Uzun zamandır, Sumqayıt
Dram Teatrının tamaşalarına gedə bilmirdim. Səhər naxıra, axşam axura prinsipi
ilə yaşayan sıradan bir vətəndaş olduğum üçün teatrın əsrarəngiz aləmindən uzaq
idim. Həm də yazarlığa da(hərçənd ki yazar olmasam da) ara vermişdim. Hər dəfə
nəsə yazmaq istəsəm də, alınmırdı, sanki bir təkana ehtiyac var idi. Dekabrın
20-də bir "Oğru” silkələdi məni.
Bu ayın 20-də dəyərli
rejissorumuz Rövşən Almuradlının fransız yazıçı Marsel Berkye-Marinyeninin əsəri
əsasında quruluş verdiyi "Oğru” komediyasının premyerasında oldum. Tamaşanın
ümumi məzmunu belədir: yaşlı bir kişinin cavan həyat yoldaşı hər gün əri işə
gedəndən sonra gənc məşuqunu evə çağırır və eşqlə məşğul olurlar. Bu dəfəki
görüş tam fərqli alınır, belə ki, gənc məşuq bildirir ki, o, lotereyada 6
milyon frank udub. Sən demə, yaşlı ər də lotereya alırmış. Və çətirini unudan
evin kişisi geri qayıdanda cavan məşuq vurhavurda öz biletini yaşlı ərin heç nə
udmayan biletləri ilə qarışdırır və qaçır. Evə girən kişi biletlərin ortalıqda
olduğunu görüb yoxlayır və görür ki, 6 milyon pul udub. Təbii ki, bu həmin gəncin
itirdiyi bilet olur. Daha sonra biletinin məşuqəsinin əri tərəfindən mənimsənildiyini
bilib, qərara alır ki, ər pulları evə gətirdikdən sonra pulları oğurlasın və bu
işdə də məşuqəsi ona yardım etməlidir. Sonda baş verən hadisələr gətirib ona
çıxarır ki, səhv etdiyini anlayan qadın pul üçün və saxta sevgi üçün əl açıb
diləndiyi oğlanın əslində onun həyatını oğurladığını anlayır.
İlk baxışdan çox sadə bir
süjet xəttidir bəlkə də. Sənətşünas, xüsusən də teatrşünas olmasam da, tamaşaçı
kimi fikirlərimi bölüşmək istədim. Çünki bu tamaşa içimdən nəsə OĞURLADI.
Tamaşanı daha da maraqlı edən rep janrında səsləndirilən mahnılar idi. Bəli, bəli
məhz rep janrında. Cəmiyyətə ötürülən mesajlar günümüzün reallıqları idi. Bu
gün ətrafımızda bu cür onlarla, yüzlərlə, bəlkə də minlərlə belə "sevgili”lər
var. Ərini aldadan nə qədər qadın, xəyanət edən neçə-neçə kişilər tanıyırıq.
Yoxsulluğu səbəb gətirib pula satılanlar, kiminsə ailə qeyrətini oğurlayanlar,
namusuna göz dikənlər artır ki, azalmır. Bu gün boşanmaların sayı artıb – səbəblər
isə nədənsə sonda eyni olur: ya oğlan narkoman çıxır, ya da qadın pozğun.
İnsanlar bir-birinin təmiz adını belə OĞURLAYIR.
Bəlkə də özümüz öz
ömrümüzü oğurlayırıq sonu uçuruma gedən əməllərimizlə. Anlamaq istəmirik ki, əsl
səadət düzlükdə, təmiz vicdanda, doğruluqdadır. Tam olmaq üçün doğruluğu,
düzlüyü, sədaqəti bütövləşdirməliyik. Yarımçıq ailələrin sayı artdıqca yarımçıq
uşaqlar artır, həmin uşaqlar isə sonradan yarımçıq gəncliyə çevrilir, dad
yarımçıq əlindən. Psixoloji zədələr alan bu gənclik üçün dəyərlər adiləşir,
bayağılaşır. Ehtiras, pul dalınca qaçan böyüklər uşaqlarımızdan, gənclərimizdən
insani dəyərləri OĞURLAYIR.
Yarımçıq gənc potensial
qatil, rüşvətxor məmur, təcavüzkar manyaka rahatlıqla çevrilə bilər. Onu
oxuduğu məktəb, universitet də tamlaşdıra bilmir. Çünki orda natamamlıq var,
çünki orda da arzuları oğurlanan, ümidləri tapdalananlar var. Onların əhatəsində
necə bütövləşmək olar. Ailə dövlətin təməlidir deyirlər. Dövlətimizin təməli
olan ailərlərin mənəviyyatını, əxlaqını OĞURLAYIRLAR.
Kimlər? Nələr? Kütləvi
Qırğın Silahları: televiziyadakı gic-gic şoular, heç bir dəyəri olmayan
verilişlər, internetin pozğunluq aləminə sərhədsiz çıxış imkanları. Yox elə
düşünməyin ki, mən kütləvi informasiya vasitələrinin əleyhinəyəm. Mağara adamı
deyiləm ki?!(gülüş smaylı olaraq J) Lakin valideynlərin nəzarətsizliyi, məsuliyyətsizliyi,
müəllimlərin laqeydliyi, biganəliyi(təbii ki hamılıqla deyil) ucbatında
TOPAZ-lara gedən gənclərin sayı kitabxanalara gedənlərin sayına nisbətdə daha
çox artır, çayxanalar artıq "mənəvi epidemiya ocaqları”na çevrilir, yayda
istirahət etmək əvəzinə, özünə şalvar-köynək üçün pul qazanan ofisiant-şagirdlərin
sayı artır. Daha dərinə getsək görərik ki, dolanışıq və pul qazanmaq hərisiliyi
nələri-nələri OĞURLAYIR.
Sonda dəyərli
rejissorumuzun "Oğru”suna minnətdaram ki, uzun zamandır daxilimdə gizlənmiş
fikirlərimi OĞURLAYIB sizlərlə bölüşdürdü.
Elvin Babayev
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.