“Novruz bayramına qədər siyasi məhbusların azad olunması və ciddi islahatlara başlamaq təklifi nəzərə alınmasa, biz 2015-ci ildə Bakıda keçirilməsi nəzərdə tutulan Avropa Oyunlarının boykotuna çağıracağıq”
Müsavat Partiyasının başqanı İsa Qəmbər yeni ildə “Yeni Müsavat” qəzetinə ilk müsahibəsini verib.
Virtualaz.org toxunulan məsələlərin aktuallığını nəzərə alaraq həmin müsahibəni öz oxucularına da təqdim edir:
- İsa bəy, yeni ilə hansı ovqatla başlamısınız? İlin ilk günündəfacebook səhifənizdə qəzəbli olduğunuzu yazıb narahatlığınızı ifadəetmişdiniz. Həmin ovqat yenə də qalırmı?
- Əslində mən qəzəbli və inanclı olduğumu bildirərək əhval-ruhiyəmi ifadə etmişəm. Mən hesab edirəm ki, Azərbaycan çox gözəl, zəngin bir məmləkətdir və inanıram, bilirəm ki, Azərbaycanın sərvətləri, Azərbaycan xalqının zəhmətkeşliyi bu xalqın yüksək səviyyədə yaşaması üçün yetərlidir. Bunun üçün sadəcə haqqa-ədalətə, idarəetmənin düzgün təşkil olunmasına ehtiyac var. Təəssüf ki, avtoritar bir rejim uzun illərdir buna imkan vermir. Bu baxımdan hər bir il Azərbaycan üçün itirilmiş il kimi keçir. Xüsusən də ötənilki hadisələr - seçkilərin total saxtalaşdırılması, repressiyalar, həbslər—doğrudan da çox acınacaqlı idi. Mən də statusumda ifadə etmişəm ki, vəziyyəti dəyişmək lazımdır və vəziyyəti dəyişmək üçün mən əlimdən gələni edəcəyəm, inanıram ki, bu səylərdə tək olmayacağam.
- Amma belə bir ərəfədə müxalifət düşərgəsində xoşagəlməz nələrinsə baş verdiyi barədə cəmiyyətdə ümumi bir rəy var. Qarşılıqlı ittihamlar, gərgin münasibətlər seçkisonrası gərginlik nəticədən, məğlubiyyətdən irəli gəlir, yoxsa ayrı səbəblər var?
- Ümumiyyətlə, belə baxanda təəssüf ki, seçkilərdən sonra müxalifətdaxili gərginliklərin yaşanması təkrarlanan bir hadisəyə çevrilib. Ancaq bu il bu gərginliyin baş verməsi məni xüsusilə təəccübləndirdi. Çünki mahiyyət etibarilə ötənilki əldə olunmuş uğurları qiymətləndirərək, dəyişikliklərə nədən nail olmadığımızı müəyyənləşdirərək yolumuza davam etməli idik. Ancaq təəssüf ki, nədənsə demokratik düşərgədə ciddi bir gərginlik yarandı. Müsavat Partiyası bu gərginliyin tərəfi olmaq niyyətində deyil. Biz belə bir gərginliyə ehtiyac duymuruq.
- Amma dünənə qədər müttəfiq olanlar, bu günün özündə Milli Şura çətiri altında Müsavatla bir sırada dayananlar Müsavatın özünü gərginlik yaratmaqda və Milli Şuradan getmək üçün bəhanəaxtarmaqda ittiham edirlər...
- Heç bir əsası olmayan fikirlərdir. Çünki seçki dövrü yekunlaşandan sonra biz Müsavat Partiyası olaraq bir neçə təklif irəli sürdük. Bunu təxminən dörd təklif kimi qruplaşdırmaq mümkündür. Birincisi, Rüstəm İbrahimbəyovun hörmətlə Milli Şura sədrliyindən ayrılması. İkincisi, Cəmil Həsənlinin Milli Şuranın rəhbərliyinə gətirilməsi. Üçüncüsü, Milli Şuranın hədəflərinin dəqiqləşdirilməsi. Dördüncüsü də Milli Şuranın idarə olunmasının təkmilləşdirilməsi. Bu təkliflərin dördü də Milli Şuranın və demokratik düşərgənin maraqlarına tam uyğundur. Əslinə qalsa Cəmil Həsənlinin də, Rüstəm İbrahimbəyovun da, bütün bu prosesdə iştirak edən şəxslərin də maraqlarına uyğundur. Amma nədənsə bu təkliflərin həyata keçirilməsinə çox ciddi bir müqavimət formalaşdırıldı, bu məsələlər ləngidildi, bu təkliflərin ətrafında yersiz diskussiyalar yaradıldı. Hətta təkliflərimizin ikisi həll olunandan sonra da səngimə baş vermək əvəzinə, Müsavata qarşı hücumlar daha da şiddətləndi. Bunlar çox qəribə görünür. Təbii ki, biz də bu prosesi diqqətlə müşahidə edirik. Müəyyən bir fasilə oldu, ona görə də müzakirələrimizin intensivliyi azaldı. Ancaq indi yeni il tətili bitir, yaxın günlərdə partiya rəhbərliyində və həmkarlarımızla müzakirələrimiz, məsləhətləşmələrimiz davam edəcək. Təbii ki, bütün gerçəkləri nəzərə alaraq müəyyən qərarları qəbul edəcəyik.
- İttihamların daha çox Müsavatın müttəfiqlik sazişi təklif etməsi vəbununla bağlı danışıqlar aparmasının ardınca AXCP rəhbərliyinədaxil olan şəxslərdən gəlməsi sizinçün nə dərəcədə gözləniləndir?
- Mən bu məsələlərin mediada yox, ikitərəfli görüşlərdə, məsləhətləşmələrdə müzakirə edilməsinin tərəfdarıyam.
- Amma AXCP Rəyasət Heyətində çıxış edən partiya sədri Əli Kərimli deyib ki, Milli Şuranı müdafiə edirik deyə, bizə təşəkkür əvəzinəqınaq və ittiham səsləndirirlər. Cəbhə rəhbərliyinin bu gileyinə haqq qazandırmaq olarmı?
- Milli Şura ilə bağlı bizim nə təklif etdiyimizi dedim. Əminəm ki, Milli Şuranı bizim təkliflərdən müdafiə etməyə ehtiyac yoxdur, bu təkliflər Milli Şuranın tamamilə maraqlarına uyğun təkliflərdir və ona görə də əlavə bir sözə ehtiyac görmürəm.
- Əli Kərimli onu da deyib ki, Müsavatın Milli Şurada qalmasını istəyir. Münasibətlərin indiki mərhələsindən sonra birlikdə qalmaq mümkün görünürmü?
- Biz bu məsələlərin hamısını-sözləri də, əməlləri də müzakirə edəcəyik. Sözün doğrusu, Müsavata qarşı sərgilənən bu cür aqressiv münasibət təbii ki, bizi düşünməyə məcbur edir.
- Bu prosesdə Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə qarşı ittihamlar da səsləndirildi.
- Mən düşünmürəm ki, o ifadə Rəsulzadəyə qarşı düşmənçilik məqsədilə deyilmişdi. Məncə, polemikanın gedişində seçilmiş uğursuz arqumentlərdən biri idi. Sadəcə olaraq yetərdi ki, bunu edən şəxslər yanlış yapdıqlarını etiraf etsinlər və bununla da məsələ yekunlaşsın. Amma bəzən biz üzrü günahından betər davranışların şahidi oluruq. Hər kəs hər zaman diqqətli olmalıdır. Xüsusilə bu il, Rəsulzadənin 130 illiyini qeyd etməyə hazırlaşdığımız il bizim də, bir çox başqa qüvvələrin də “Rəsulzadə ili” elan etdiyi bir ildə hər kəsdən Rəsulzadə şəxsiyyətinə qarşı daha diqqətli davranış gözləməyə bizim haqqımız var.
- Bu arada Müsavatı hakimiyyətlə işbirliyində ittiham edən bəzi cəbhəçilər də tapıldı. Bu kimi sərt ittihamlardan sonra iki partiya arasında əməkdaşlıq mümkündürmü?
- Biz cəbhəçilərə müttəfiqlik təklif etmişik. Aydın məsələdir ki, biz yekun qərarımızı müzakirələrdən sonra verəcəyik. Amma vicdanlı hər bir kəsə məlumdur ki, Müsavat Partiyasını Əliyev rejimi ilə əməkdaşlıqda ittiham etməyə heç kimin heç bir əsası yoxdur və faktı da yoxdur, ola da bilməz.
- Müttəfiqlik təklif etdiyiniz iki qurumdan - NİDA və KXCP-dən artıq qəti şəkildə “yox” cavabı verildi, onlar Müsavatla ikitərəfli sazişəehtiyac olmadığını dedilər. Bu qərarları necə dəyərləndirirsiniz?
- Biz gənclərin qərarın anlayışla qəbul edirik. Onlar siyasətdə yenidirlər və düşünüb-daşınıb öz qərarlarını qəbul ediblər, sağ olsunlar. Amma ciddi, təcrübəli siyasi qüvvələrə bizim müttəfiqlik sazişi təklifimizdən nədən imtina etdiklərini dinləmək bizimçün də maraqlıdır. Hələ ki, KXCP son qərarını verməyib. Amma hər halda nə qərar verəcəksə, biz də o qərarı diqqətlə qeydə alacağıq.
- Görünən budur ki, AXCP rəhbərliyi də ikitərəfli sazişə ehtiyac görmür, bu təşkilat Müsavata birləşmək qərarına sadiq olduğunu bildirir. Belə olan halda Müsavatın təkbaşına yoluna davam edəcəyini demək olar?
- Yaşayarıq, görərik. Biz qərar qəbul etməyə tələsmirik. Bütün cavablar bəlli olandan sonra biz də bu proseslərə münasibətimizi bildirəcəyik. Hər halda Müsavat Partiyası ilə əməkdaşlığa, müttəfiqliyə razı olmayan qüvvələrlə bizim bütövlükdə birləşmək istəməyimiz də yəqin ki, kifayət qədər təəccüblü olardı.
- Müsavat və AXCP-nin bir qurumda olduğunu, illərdir birgə yol gəldiyini əsas arqument olaraq irəli sürənlər iki partiya arasında yeni bir müqaviləyə nə ehtiyac olduğuna cavab istəyir, onlara cavabınız nədir?
- Biz hesab edirik ki, ikitərəfli münasibətlərin aydın olmasının işə yalnız xeyri var. Yəni biz təkliflərimizi irəli sürən zamanı onu da demişik ki, biz Milli Şurada birlikdə yolumuza davam edib-etməyəcəyimizdən asılı olmayaraq müəyyən qüvvələr arasında ikitərəfli anlaşmalara ehtiyac var. Ən azından hər şey bir tərəfə dursun, tərəflərin bir-birindən nəyi gözləmək olar, nəyi gözləmək lazım deyil və s. kimi məsələlər həll oluna bilərdi. Yəni tutaq ki, bir qədər əvvəl siz müxtəlif təşkilatlar arasındakı ziddiyyətlər haqqında sual verdiniz. Ən azından əgər müttəfiqlik, əməkdaşlıq haqqında sənəd imzalansa, yəqin ki, o da nəzərdə tutulmalıdır ki, müttəfiqlik, əməkdaşlıq edən qüvvələr bir-birinə qarşı təbliğat aparmamalıdırlar. Heç olmasa bunu həll etmək mümkün olardı. İstənilən halda biz bunu faydalı hesab edirik və təbii ki, müraciət etdiyimiz təşkilatların da cavablarına diqqətlə yanaşacağıq, onların cavablarını alandan sonra qərarlarımızı verəcəyik. Hadisələr göstərdi ki, bir neçə il ərzində İctimai Palata, Milli Şura kimi böyük birliklərdə fəaliyyət göstərməyimizə baxmayaraq, təşkilatlararası münasibətlər kifayət qədər kövrəkdir. Bir nəfərin kəskin bir söz yazması kifayətdir ki, digərləri də həyəcanlansınlar, kəskin cavablar bir-birini əvəz etsin və s. Yəni elə təkcə bu, özü ikitərəfli münasibətlərin önəmini diqqətə çatdıran bir məsələdir.
- Müsavat Məclisində qurultayın keçirilməsini tezləşdirməklə bağlı mövqeyinizi ifadə etdiniz. Partiya rəhbərliyində təmsil olunan bir sıra şəxslər qurultayda nizamnamə dəyişikliyinə gedilməsi bahasına olsa belə, sizin başqan olaraq qalmanızı istəyirlər. Onların israrı nəzərəalına bilərmi?
- Mən fikrimi demişəm və bunun müzakirəsinin davam etdirilməsinə ehtiyac duymuram.
- Sizcə, bu il keçiriləcək bələdiyyə seçkilərinə partiyanın münasibəti necə olmalıdır?
- İndiki mərhələdə hədəfimiz seçki qanunvericiliyinin dəyişdirilməsi, seçki komissiyalarının dəyişdirilib yenidən qurulması, ATƏT-in də tövsiyələrinə uyğun, bizim də neçə illərdir tələb etdiyimiz şəkildə yenidən qurulması və bələdiyyətlərin statusunun genişləndirilməsi, böyük şəhərlərdə birbaşa mer seçkilərinin keçirilməsi kimi məsələlər var. Bu məsələlər həll olunacaqsa, təbii ki, biz bütün gücümüzlə bələdiyyə seçkilərində iştirak etməyin tərəfdarı olacağıq. Əgər bu dəyişikliklər baş verməyəcəksə, o zaman bizim bələdiyyə seçkilərində iştirakımız daha çox yerli təşkilatlarla müzakirələrimizin nəticəsində bəlli olacaq. O halda son qərarı yerli təşkilatlar verəcək.
- Bəzi təşkilatlar artıq 2015-ci il parlament seçkilərind