Tanınmış yazıçı-publisist, respublika Yazıçılar və
Jurnalistlər Birliklərinin üzvü, Əməkdar jurnalist Eyruz Məmmədovun Sumqayıtın
qurucularından biri, şəhərin ictimai-mədəni həyatında yarım əsrə qədər fəal
iştirak etmiş, Sumqayıt mətbəəsinin yaradıcısı və 30 il onun rəhbəri olmuş, onu
Sovetlər Birliyində şöhrətləndirənfədakar, unudulmaz insan, Respublikanın Əməkdar
poliqrafçısı Surxay Bayram oğlu Məmmədovun
keçdiyi şanlı və şərəfli ömür yolu haqqında maraqlı və zəngin xatirələrlə dolu
"Atam haqqında xatirələrim” adlı kitabı bu günlərdə "Azəri-poliqrafiya” nəşriyyatı
tərəfindən nəfis şəkildə çap edilmişdir.
Eyruz müəllimin qələmə aldığı bu xatirə kitabında atası
Surxay Məmmədovun həyat və fəaliyyəti geniş şəkildə işıqlandırılır, onun II
Dünya müharibəsi zamanı keçdiyi döyüş yolundan və müharibədən sonrakı dövrdəSumqayıtın
inkişafıyolunda uzun illər göstərdiyi xidmətlərdən
ətraflı bəhs edilir. Kitabda həmçinin əmək və müharibə veteranının cəbhə və iş yoldaşlarının, o dövrlərdə şəhərə
rəhbərlik etmiş məsul şəxslərin, dostlarının, doğmalarının-əzizlərinin xatirələri
geniş yer almışdır. 1950-ci illərdən başlayaraq ötən onilliklərdə Surxay müəllimlə
yaxın təmasda çalışmış şəxslərin - şəhərin kimya sənayesinin yaradıcılarından
olmuş Fərhad Zeynalovun vəƏliş Mustafayevin, Sumqayıt şəhər Xalq Deputatları
Soveti İcraiyyə Komitəsinin sədri Kamal Axundovun və müavini Kərim Axundovun,müxtəlif
dövrlərdə şəhərə rəhbərlik etmiş Şənlik Əliyevin, Minarə Tahirovanın, Vaqif
Əliyevin, məşhur inşaatçı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Aslan Osmanovun,
Respublika Səhiyyə nazirinin müavini Ağadadaş İbrahimovun, Azərbaycanın Xalq
şairi Nəriman Həsənzadənin,Sumqayıtın adlı-sanlı həkimləri -şəhərin 1 №-li xəstəxanasının
baş həkimi Dünyamalı Qasımovun,Təcili-tibbi yardım xəstəxanasının baş həkimi
İzzət Sadıxovun, "Şöhrət” ordenli cərrah Cəfər Quliyevin, Sumqayıtın nəqliyyat
müəssisələrinin nüfuzlu rəhbərləri olmuş Sahib Qarayevin və Əlqəmə Orucovun,
metallurgiya zavodlarının direktorları
Emil Paşayevin və Adil Məmmədovun, 1980-ci illərdə Corat kənd Sovetinin sədri
olmuş İsgəndər Qasımovun,şəhər Mədəniyyət şöbəsinin müdiri Zərifə Təhməzovanın,Təhsil
şöbəsinin müdiri Xeyransa Verdiyevanın,partiya-sovet işçisi Məmmədəli
Tağıyevin, respublikanın Əməkdar jurnalistləri Oqtay Cəfərovun, Rəhman Orxanın,
Əməkdar incəsənət xadimi Ağalar İdrisoğlunun, Prezident mükafatçısı,
yazıçı-publisist Arif Ərşadın Surxay Məmmədov haqqında maraqlı xatirələri və
publisistik məqalələri böyük maraq doğurmaqla oxucuda Surxay müəllimin bir əmək
adamı və şəxsiyyət kimi dolğun obrazını yaradır. Məhz bu xatirələrdən fərəhlə
öyrənmək olur ki, vaxtiə gənc Surxay müəllimin toyunun aparıcısı xalqımızın
unudulmaz, sevimli şairi Səməd Vurğun olmuş, məşhur müğənnilərXan Şuşinski və
Sara Qədimova öz mahnıları ilə toyu daha da rövnəqləndirmişlər. O da maraqlıdır
ki, Xalq şairi Nəriman Həsənzadə öz xatirəsində qeyd edir ki, "Surxay müəllimin
mənim həyatımda və yaradıcılığımda rolu böyük olub. Buna görə ona həmişə minnətdar
olmuşam”. Məsələ ondadır ki, vaxtilə "Mübariz keşikdə” qəzetinin sürücüsü olmuş
Nəriman Həsənzadənin Moskvanın M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna qəbul olunması,
dünya poeziya aləminə qovuşa bilməsi üçün foto-müxbir ştatına keçməsinə baş
redaktor, polkovnik Maksimovu "mədəni şəkildə aldadaraq”, Surxay müəllim nail
olmuşdu.
Surxay müəllimin həyatının bu cür maraqlı fakt və epizodları ilə zəngin
olan, 300 nüsxə tirajla nəşr edilmiş kitabın
məsul redakroru yazıçı Arif Ərşad, redaktoru Nərmin
Eyruzqızı, korrektoru isə Leyla Xandır.
Şübhə yox ki, unudulmaz, gözəl insan Surxay Məmmədovun
100 illik yubileyinə həsr edilmiş bu xatirə kitabı onun cəbhə və iş
yoldaşlarının, doğmalarının-əzizlərinin, dostlarının və onu tanıyan bütün
sumqayıtlıların marağına səbəb olacaqır.
Fidan Muxtar
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
