Son günlər adı dini təriqətlə bağlılıqda hallanan və təxminən 1 ay qabaq Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən lisenziyasının ləğv edildiyi xəbəri yayılan Sumqayıtdakı "Liman" Klinikası ətrafında müəmmalar davam edir. Bildirək ki, rəsmi açıqlama olmasa da, KİV-də həmin klinikanın rəhbərliyinin vəhhabilərlə əlaqəsinin olduğu və onları maliyyələşdirdiyi xəbərləri yer alıb. Bu iddialara aydınlıq gətirmək, eyni zamanda müəssisənin fəaliyyətinin dayandırılmasının gerçək səbəblərini öyrənmək üçün "Bizim Yol" əməkdaşı klinikanın direktor müavini, müəssisəni faktiki idarə edən Emin Hacızadədən müsahibə alıb:
- Doktor, klinikanız hansı səbəbdən bağlanıb?
- Hazırda "Liman" klinikasında təmir işləri gedir, təmir bitəndən sonra, inşallah müəssisə fəaliyyətini bərpa edəcək.
- Klinikanın fəaliyyətinin vəhhabilərə bağlı olduğuna görə dayandırılması xəbəri nə dərəcədə doğrudur?
- Boş söhbətdir. Azərbaycanda müəyyən dinin nümayəndələrinə xidmət göstərdiyinə görə hansısa müəssisə bağlanıb?
- Bağlanıb-bağlanmadığını bilmirəm. Mənim sualım belədir ki, sizin klinikanın vəhhabi təriqəti üzvləri ilə hər hansı formada əlaqəsi var?
- Xanım, bizə gələn xəstələrin arasında dini mənsubiyyətinə görə ayrı-seçkilik etmirik. "Sən xristiansan, sənə xidmət göstəririk, yəhudisən, göstərmirik və ya sən şiəsən gəl, sünnisən get" demirik. Sizcə Azərbaycanda belə bir şey olur?
- Mən bilmirəm Azərbaycanda olur, ya olmur, amma düşünürəm ki, həkimlər pasiyentləri kateqoriyalara bölməməlidir.
- İstər kafir, istər müsəlman, istərsə də başqası olsun, bizə müraciət edən hər kəsə tibbi xidmət göstəririk.
- Dedilər ki, klinika təmir adı ilə dayansa da, arxa qapıdan xəstələri gizli-gizli qəbul edirlər. Bu, belədirmi?
- Sizi klinikaya dəvət edirəm, gəlin göstərim ki, orada əməliyyatxana nə gündədir. Sizcə, belə yerdə tibbi xidmət göstərmək olarmı?
- Saat neçəyə dəvət edirsiniz? Mən gələrəm!
- Mən indi Bakıdayam. Gün ərzində zəng edin. İçəridə çəkiliş aparmağa icazə verməyəcəm. Klinikanın təmir vəziyyətində şəkli çəkilib qəzetə verilərsə, xoş təəssürat olmayacaq. Ona görə də sizə sözlə təsvir edim. Klinikanın içində alçipan vurulur, kafel döşənir, Türkiyədən elektron qapılar gətirilib. Səhiyyə Nazirliyi bir sıra tələblər qoyub, onları yerinə yetirməkdəyik. Belə şəraitdə tibbi xidmət göstərilməsi mümkün deyil. Bizə bundan ötrü məmurlar da gəlmişdi. Dedik, gedin, görün klinikada vəziyyət necədir. Təmir işləri gedən yerdə əməliyyatın olunması ağılasığan bir məsələdir?
- Məmurlar haradan gəlmişdilər?
- Xüsusi məmurlar var da. Gəldilər, baxdılar, gördülər və çıxıb getdilər.
- Təmir gedə-gedə xəstələrin qəbul olunmasının həmin məmurlara nə aidiyyatı vardı?
- Azərbaycanda nəzarətedici orqanlar var. Klinikanın fəaliyyəti dayananda, deməli mən vergi də ödəmirəm. Ona görə də onlara göstərdim ki, təmir işləri gedir və hazırda fəaliyyət yoxdur.
- Siz dindarsınız?
- Siz nə demək istəyirsiz ki? Azərbaycan əhalisi müsəlman deyilmi? Mən də müsəlmanam.
- Mən sizə salam verəndə "aleykum salam" dediniz. Adətən dindarlar bu cür salamlaşırlar...
- Gələn dəfə zəng edəndə mən sizə "privetik" deyərəm, yaxşı?
- Ingiliscə də cavab verə bilərsiniz, fərqi yoxdur. Sadəcə soruşmaq istəyirəm, vəhhabilərlə, vəhhabilik təriqəti ilə əlaqəniz varmı?
- Siz sual verdiniz, mən də cavab verdim. Bizdə - "Liman" Klinikasında, mən özüm də həkim olaraq pasiyentlər, həkimlər, işçilər arasında dini fərq qoymuram. Burada xristian da işləyir, belaruslu da, mən heç soruşmamışam, sənin dini təriqətin nədir? Bizim klinikamızda dindar da işləyir, dinsiz də. Bu məsələni araşdırmamışam. Mən həkim və xəstələr arasında belə sorğu aparmamışam. Diaqnozu soruşun, həkim etikasının imkan verdiyi çərçivədə hansı diaqnozdan nə qədər xəstə bizdə müalicə aldığını sizə deyim. Amma xəstələr, həkimlər, rəhbərlik arasında müsəlmanların sayı, müsəlmanların içində hansı təriqətdən olanların sayını mən bilmirəm, araşdırmamışam.
- Mən say barədə soruşmadım. Sadəcə sizin hansı təriqətin üzvü olduğunuzla maraqlandım. Bunu gizlətməyin nə mənası var ki?
- Mən İslam təriqətinin üzvüyəm.
- İslam təriqət deyil, dindir.
- Mən də elə İslam dinindənəm, müsəlmanam.
- Vəhhabiliklə necə, əlaqəniz varmı?
- Mən ümumiyyətlə, təriqətçiliyin əleyhinəyəm.
- Onda siz vəhhabi deyilsiz?
- Əlbəttə, deyiləm.
- Deməli, deyirsiz ki, klinikanızda vəhhabi təriqətinə xidmət edənlər də işləmir, eləmi?
- Xeyr, işləmir.
- Az əvvəl isə dediniz ki, heç kimdən hansı təriqətə mənsub olduğunu soruşmursuz. Elə isə haradan bilirsiz?
- Xanım, mən kimin təriqətinin nə olduğunu araşdırmıram. Nə bizim, nə də dövlət qurumlarının anketində insanların hansı təriqətə mənsubluğu soruşulmur. Biz dini zəmində ayrı-seçkilik etmirik. Mütəxəssisi işə götürürük, deyilsə, qəbul etmirik. Bizdə başqa millətlərdən də işləyənlər var, amma mən onların hansı dinə xidmət etdiyini soruşmamışam.
- Bayaq dediniz ki, sizdə vəhhabi işləmir, əgər soruşmamısınızsa, bunu necə qəti şəkildə deyə bilərsiz? Bəlkə işləyir?
- Mən... mən... ümumiyyətlə, vəhhabilər kimdirlər? Onları necə fərqləndirim, necə olurlar? Siz deyin, mən də baxım görüm.
- Vizual olaraq necə fərqləndirildiklərini mən də dəqiq bilmirəm. Amma küçədə, ictimai yerlərdə insanlar peyda olub, müxtəlif mesajlar verirlər. Məsələn, bu yaxınlarda iki nəfər ağ geyimli, başı bağlı adam velosipedlə küçələri keçir, təbliğat aparır, "qiyamət günü yaxınlaşır", qadınlara tərəf qışqırır, "başınızı bağlayın" deyirdilər.
- Qiyamət həqiqətən gəlir, bilirsiniz də, bu, mütləqdir. Amma bizim klinikada heç biri əlini uzadıb deməyib ki, "başınızı bağlayın, qiyamət gəlir".
- Deyirsiz qiyamət gəlir? Nə vaxt?
- (pauza -H.H) Onu yəqin ki, dini xadimlərdən soruşsanız, yaxşı olar.
- İndi özünüz dediniz ki, qiyamət gəlir. Yəqin, bu barədə məlumatlısız ki, əminliklə bildirirsiz.
- ...
- Doktor...?
- Siz mənimlə dini söhbətlər aparmaq istəyirsiz, yoxsa klinika haqqında danışmaq?
- Dindar deyiləm, dediniz qiyamət gəlir, maraqlandım...
- Qiyamətin gününü kim bilir ki? Siz bilirsiz qiyamət nə vaxt gəlir?
- Siz dediniz gəlir, mən elə bir söz demədim. Mən heç qiyamətin olub-olmayacağını da bilmirəm, bu, sizin iddianızdır.
- Bir həqiqət var ki, qiyamət gələcək. Çünki bu, "Quran"da da yazılır. Amma nə vaxt, mən bilmirəm. Allahdan başqa kimsə bilmir. Siz indi soruşursuz, "vəhhabi var?", mən deyirəm yoxdur. Siz də soruşursuz ki, araşdırmısız? Bunlar jurnalistdən daha çox müstəntiq suallarıdır. Vəhhabi deyəndə siz əlisilahlı, bombalarla gəzən nəzərdə tutursuzsa, mən elə adam görməmişəm. Görkəminə görə bizdə adamlar fərqlənmir. Siz fərqləndirə bilirsizsə, gəlib baxarsız, mənə də kömək etmiş olarsız.
- Əlibombalını siz deyirsiz, mən onları nəzərdə tutmadım, xahiş edirəm məsələni kontekstdən çıxarmayaq. Sadəcə söhbət bu məzhəbə xidmət edənlərdən gedir.
- Şəxsən mən təriqətçiliyin əleyhinəyəm. İndi bəlkə kimsə hansısa... Ola bilsin ki, bizdə xristianı da, yəhudisi də, ateisti də var. Mən onlara təsir göstərmirəm, təzyiq etmirəm.
- Siz İslam dininə xidmət edirsiz?
- Mən özüm müsəlmanam, Azərbaycan əhalisinin əksəriyyəti müsəlman deyilmi?
- Müsəlman ola bilərsiz. Vəhhabilik də İslamda dini cərəyandır. Siz İslam dininə xidmət edirsiz? Siz kimsiz?
- Mən müsəlmanam.
- Klinikanızda vəhhabiliyin olmadığını birmənalı şəkildə deyə bilmirsiz...
- Mən klinika açılandan bir il əvvəldən şirkətdəyəm, bu vaxt ərzində burada vəhhabi görməmişəm. Heç dövlət qurumlarından da bu məsələ üçün bizə gəlməyib, sorğuya cəlb etməyiblər.
- Onda sizcə, haqqınızda belə məlumatlar haradan qaynaqlana bilər?
- Deyə bilmərəm.
- Dediniz qiyamət yaxınlaşır. Mən bir insan kimi narahat oluram. Qiyamətin hansı əlamətləri var? O əlamətlər artıq görünürmü? Qiyamətə nə qədər yaxınıq, ya da o bizə nə qədər yaxınlaşıb?
- Bu haqda dini xadimlərdən soruşun.
- Amma siz də dindarsız.
- Mən müsəlmanam.
- Deməli, dindarsız. Dini rituallarla məşğul olursuz, məscidə gedirsiz, namaz qılırsız...
- İstəyirsiz ki, mən gülünc bir söz deyim, siz də məni biabır edəsiz?
- Siz artıq gülünc söz dediniz. Dediniz ki, "qiyamət yaxınlaşır və bu, qaçılmazdır"...
- Sizcə, bu gülünc sözdür?
- Məncə, gülüncdür. Siz bunu haradan bilə bilərsiz?
- Qiyamət "Quran"da var. Qiyamət varsa, deməli yaxınlaşır.
- Siz bunu hansı əlamətlərinə əsasən deyə bilirsiz? Və ümumiyyətlə qiyamət nədir? Bir həkimin bunu dediyinə inana bilmirəm. Tibbdə belə bir məlumat varmı?
- Onda icazə verin, mən bildiyim suallara cavab verim. Gəlin səhiyyə, təbabət haqqında danışaq. Din mənim sahəm deyil.
- Klinikanız açılanda gəlib o sualları verərəm.
- Siz bayaq soruşdunuz ki, bu məlumatlar bizim haqqımızda haradan qaynaqlanır? Suallarınızın içində ən çox xoşuma bu gəldi. Amma təəssüf ki, məlumatsızlığıma görə ona cavabım olmadı.
- Doktor, bununla bağlı heç bir fikriniz yoxdur?
- Mən ehtimal edə bilərəm, amma bu, sizi qane edərmi, bilmirəm. Klinikamız işləyirsə, təbii olaraq rəqiblərimiz də var. Odur ki, məlumatların onlardan qaynaqlandığını düşünə bilərəm. Xəstələrimiz bizdən razıdır, dövlət qurumları ilə də münasibətimiz normaldır.
- Əgər kimsə sizi nüfuzdan salmaq istəyirsə, xəstəxanada xidmətin aşağı səviyyədə olduğunu, avadanlıqların müasir standartlara cavab vermədiyini deyə bilər. Niyə məhz din ortaya atılır?
- Desələr ki, bizdə hansısa xəstə ölüb və ya əlil olub, buna fakt göstərilməlidir. Belə fakt isə ortada yoxdur. Ona görə də təriqətlə bağlı məsələləri ortaya atırlar.
- Bu dini təriqət məsələsi dövlət qurumlarının diqqətini sizə yönəldib?
- Heç vaxt. İldə bir dəfə audit yoxlaması aparılır, bir də əmək müfəttişləri gəlir.
- Deyirlər ki, Suriyada döyüşən azərbaycanlılardan sizdə müalicə alanlar da var. Belə faktlar olub?
- Nəinki xaricdə, ümumiyyətlə, ölkə daxilində yaralanan birini götürüb yaxın xəstəxanaya aparmaq daha məqsədəuyğundur. Başqa şəhərə saatlarla daşısalar, o yaralı qanaxmadan ölər. Hansısa yaralının klinikaya gətirilməsi gülünc söhbətlərdir.
- Mən təzə yaralı nəzərdə tutmuram, söhbət sonradan müalicə alanlardan gedir.
- Xeyr, olmayıb.
- Kinikanızın nəqliyyat naziri Ziya Məmmədova yaxınlığı barədə deyilənlər necə, doğrudur?
- Boş söhbətdir. Təsisçilərimiz arasında Ziya Məmmədov yoxdur.
- Təsisçilərinizin kimliyini bilmək olar?
- Təsisçilərimiz iki qadındır.
- Həkimdirlər?
- Məncə yox. Dəqiq deyə bilmərəm.
- Klinika nə vaxtdan fəaliyyət göstərir və orada vəzifəniz nədir?
- Klinika 2008-ci ildən işləyir. Mən klinikanın işçisi deyiləm, şirkətin direktor müaviniyəm.
- "Liman" şirkətinin?
- Hər klinika bir şirkətdir, düzdürmü? Mən də şirkətin direktor müaviniyəm.
- Klinikada təmir işləri nə vaxt başa çatacaq?
- İki həftəyə bitirməyi planlaşdırıram. Təmirdir də, usta bəzən gəlmir, səhlənkarlıq göstərir.
- Vergi uçotunda müvəqqəti fəaliyyətinizi dayandırmısız, yoxsa lisenziyanız da ləğv olunub?
- Lisenziyamızın vaxtı bitib. Növbəti lisenziya üçün müraciət edəndə Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssisləri dəvət olunub və onlar bizə məsləhət görüblər ki, klinikada təmir işləri görülsün, burada bəzi məsələlər dəyişdirilsin. Təmirdən sonra nazirliyin mütəxəssislərini təzədən dəvət edəcəyik ki, plana uyğun təmirin başa çatdığını görsünlər. İndi klinikalara lisenziya avtomatik verilmir. Komissiya dəvət olunur, standartlarla bağlı müəyyən tapşırıqlar verirlər. Onlara əməl olunandan sonra lisenziya alınır. (bizimyol.info)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
