Onu 22 ildir ki, ürəkparçalayan şəkillərindən tanıyırıq. Düz 26
günlük erməni əsirliyində qalmış Hüseynağa Quliyev bu gün də o
hadisələri ağrı-acı ilə xatırlayır.
H.Quliyev 1992-ci il, fevralın 26-da anası və əkiz uşaqları ilə birlikdə
əsir düşüb. Xocalı soyqırımının şahidi və qurbanı olan H.Quliyev
yaşadıqlarını “Axar.az”la bölüşdü.
Özümü dərəyə atdım
O, 1992-ci ildə Xocalının müdafiəsində iştirak edən və Tofiq Hüseynovun
rəhbərlik etdiyi könüllülərdən ibarət 18-ci batalyonda döyüşüb. Evin tək
oğlu olub. Həmin dövrdə evin bir oğlu cəbhəyə aparılmırdı. Amma ürəyi
dözməyib, təhsilini yarımçıq qoyub, könüllü batalyona yazılıb. Yaxşı
döyüşdüyü üçün onu post komandiri təyin edirlər.
“Tərslikdən həmin gecə qar da yağmışdı. Mən döyüş üçün dağa qalxmışdım.
Yaşlıları və uşaqları şəhərdən çıxarmaq istəyirdik. Amma mümkün olmadı.
Düşmən ətraf kəndləri də nəzarətə götürmüşdü.
Biz Naxçıvanik kəndinə çatanda ermənilər dinc əhalini mühasirəyə
almışdı. Dedilər, silahı yerə qoyun. Mənsə silahı yerə qoymayıb, geriyə
baxanda gördüm arxada dərə var.
Qar yağmışdı deyə, heç nə görmədiyimdən özümü dərəyə atdım. Elə bilirdim
ki, o qədər də dərin dərə olmaz. Amma yerdəki qarın çoxluğu hesabına
sağ qaldım. Sən demə, özümü üstündən atdığım qayanın 200 metr hündürlüyü
varmış”,- deyə H.Quliyev danışır.
Armaturu ağzından salıb...
Müsahibimiz necə əsir düşməsini danışır:
“Yanımda Məhəmməd kişi var idi. Ona dedim çıxma, amma çıxan kim onu
güllələdilər. Cəsədini götürməyə gedəndə ermənilər BMP-dən atəş açıb
məni yaraladılar. Huşum getmişdi, ayılanda Naxçıvanikin yaxınlığındakı
donuz fermasında özümü gördüm. Donuz fermasına gətirən kimi məni
vəhşicəsinə döydülər. O qədər döyülürdük ki, huşumuz gedirdi. Saatlarla
özümə gələ bilmirdim ağrılardan.
Məni yanan ocağa da atırdılar. Ağrıdan qışqıranda onlar gülürdü.
Paltarlarım, əlim, ayaqlarım yanmışdı. Əllərinə daş götürüb sifətimə
çırpırdılar. Döyürdülər, buzun üstə qoyurdular, ayılanda bir də
döyürdülər. İnsanın diri-diri sinəsini yarmaq, armaturu ağzından salıb
boynundan çıxarmaq ermənilərdən ötrü adi işgəncə üsulu idi”.
Çingizin kadrlarındakı ağsaqqal kişi babamdır
H.Quliyev deyir ki, gözlərinin qabağında diri-diri insanların başını
kəsirdilər: “Məni döyə-döyə çənəmi, burnumu, qabırğamı, ayaq
barmaqlarımı sındırmışdılar. Sadəcə, hərbçi olduğum üçün bunlara
dözürdüm.
Gözümüzün qabağında kiminsə başını kəsəndə huşumuzu itirirdik. Qayınatamın başına zərbə vurmuşdular.
Cavan adlı 16 yaşlı qaynım necə oldu, onun taleyi hələ də məlum deyil.
Sonra babamı da öldürdülər. Çingiz Mustafayevin çəkdiyi kadrlarda
görünən yerdə uzanmış, başında papaq olan ağsaqqal, nurani kişi mənim
babamdır.
26 gün əsirlikdə qalan H. Quliyevi Ağdam döyüşlərində Azərbaycan tərəfə
əsir düşmüş Suriyadan olan erməni ilə dəyişiblər: “Əsirlər
dəyişdiriləndə 20 metr gedib yıxılmışdım. Məni götürüb Ağdamda
meyitxanaya qoydular. Öldüyümü zənn etmişdilər. Dayım gəlib üzümə
verilmiş mələfəni qaldıranda görüb ki, ölməmişəm. Düz 22 il keçir o
dəhşətli günlərdən. Hələ də müalicə olunuram”.
Müsahibimizin bu gün üçün ən böyük arzusu nə ola bilər?
- Xocalıya qayıtmaq, qələbə üçün...
AzNews.az
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.