Azərbaycanda avtomobil bazarında alıcı qıtlığı yaşanır.
Bazarlarda kifayət qədər avtomobil olsa da maşın alan demək olar ki yoxdur. Satıcılar da tələbatın kəskin azaldığını deyirlər. Nəqliyyat vasitələrinin satışı ilə məşğul olan Elgiz Məmmədov deyir ki,
manatın devalvasiyasından əvvəl hər ay ən azı 10 avtomobil satıblar.
"Fevral ayında manatın ucuzlaşmasından başlayaraq alıcılar azalmağa
başladı. Hazırda ay ərzində 2 avtomobil satanda sevinirik.”-deyə E.
Məmmədov deyir.
Digər avtomobil satıcıları da eyni vəziyyətdən şikayətlənir. Avtomobil salonunda satıcı işləyən Sevda Məmmədova da deyir ki,
alıcıların kəskin azalmasına görə, avtomobillərə 15-20 faiz endirim
olunub. Amma buna baxmayaraq satış mərkəzlərinin qapısını açan yoxdur.
"Hazırda ay ərzində bir avtomobil belə sata bilmirik. Endirim
kampaniyalar, şirnikləşdirici lotereyalar təşkil etsək də heç bir
faydası yoxdur.”-deyə Sevda Əzizova deyir.
Bazarda onsuzda sayı az olan alıcılar isə satıcıların dedikləri ilə razılaşmır.
Onlar deyir ki, dolların bahalaşmasından sonra avtomobillərin qiyməti daha da artıb.
"Mən almaq istədiyim avtomobilin qiyməti yanvar ayında 10 min dollar
idi. Manatın qiyməti düşəndən sonra həmin avtomobil hazırda 15%
endirimlə 11min 200 manata təklif edilir. Satıcılar bunu dolların
qalxması ilə izah edirlər. Amma avtomobillərin çoxu dolların
məzənnəsinin dəyişməsindən əvvəl gətirirlib. Hər kəs vəziyyətdən
sui-istifadə edərək qiyməti qaldırıb. Sonra da deyirlər ki, alıcı
yoxdur.”-deyə avtomobil almaq istəyən Elmir Səlimzadə bildirib.
Maşın bazarındakı alıcı qıtlığı
Mütəxəssislər isə deyirlər ki, maşın alanların sayının azalmasının
səbəbi tək manatın ucuzlaşması ilə bağlı deyil. Digər amillərin də
təsiri böyükdür.
Avto ekspert Azər Allahverənov maşın bazarındakı durğunluğun azalmasına
səbəb kimi, Mərkəzi Bankın avtomobil kreditləri ilə bağlı şərtləri
ağırlaşdırmasını, avro-4 standartının tətbiq edilməsini və manatın
ucuzlaşması fonunda dolların bahalaşmasını görür.
Ekspertin sözlərinə görə, devalvasiyadan sonra dollarla gətirilən
avtomobillərdə ucuzlaşma, manatla olan avtomobillərdə bahalaşma olmalı
idi.
"Xaricdən dollara avtomobil gətirən şəxslər dollar qalxandan sonra daha
çox gəlir götürdülər. Cüzi bahalaşmanın manatla satılan avtomobillərdə
hiss edilməsi normal hal idi. Lakin bəzi işbazlar qazanc daha çox qazanc
götürmək üçün həm dollarla, həmdə manatla olan avtomobillərin qiymətini
qaldırdılar.”-deyə avto ekspert bildirib.
Azər Allahverənov- avto ekspert
İqtisadçı ekspertlər isə alıcı qıtlığının müşahidə olunduğu vəziyyətdə
qiymətlərin əslində aşağı düşməlidi. Amma süni şəkildə baha
saxlanılır.
Dünya təcrübəsində isə alqı-satqı əvvəlcədən razılaşdırılmış qaydada
həyata keçirilir. Belə olduğu halda valyutanın qalxmasından və
düşməsindən asılı olmayaraq müqavilə olduğu alanla satan riski bərabər
paylaşır.
Ekspertlər hesab edirlər, Azərbaycanda maşın bazarında canlanma yaratmaq
üçün qiymətlərin süni şəkildə qaldırılmasının qarşısı alınmalıdır.(anspress)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.