Ömrünün 64-cü qışını yaşayır əməkdar jurnalist, media kapitanlarından biri, yazıçı,
ssenarist, əsl sumqayıtlı Eyruz Məmmədov. Cəsarətlə demək olar ki, o, ömrünün
bütün fəsillərini doğma şəhərinə - Sumqayıta həsr edib.
E.Məmmədov 1953-cü ildə
Bakı şəhərində anadan olub. Sonradan Sumqayıta köçür və bütün ömrünü "Gənclər şəhəri”nə
həsr edir. İxtisasca jurnalist-filoloqdur. "Sumqayıtın əks-sədası” qəzetinin
baş redaktorudur. Azərbaycana qarşı uzun illər Ermənistanda və Dağlıq
Qarabağda, eləcə də Bakı və Sumqayıt kimi iri şəhərlərində törədilən
erməni-daşnak təxribatlarının tədqiqi və ifşası yolunda 1988-ci ildən
başlayaraq yorulmadan, vətənpərvər bir jurnalist məsuliyyəti ilə çalışan Eyruz
Məmmədov yalnız yaşayıb-yaratdığı Sumqayıtda deyil, bütünlükdə respublikada və
onun xaricində də yaxşı tanınır. Hələ ötən
əsrin 90-cı illərində unudulmaz mərhum kinorejissoru Davud
İmanovla birgə həyatlarını riskə ataraq işləyib-hazırladıqları, ermənipərəst
Sovet rejiminə, daşnakların mənfur xristian həmrəyliyi ilə Qərb dövlətlərində
ölkəmizə qarşı törətdikləri siyasi fitnələrinə, saysız təxribat və faciələrə kəskin
etiraz, tutarlı cavab olan "Sumqayıtın əks-sədası” ("Exo Sumqaita”) sənədli
filmi ilə xalqımızın ideoloji mübarizəsinin daim ön xəttində olub. Eyruz Məmmədov
sonralar "Sumqayıtın əks-sədası” tammetrajlı, "Cəbhə bölgəsində”, "Sumqayıtın
bir axşamı”, "Sumqayıtın əks-sədası-2” sənədli filmlərinin ssenarilərini yazıb.
Sumqayıt hadisələrindən sonra ömrünün qalan hissəsini ekspert qismində bu
olayların araşdırılmasına həsr edib. Qarabağ və erməni-daşnak mövzularını daim
diqqət mərkəzində saxlayaraq, bu sahədə araşdırmalarını ardıcıl olaraq davam
etdirməklə yanaşı Eyruz müəllim son illərdə ədəbi yaradıcılıqla da məşğul olur.
O, "2-ci paralel”, "Anata”, "P.S", Dama Pika”, "Mister Riç” "28-dən 29-na keçən
gecə”, "Sumqayıtım mənim”, "Bir, iki, üç... və yaxud Dağ çiçəyi”, "Gecə... İncə
gecə”, "Zöhra və Kənan”və s. bədii və tarixi kitabların müəllifidir.
Yazıçının rus, ingilis, alman, ispan və fransız dillərində nəşr olunmuş bir çox
tarixi əhəmiyyətli əsərləri var. Həsən bəy Zərdabi adına və "Araz” ali ədəbi
mükafatlarının laureatıdır.
Eyruz müəllimin böyüklüyü onun sadəliyində və səmimiliyindədir. Sumqayıtda hər kəs onu sevir və hörmətlə yanaşır. Saatlarla
doymadan, yorulmadan onunla ünsiyyətdə olmuşuq. Heç zaman öz dəyərli tövsiyələrini, biliyini, təcrübəsini və dəstəyini biz gənclərdən əsirgəməyib.
Sumqayıtla bağlı yüzlərlə məqalə və müsahibəsi işıq üzü görüb. O,
Sumqayıtı çox sevir. Bəlkə də canından çox. Şəhərimizin hər bir uğuruna öz
uğuru kimi yanaşır. Sumqayıt demək olar ki, onun gözünün önündə böyüyüb boya
başa çatıb. Müsahibələrinin
birində Eyruz müəllim Sumqayıt haqqında belə danışır:
"
Əvvəllər Sumqayıtın özünün bir çox adət-ənənələri var idi. Bu adət-ənənələr
respublikanın digər regionlardakından dəfələrlə fərqlənirdi. Sumqayıtda
bölgələrdən çox insanlar yaşadığına görə bütün adət-ənənələr bu şəhərdə daha da
formalaşmışdı. Buna misal olaraq göstərmək olar ki, şəhər əhalisi tanımadığı
Sumqayıt sakininə belə yardım edib, əl tuturdular. Sumqayıtda dövlət
sturukturları tərəfindən həll olmayan hansısa məsələ Sumqayıt ağsaqqallarının
bir sözü ilə həll olunurdu”.
Eyruz
Məmmədovun sözlərinə görə, ilkin variantda Sumqayıtda 20 min insanın yaşaması
nəzərdə tutulurdu.
"Kamran
Hüseynov, Yəhya Məmmədovun və digər şəxslərin vasitəsilə Sumqayıtda 100-200 min
insanın yaşamağı üçün şəraitin yaradılmağı həyata keçirildi. Baxmayaraq ki, o
zaman bunun üçün çoxlu maneələrə rast gəlindi”.
Əməkdar
jurnalist deyir ki, Sumqayıtın simvollarından biri də Nəsimi parkıdır.
"Bu park
50-ci illərdə şəhər sakinlərinin əlləri ilə salınıb. Hətta yadıma gəlir ki,
1980-ci ildə Sumqayıta bir dəstə turist gəlmişdi. Onlara deyəndə ki, bu park 20
il ərzində salınıb, buna inanmadılar. Onlar bizə deyirdilər ki, bura dəniz
sahilində meşə zonası olub. Biz onları inandıra bildik ki, bu ağacları şəhər
sakinləri bura əkiblər. Hətta prezident İlham Əliyev də Sumqayıta son səfəri
zamanı Nəsimi parkının yanında yeni yaradılmış Bulvarın açılışı zamanı çıxış
edərkən dedi ki, bu bulvarın yaradılması "möcüzədir”. Bu gün Sumqayıt əvvəlki
şan-şöhrətin yenidən bərpa edib. Hiss olunur ki, şəhər sakinləri doğma
şəhərlərinin bərpası üçün canlarını belə fəda edirlər”.
Şəxsiyyətinə
böyük rəğbət bəslədiyim, gözəl insan, səmimi həmkar, gənclərin dostu, əsl
ziyalı Eyruz müəllim 64 yaşına qədəm qoydu. İnanırıq ki, onun Azərbaycan uğrunda onun faydası, verəcəyi töhfələri, bar-bəhrəsi irəlidədir. Belə insanların qədrini
bilməliyik. O şəhərinə, ölkəsinə - xalqına təmənnasız, bunun nəticəsini gözləməyən,
güdməyən nadir vətəndaşlarımızdan biridir!
Eyruz müəllim, sizi Xeberle.com kollektivi adından səmimi qəlbdən təbrik edir, ən xoş
arzularımı çatdırıram!
Elnur Ağayev
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.