Ermənistan yeni Atom Elektrik Stansiyasının tikintisinin ideyasından imtina etmək niyyətində deyil.

 Bu barədə ölkənin Energetika və Təbii Resurslar Nazirliyinin yaydığı bəyanatda deyilir.

Bildirilir ki, mövcud şəraitə baxmayaraq, hökumət Atom Elektrik Stansiyasının qüvvədə olan enerji blokunun istismar müddətini uzatmaq istəyindədir. Bu, heç də onu bildirmir ki, Ermənistan yeni atom elektrostansiyasının tikintisi ideyasından imtina etmək niyyətindədir.


İrəvan şəhəri

Bəyanatda deyilir: "Yeni atom elektrostansiyasını tikmək haqqında niyyət protokolunun imzalanacağı əvvəllər bildirilmişdi və bu təşəbbüs gündəlikdə qalır. Ermənistan üçün atom elektrostansiyasının alternativi yoxdur. Son illərdə bu təşəbbüsün reallaşdırılması bir neçə səbəbə görə yavaşıdı. Buna, ilk növbədə, "Fukusima" Atom Elektrik Stansiyasında baş verən qəza mane oldu. Bu, həm də bütün dünyada atom energetikasına münasibəti mənfiyə doğru dəyişdi. Hətta sonra ölkələr də tapıldı, o cümlədən onların arasında Almaniya da var, atom enerjisindən imtina etməyə qərar verdilər. 

Bununla yanaşı, əmin olmaq üçün çox vaxt lazım olmadı ki, indi atom energetikası ən etibarlı və ucuz resurs mənbəyi qalmağa davam edir. Ermənistan həmçinin atom enerjisindən istifadədən imtina etmək niyyətində deyil. Ermənistanda 2027-ci ildə yeni atom enerji bloku istismara veriləcək."


AES xəritəsi

Ancaq ekspertlər İrəvanın bu ideyasından əl çəkməməsini ölkə üçün ciddi problem yaradacağını qənaətindədirlər. Onların fikrincə, indi Ermənistan region üçün təhlükəli işlərlə yox, daha münasib layihələr ortaya qoymalıdır. Çünki indi bir çox ölkələr atom ideyasından yan keçdiyi bir vaxtda, Ermənistanın bu təşəbbüsü reallaşdırmaq barədə verdiyi bəyanat iqtisadi yox, siyasi məqsəd daşıyır. 



Ermənistandakı "Metsamor” Atom Elektrik Stansiyası dünyadakı ən təhlükəli stansiyalardan biridir. Ermənistanın paytaxtı İrəvandan təxminən 40 kilometr qərbdə (Metsamor şəhərində) yerləşən bu stansiyanın tikintisinə Sovet İttifaqı dövründə - 1973-cü ildə başlanılmış, 1979-cu ildə isə istismara verilmişdir. 1998-ci ildə Ermənistanda baş vermiş zəlzələnin mərkəzi "Metsamor” stansiyasından 75 kilometr aralıda idi. O zaman Sovet hakimiyyəti təhlükəsizlik sarıdan narahatlığa görə bu stansiyanın fəaliyyətini dayandırmışdı. Amma 1995-ci ildə ciddi enerji böhranı ilə üzləşən Ermənistan hökuməti beynəlxalq tənqidlərə baxmayaraq, stansiyanın işini bərpa etdi. 

Ermənistanın ekoloji təşkilatlarının fəalları hesab edirlər ki, "Metsamor” olduqca təhlükəlidir. Xüsusilə, Cənubi Qafqaz kimi geostrateji əhəmiyyətli, müxtəlif maraqların toqquşduğu, Şərq ilə Qərb arasında dəhliz rolunu oynayan bir regionun istər ekoloji, istərsə də siyasi-iqtisadi baxımdan təhlükəsizliyi Qərb dövlətlərini də narahat etməlidir. Avropa Şurasının Parlament Assambleyası qəbul etdiyi sənədlərdə dəfələrlə bu AES-in fəal seysmik zonada yerləşdiyini və bütün Qafqaz regionu üçün potensial təhlükə mənbəyi olduğunu narahatlıqla ifadə etməsinə baxmayaraq, AES hələ də fəaliyyət göstərməkdədir. Azərbaycan və Türkiyə dövlətləri dəfələrlə Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinə müraciət edərək AES-in region üçün real təhlükə mənbəyi olduğunu bildirmişlər. Lakin Ermənistan rəhbərliyi heç bir müraciəti nəzərə almamaqda davam edir.


"Metsamor” Atom Elektrik Stansiyası

Bir sözlə, "Metsamor” AES-in istismarı təkcə Azərbaycanındeyil, bütün region dövlətlərinin (eləcə də Türkiyə, Gürcüstan, İran, Rusiya və s.) ekoloji təhlükəsizliyinə ciddi təhdiddir. Bu stansiya Avropa məkanı üçün də ekoloji təhlükə mənbəyidir. Təəssüfedici haldır ki, Ermənistan tərəfi bir çox məsələlərdə olduğu kimi, bu məsələdə də qeyri-konstruktiv mövqe nümayiş etdirir. Hətta bütün təzyiq və narazılıqlara baxmayaraq, Ermənistan hökuməti uzun müddət AES-in yeni blokunun tikintisi ilə bağlı məsələni gündəmdə saxlamışdır. Belə ki, 1980-ci ildən etibarən istifadəyə verilən "Metsamor” "Armenia 2” reaktoru olsa da, hökumət 2018-ci ildə yeni bir reaktoru "Armenia 3”-ü reallaşdırmağı qərara alıb.(ANS PRESS)