Dünyanın bir çox ölkələrində dövlət qulluqçularının rəsmi, yaxud qeyri-rəsmi etiket, davranış qaydaları var. Bu qaydalar kiməsə sıxıcı görünə bilər, lakin qanun, yaxud ənənə məmurdan ona mütləq əməletmə tələb edir.
Səliqəli görünüş – dövlət qulluğunda olan şəxsdən ən böyük tələb budur. Qanunla yazılı normalar, yaxud mətndə əks olunmayan ənənə geyimi (əgər kişidirsə – kostyum və qalstukda; əgər qadındırsa – ətək və pencəkdə) də özündə ehtiva edir. Məmurun ona riayət etməsi təkcə özünün qanuna itaətkarlığını yox, həm dövlətin vətəndaş qarşısında üzüağlığını isbatlamaq məqsədi güdür. Yəni bu, sadəcə zövq məsələsi deyil.
Xanım millət vəkili Məlahət İbrahimqızı Modern.az-a açıqlamasında deyib ki, bütün dövlət qulluqçuları xüsusi, xidməti libas geyməlidir. Bu dünyanın bir çox inkişaf etmiş dövlətlərində də belədir. Eləcə də Milli Məclisdə, plenar və komitə iclaslarında geyinmək üçün kişilərə aid olduğu kimi, qadın millət vəkilləri də müəyyən olunmuş və qanunvericiliklə təsdiq olunmuş geyimlər olmalıdır. Mən bir çox Avropa Parlamentlərinin geyimlərini görmüşəm, çox gözəldirr”.
M. İbrahimqızı geyim mədəniyyətinin milli dəyərlərə söykəndiyini vurğulayıb. “Demirəm ki, hər gün milli geyim olsun, amma müəyyən günlərdə, xüsusilə bayramlarda geymək olar. Məsələn, Novruz bayramında. Bu yaxınlar Brüsseldə ilk dəfə olaraq keçirilən Qadın Parlamentarilərin Sammitində iştirak etdik. 200-ə yaxın ölkənin qadın millət vəkilləri iştirak edirdi. Sammitin axşam ziyafətlərində demək olar ki, əksəriyyət ölkələrin qadın millət vəkilləri öz ölkələrinin milli geyimlərində gəlmişdilər. Hətta spiker və baş nazir olan qadınlar da”.
Gövhər Baxşəliyeva xanım deputatların geyiminə qadağa qoyulmasını düzgün hesab etmir. “Xanım deputatlar uşaq deyil. Hər kəsin ixtiyarı var necə istəsə elə də geyinməyə. Həyati prinsiplərimə görə deyə bilərəm ki, geyimlər yerinə görə seçilməlidir. Siyasət və iş qiyafəsi var. İşə gələndə mütləq iş qiyafəsində gəlmək lazımdır. Şalvar geyinməyə gəlincə, düşünürəm ki, bu da xanım deputatların öz işidir. Digər ölkələrdə görməmişəm ki, şalvar geyindiyinə görə xanım deputata qadağa qoyula. Şalvar da geyinəndə dediyim üsluba uyğun geyinmək lazımdır”.
Leyla Abdullayeva Milli Məclisdə xanım deputatların şalvar geyinməsinin əleyhinədir. “Geyim hər bir insanın fərdi geyim tərzidir. Milli Məclisin xanım deputatlarının geyiminə gəlincə, mənə elə gəlir ki, burda protokol qaydasına uyğun geyinmək lazımdır. Xanım deputatların şalvar geyinməsinin əleyhinəyəm. Bu təbii ki, mənim şəxsi fikrimdir. Rəngarəng, əlvan rənglərdə libaslar geyinilməsə, daha yaxşı olar. Bir zamanlar Moskva televiziyasında deputatların geyimi ilə bağlı bir verilişə baxmışdım. Həmin verilişdə xanım deputatlrın geyimindən tutmuş saç düzümünə qədər toxunurdular. Fikirlər öyrənilirdi və məsləhət verilirdi. Mənə elə gəlir ki, buna riayət olunsa yaxşı olar”.
Jalə Əliyeva isə mövzuya ümumi qadın geyimlərindən danışmaqla başladı. “Qadın geyimi haqqında fikirlərim bir qədər fərqlidir. Qadın hər bir şəraitə uyğun şəkildə yəni getdiyi yerə uyğun şəkildə seçməlidir. Məsələyə sadəcə deputat prizmasından yanaşmaq istəmirəm. Mənə çox absurd gəlir ki, şəhərin mərkəzində görürsən ki, indi bu dəqiqə toya gedəcək. Ayağında hündürdaban ayaqqabı güclə gəzir, zərli-zibalı don, üzündə o qədər kosmetika var ki, elə bilirsən ki, bu dəqiqə səhnəyə çıxacaq. Təəssüf ki, bizim qadınlar səhnədə gördükləri insanları özlərinə kumir seçirlər və elə bilirlər ki onların geyimi gündəlik həyat tərzidir. Deputat xanımların geyiminə gəlincə, düşünürəm ki, müxtəlif peşənin sahibi olan qadınlar kimi deputat xanımlar da çox da böyük fərq kəsb eləmirlər. Biz parlament xanımlarımızdan söhbət gedirsə, xanım deputatlarımız kifayət qədər baxımlı və yerinə görə getdikləri məclisə uyğun geyinirlər. Həmçinin düşünürəm ki, deputat xanımlar etik qaydalardan fərqlənməməlidirlər. Dünyanın bir çox ölkələrində şalvar məsələsi bəzən mübahisə mövzusu olur. Hətta ən inkişaf etmiş Avropa ölkələrində eşidirik ki, hətta şalvar geyinmək guya qadağan edilib. Şalvarın çox ciddi olan forması kostyumdur. Bu cür forma normal qəbul olunmalıdır”.
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.