Yay aylarından etibarən ölkə ərazisində ətin
qiyməti hiss olunacaq dərəcədə bahalaşdı. Hazırda qiymət artımı davam
edir. Bakı bazarlarında mal ətinin kiloqramı 11 manat 50 qəpik, qoyun
əti isə 12 manata təklif edilir. Sümüksüz ətin qiyməti isə 13-14 manat
arasında dəyişir. Ətin bahalaşmasının səbəbi kimi ölkədə ət qıtlığının
yaranması, yemin bahalaşması və otlaq sahələrinin azalması göstərilir.
Həmçinin xaricdən ət idxalında da artım müşahidə olunur.
Təəccüb doğuran məqam odur ki,
qəssabxanalarda və mağazalarda ətin kiloqramı 11-12 manat arasında olsa
da, bazarlarda daha ucuz ətə rast gəlmək mümkündür.
Hətta bəzi yerlərdə ətin kiloqramı hazırkı qiymətindən iki dəfə daha ucuz, yəni 5-6 manatadır.
Həmin ətlərin bu qədər ucuz olmasının səbəbi nədir? Nə dərəcədə keyfiyyətlidir? Bu məhsullara bazarda tələbat varmı?
Xeberle.com xəbər verir ki,
Musavat.com-un müxbiri bu suallara aydınlıq gətirmək üçün paytaxt
ərazisindəki topdansatış bazarlarına baş çəkib, satıcılarla həmsöhbət
olub.
Bazarda müşahidələrimiz zamanı mal ətinin
kiloqramının 6 manatdan satıldığının şahidi olduq. Topdansatışı isə 5
manat 50 qəpiyədir. Satıcılar bu ətin də normal məhsul olduğunu
bildirdilər.
Ət satışı ilə məşğul olan Həbib Həsənov
yarmarkada ucuz ətlərin olmasına belə aydınlıq gətirdi: "Yarmarkada ucuz
ətlərin satıldığı doğrudur. Bu, o demək deyil ki, həmin ətlərdə hər
hansı xəstəlik var və yaxud insan həyatı üçün təhlükəlidir. Qətiyyən
belə deyil. Yarmarkaların əksəriyyətində mal ətinin kiloqramı 6-9 manat
civarında dəyişir. Müştərilər elə düşünür ki, bu ətlər xəstə, murdar
olmuş heyvan ətidir. Ancaq heç də belə deyil. Kiloqramı 6 manata olan ət
qoca heyvanların ətidir. Təbii ki, dana əti ilə nisbətdə ucuz olur.
Qoca heyvan nə süd verir, nə də ondan bala almaq olur. Bu heyvanları
saxlamaq heç kimə sərf eləmir. Nə qədər qulluq etsən də, çəki artımı
vermir. Rayon yerlərində bu cür heyvanların diri çəkisinin kiloqramını
4-5 manatdan alırlar. Qəssabxanalar isə 2-3 manat qazancına satırlar.
Buna normal yanaşmaq lazımdır. Şadlıq saraylarına topdansatışla 5 manat
50 qəpikdən ət veririk”.
Digər bir satıcı bildirdi ki, ucuz heyvan
ətlərinə tələbat daha çoxdur: "Müşahidə etsəniz, görəcəksiniz ki, ən çox
satılan ucuz ətdir. Mən dana və quzu əti satışı ilə məşğul oluram.
Kiloqramını 11-12 manata təklif edirəm. Alıcılıq çox aşağı səviyyədədir.
Bu gün 6 müştərim olub. Onlar da əti az miqdarda - qramla alıblar.
Halbuki piştaxtaya 30 kiloqram ət vurmuşam. Ətrafımdakı satıcılar isə
6-7 manatlıq yaşlı heyvan ətləri satırlar. Allah qazanclarını bol
eləsin, yaxşı da müştəriləri var. Dana əti baha olduğundan əhalinin qoca
heyvan ətinə tələbatı artıb. Sözün açığı, ucuz ət anlayışı ilə
razılaşmıram. Bir var, qoca heyvan və biri də var - xəstə heyvan. Bu
məsələni də buraxaq satıcıların insafına...”.
Yarmarkaya ucuz ət almağa gələn müştərilərlə
də həmsöhbət olduq. Müştərilər bu cür ətləri təhlükəsiz hesab
etdiklərini bildirdilər: "Büdcəmə uyğun olduğu üçün alıram. Market və
qəssabxanalardan fərqli olaraq, yarmarkalarda həmişə ətin ucuz
satıldığını görmüşük. Hamımız bilirik ki, qəssabxanaların böyük
əksəriyyəti yarmarkalardan ucuz qiymətə ət alırlar. Mən bildiyim
qəssabxanada bir neçə dəfə bu cür hallara rast gəlmişəm. Qoca inək ətini
6-7 manatdan alıb, dana əti adı altında piştaxtada 11 manat-11 manat 50
qəpikdən satırlar. Və ya dana ətinə qoca heyvan ətini qatıb müştəriyə
verirlər”.
Yarmarkadakı qəssablar da bunu
təsdiqlədilər: "Qəssabxanalara, şadlıq saraylarına, kafelərə biz ət
veririk. Bu günə qədər də bir problem yaranmayıb. Baytarlıq İdarəsinin
xüsusi icazəsi olmadan bu işlər həyata keçirilə bilməz. Bazara daxil
olan ətlər xüsusi laboratoriyada yoxlamadan keçirilir. Bir neçə il öncə
ilə müqayisədə indi nəzarət ciddi şəkildə artıb. Gündəlik hər piştaxtaya
görə 2 manat icarə haqqı ödəyirik. Bu isə bizə sərf edir. Əhalini
aldadanlar, əsasən, qəssablar olur. İnək ətini cavan heyvan əti adıyla
satırlar. Misal üçün, bizdən 9 manata aldıqları qoyun ətini, 12 manata
quzu əti adı ilə camaata sırıyırlar. Onları da qınamaq olmur. Şəhərdə ət
mağazalarının icarə haqqı çox bahadır. Qəssablar 15 kvadratmetr
mağazaya 600-700 manat icarə haqqı ödəyirlər ”.
Məsələ ilə bağlı Azad İstehlakçılar
Birliyinin sədri Eyyub Hüseynovun da fikirlərini öyrəndik. O, ucuz
ətlərin qeyri-ənənəvi heyvanlara məxsus olduğunu bildirdi: "3-cü
mikrorayon bazarı”nda 3 manata ət satıldığını görmüşəm. Belə ətlər
murdar olmuş heyvan ətləridir. Biz də istəyirik ki, istehlakçı ucuz ət
alsın, ancaq bu ət keyfiyyətli olmalıdır. Ümumiyyətlə, belə mallara
şübhə ilə yanaşmaq lazımdır. Təəssüf ki, bir çox bazarlarda bu cür
təhlükəli ət satışı həyata keçirilir. Ola bilsin ki, bu qeyri-ənənəvi
heyvanların ətidir. Çox güman ki, at və eşşək ətləridir. Özünüz düşünün
ki, hansı satıcı əti ümumi bazar qiymətindən aşağı satar. Bu, bazar
aksiomuna ziddir və təbii ki, şübhə doğurur”.
Qeyd edək ki, bugünlərdə Baş Mütəşəkkil
Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinə Balakən rayonunda mənşəyi məlum
olmayan külli miqdarda ətin satıldığı barədə əməliyyat məlumatı daxil
olub. Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətindən verilən məlumata
görə, Baş İdarənin əməkdaşları tərəfindən həyata keçirilən
təxirəsalınmaz əməliyyat tədbirləri nəticəsində rayon sakini Fəxrəddin
Həmzətov 500 kiloqrama yaxın mənşəyi məlum olmayan əti satmaq istəyən
zaman saxlanılıb. Bu kimi məlumatlar da bazarlarda və ictimai iaşə
obyektlərində ət və ət məhsulları alarkən diqqətli olmağın vacibliyini
sübut edir.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.