtaxtı kənd orta məktəbini bitirmişdir. 1958-60-cı illərdə Naxçıvan şəhər 3 №-li Texniki-peşə məktəbində oxumuş, oranı bitirdikdən sonra 1962-ci ilin sentyabrınadək Gümüşlü qəsəbəsində Geoloji Kəşfiyyat dəstəsində işləmişdir.

1967-ci ildə Azərbaycan Neft-Kimya İnstitutunda mühəndis-texnoloq ixtisasına yiyələnərək, həmin ilin aprelində Sumqayıt Polimer Tikinti Materialları Kombinatında işə qəbul edilmişdir. 1973-cü ilin yanvarında Leninqrad Ümumittifaq Rəhbər Mühəndis-Texniki İşçilərin Təkmilləşdirilməsi İnstitutunu bitirmiş, 3 il sonra - 1976-cı ildə Sumqayıt Polimer Tikinti Materialları Kombinatına baş mühəndis, 5 il sonra isə həmin müəssisənin direktoru vəzifəsinə təyin edilmişdir.

Qadir Süleymanov təkcə bacarıqlı istehsalatçı deyil, həm də vətənpərvər, xalqını ürəkdən sevən bir adamdır. Qarabağımızın ağır-məşəqqətli günlərində onun təşəbbüsü ilə Sumqayıt Polimer Tikinti Materialları Kombinatı həm Qarabağ əhalisinə, həm də respublikanın müxtəlif şəhərlərinə, həmçinin Sumqayıta pənah gətirmiş qaçqın və köçkünlərimizə, didərginlərimizə maddi yardım göstərmiş, hər zaman onlara mənəvi dayaq olmuşdur.

Bununla belə, qabaqcıl müəssisə rəhbəri və uzun illər həm də şəhər Sovetinin deputatı kimi də fəaliyyət göstərmiş bir adam - şəhərin tanınmış, nüfuzlu ziyalılarından olan Qadir Süleymanov həmişə hədsiz təvazökarlığı, sadəliyi ilə seçilmiş, abır-həyasına sığınaraq, özünü "gözə soxmaq” istəməmiş, hər yerdə, hər zaman şəxsiyyətini qorumağa, qürurlu, gözü-könlü tox olmağa daha çox üstünlük vermişdir.

Bütün bunlar – geniş və səmərəli həyat fəaliyyəti, hər zaman saflıqla, vicdanına ləkə vurmadan yaşaması Qadir müəllimə tam haqq verirdi ki, o, uca Allahın qarşısında da borcunu şərəflə yerinə yetirsin. Və o, bu borcuna da sədaqətlə əməl edərək, Həcc ziyarətində olmuş və artıq neçə illərdir ki özünün Hacı olmaq haqqını qazanmışdır.

...Bir-neçə il əvvəl Qadir müəllimi yaxından tanıyan və qiymətləndirən dost-tanışların sayəsində Sumqayıt sənayesinin inkişafında müəyyən xidmətləri olmuş bu gözəl insanın mənalı ömür yolundan bəhs edən geniş həcmli, nəfis tərtibatla nəşr edilmiş "Ömür ləngəri” kitabı nəşr edilmişdir. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, "Tərəqqi” medallı tanınmış yazıçı-publisist Sabir Şahtaxtının səyi ilə ərsəyə gəlmiş həmin kitab Qadir müəllimin ömür salnaməsini bütün dolğunluğu ilə əks etdirir.

Kitabda şərəfli ömür yolu keçmiş müəssisə rəhbərinin, Sumqayıtın tanınmış, nüfuzlu ziyalısının əmək fəaliyyətindən, heç də asan olmayan həyat yolundan bəhs edən bölmələrlə yanaşı, onun qabaqcıl bir istehsalat rəhbəri kimi respublika qəzetlərinə verdiyi müsahibələr, haqqında yazılmış oçerklər, eyni zamanda Azərbaycanın tanınmış şəxslərinin yubilyar haqqında söylədikləri fikirlər də geniş yer almışdır.

Respublikanın sabiq Tikinti Materialları Sənayesi naziri Şair Həsənovun, "Azərsənayetikinti” Səhmdar Cəmiyyətinin sədri Ənvər Əliyevin, Asəf Zeynallı adına Bakı Musiqi Kollecinin direktoru Nazim Kazımovun, Sumqayıtın "Şöhrət” ordenli məşhur cərrahı Hacı Cəfər Quliyevin, Bakı Şüşə zavodunun direktoru Qəzənfər Novruzovun, Sumqayıt Dövlət Universitetinin dosenti Rahilə Məmmədovanın, Bakı Asbest-şifer zavodunun direktoru, Əməkdar mühəndis Umud Məlikovun, respublikanın Şəhərsalma və Memarlıq Komitəsinin sədri Cahangir Qocayevin, Azərbaycanın Əməkdar jurnalistləri Oqtay Cəfərovun və Eyruz Məmmədovun Qadir Süleymanov haqqında fikirləri onun bir insan və istedadlı mütəxəssis kimi obrazını daha canlı və inandırıcı şəkildə əks etdirərək, tamamlayır.

Ağdam Tikinti Materialları kombinatının keçmiş direktoru Qasım Kərimovun öz sumqayıtlı həmkarı Qadir Süleymanov haqqında vaxtilə dedikləri də maraqlıdır: ”Mən Qadir Süleymanovu eyni nazirlik sistemində işlədiyimiz zaman tanımışam. O, öz peşəsini sevən və başqalarının əməyini qiymətləndirməyi bacaran bir mühəndis, nüfuzlu müəssisə rəhbəri, nazirliyin kollegiya üzvü idi. O, bizim üçün nümunə, xarakteri ilə əsl şəxsiyyət idi. O, kollegiya iclaslarında qaldırılmış məsələlərin müzakirəsində çox fəal iştirak edirdi və savadlı, qeyri-adi təklifləri ilə daim diqqəti cəlb edirdi”.

...2014-cü ildə Qadir müəllimin xətrinə yamanca dəymişdilər - ömrünün 25 ildən çoxunu Sumqayıt Polimer Tikinti Materialları Kombinatının inkişafına həsr etmiş, onu SSRİ-nin ən qabağcıl müəssisəlırindən birinə çevirmiş, əldə etdiyi nailiyyətlərə görə vaxtilə SSRİ Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri sərgisinin Qızıl medalına layiq görülmüş, Sumqayıtın sosial-iqtisadi tərəqqisinə bacardığı köməkliyi etmiş, uzun illər şəhər Sovetinin deputatı, şəhərin nüfuzlu ziyalısı, müəssisə rəhbəri olmuş bu adamı nə Sumqayıtın o vaxtkı rəhbərlyi, nə də ictimai təşkilatların nümayəndələri yada salmadılar, telefonla da olsa, 75 illik yubileyi münasibətilə təbrik etməmişdilər.

Yaxşı ki, bir il sonra - 2015-ci ildə şəhərimizə onun və sumqayıtlıların qədir-qiymətini bilən qayğıkeş bir rəhbər təyin edildi.Şəhərdə hamını çox yaxşı tanıyan, hər kəsin xidmətlərindən xəbərdar olan yeni İcra Hakimiyyəti başçısı Zakir Fərəcov böyük bir sənaye müəssisəsinə uzun illər uğurla rəhbərlik etmiş Qadir Süleymanovun əməyini yüksək qiymətləndirərək, onun "Tərəqqi" medalı ilə təltif edilməsinə, bununla da bu təvazökar, gözəl ziyalının böyük sevincinə, minnətdarlığına səbəb olmuşdu.

Rəhman ORXAN