Dünyanı bürüyən koronavirus pandemiyası bir çox ölkələrdə ciddi dəyişikliklərə, habelə ağır fəsadlara yol açdı və hələ də daha ciddi ziyanlarla üz-üzə olan dövlətlər də az deyil. Pandemiyanın qeydə alındığı ölkələrin demək olar hamısının iqtisadiyyatı, habelə digər sahələri koronavirusdan ciddi zərər çəkməkdədir.
Qeyd etdiyimiz kimi, koronavirus iqtisadi sahədə dəyişikliklərə də yol açıb. Bunu xüsusən tibb sahəsində açıq müşahidə etmək mümkündür. Belə ki, hazırda bəzi ölkələrdə əsas müzakirə mövzusu virusdan qorunmaq üçün başlıca vasitələrdən sayılan tibbi maska çatışmazlığıdır. Həmçinin də kor-koranə apteklərdən virusdan qorunmaq üçün vitamin və ya virus əleyhinə preparatlar alanlar da az deyil. Bəs Sumqayıtda bu sahədə vəziyyət necədir?
Müşahidələrimiz göstərir ki, şəhərimizdə də koronavirusla əlaqədar tibbi maskaya tələbat olan bir neçə dəfə artıb.
Xeberle.com vəziyyətin necə olduğunu yerindəcə araşdırmaq üçün Sumqayıtın müxtəlif ərazilərində yerləşən apteklərdə sorğu keçirib. Araşdırma zamanı məlum olub ki, apteklərdə artıq əvvəlki maska çatışmazlığı müşahidə olunmur, lakin qıtlıq hələ də mövcuddur. Bəzi apteklər limitlə də olsa, tibbi maska satırlar. Tələbatı əsasən xüsusi şəxslər tərəfindən tikilən maskalarla ödənilir, Sumqayıtdakı zavodun məhsulları isə apteklərə hələlik daxil olmayıb. Tibbi maskadan əlavə təlabat vitamin tərkibli preparatlara artıb. Hətta bəzi apteklərdə artıq C vitamini qıtlığı var. Depolardan bu vitaminin artıq gəlmədiyi bildirildi.
Bəs həkimlər nə məsləhət edir, hansı dərman vasitələrinin qəbulu arzuolunandır, yaxud da ümumiyyətlə həkim məsləhəti olmadan vitamin toplularından istifadə etməyimiz doğrudurmu?
"Heç bir vitamin preparatının qəbulu bizi virusdan müdafiə etməyəcək.”
Bu barədə Xeberle.com-a açıqlamasında terapevt Aqil Axundov deyib. O həmçinin bildirib ki, adını çəkdiyimiz C vitamini-askorbin turşusu, mahiyyət etibarı ilə qəbul olunduqdan təxminən 2 saat sonra sidik vasitəsi ilə bədəndən tamamilə ifraz olunur. C vitaminin özünün iş yeri var və orqanizmdə bu vitaminə defisit yarandıqda diş ətində, burunda və digər selikli qişalarda qansızmalar baş verir. C vitaminin də funksiyası birləşdirici toxumanın bərkiməsini təmin etməkdir. Bizim əzələlərimiz və əzələ bağlarımız hamısı bu vitamin vasitəsi ilə möhkəm olur. C vitamini qıtlığı da o zaman yaranır ki, uzun müddət tərkibində bu vitaminlər olan qidalar qəbul edilməsin. Hazırda isə demək olar ki, bu xəstəliyə rast gəlinmir. Vitaminlərlə zəngin sitrus meyvələrinin qəbulu bunun qarşısını alır. Bu səbəbdən də gedib aptekdən vitamin alıb qəbul etmək əvəzinə, vitaminlərlə zəngin meyvə tərəvəzlərlə qidalanmaq daha məqsədəuyğundur. Yox əgər insan həqiqətən də veqandırsa və heyvan mənşəli heç bir qida qəbul etmirsə, başqa məsələ. Təbii ki, artıq bioloji aktiv qida əlavələrinin qəbulu şərtdir.
Söhbət indiki vəziyyətdə pandemiyadan qorunmaqdan getdikdə isə, artıq şərtlər dəyişə bilər. Çünki biri var adi, gündəlik həyatımızda orqanizmi qorumaq üçün qəbul etdiyimiz qidalar və qida əlavələri, biri də var artıq pandemiya vəziyyətində qorunmaq. Bunlar bir birindən fərqli şeylərdir. Mən necə edim ki, bu xəstəliyə yoluxmayım sözü özü iki hissəyə bölünəcək. Mən necə edim ki, xərçəng xəstəliyinə tutulmayım? Bunun heç bir cavabı yoxdur. Heç bir somatik orqanların xərçəngə yoluxmasının qarşısını qabaqcadan almaq olmur. Lakin pandemiya şəraitində infeksiyon xəstəliklərdən qorunmağın iki yolu var. Onlardan birincisi Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən yazılmış cədvəl üzrə aparılan peyvəndlər. İkincisi isə xəstə insanlardan kənar durmaqla profilaktik tədbirlər almaq. Bunlar qabaqlayıcı tədbirlərdir, virusun qarşısını heç bir qida ilə alamaq olmaz.
Artıq pandemiya baş verib, neçə minlərlə insan yoluxub və biz nə edək ki, qoruna bilək? Bu zaman artıq xəstələnmək ehtimalı daha çoxdur, nəinki qorunmaq. Ona görə də burada yalnız karantinlə bağlı qoyulan qadağalara əməl olunmalıdır. İmmuniteti möhkəmləndirmək termini ümumiyyətlə tibb elmində yoxdur. Özbaşına, həkim məsləhəti olmadan da heç bir vitaminin qəbulu immunitetinizi qaldırmayacaq.
Yanaşı xəstəliyi olan insanlar isə daha çox risk qrupuna daxildir. Səbəb onların immunitetinin zəif olması deyil. Xəstəliyin növündən asılı olaraq, vəziyyət daha ağır ola bilər; tutaq ki, daha geniş yayılmış şəkərli diabet xəstəliyi zamanı problem qanda olduğu üçün bədənin qan dövr edən bütün hissələrində, orqanlarında problem yaranacaq. Çünki kapilyar damarlar daha çox olan orqanlarımızda bu xəstəliyə görə xırda damarlar daha tez tutulur və həmin orqanlarda da birinci olaraq problemlər yaranmağa başlayır. Bizim ən çox qorxduğumuz da budur - virus bu orqanizmə düşdükdə həmin xəstələr daha çox risk altında olurlar. Çünki virusun hərtərəfli inkşafı üçün münbit şərait olur. Bu təkcə COVID19 virusuna aid deyil, digər viruslardan da belə orqanizmin sağalması çox çətin olur.
Xədicə Səxavətqızı
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
