Beynəlxalq aləmdə məşhur olan günləri qeyd
etmək adəti vardır ki, bizim də vətəndaşlarımız, mətbuat,
kütləvi informasiya vasitələrimiz belə günləri ictimaiyyətə
xatırladırlar. Bu günlərdən biri də “Sevgililər günü”, “Sevgililər
bayramı”, “Valentin günü” adlanır. Bu günün tarixi haqqında qısa
açıqlama verməzdən əvvəl, bu günün islamla bağlı olmayan bir gün
olduğunu qeyd etmək istəyirik. Müsəlmanların çoxu bu günü təntənəli
şəkildə keçirmənin günah olduğunu bilmirlər. Başqa dinlərdən, hətta
həmin dinlərin və dindarların da bəyənmədiyi bayramların müsəlmanların
çox həvəslə keçirmələrinin əsasında müsəlmanların çoxunun islam dininin
sevgiyə necə böyük yer verməsindən xəbərsiz olmaları dayanır.
Sevgilər gününün başlanğıc tarixi qədim Roma İmperiyasının dövrünə
təsadüf edir. Qədim Romada 14 Fevral günü bütün romalılar üçün
əhəmiyyətli bir gün idi. Romalılar inanırdılar ki, Allah təala Roma
kraliçası Junonu sevir, ona görə ona krlaiçalıq verib. Ona olan əsassız
hörmətə görə Romalılar müəyyən bir gün 14 Fevral gününü təyin edib həmin
gündə kraliçanın şərəfinə bir yerə toplanırdılar. Onların batil
inancına görə Allah təala yalnız bu qızın duasını eşidirdi. Ona görə də
ona böyük hörmət edirdilər. Bəzi müsəlmanlar Allaha yaxınlaşmaq üçün
özlərinə hansısa pirləri, seyidləri, ölüb dünyasını dəyişmiş övliyaları
vasitəçi götürdükləri kimi Romalılar da bu qızı həddən artıq şişirmiş və
onu Allah qədər ucaltmışdılar. Juno adlı bu kraliça ayrıca Roma xalqı
tərəfindən qadınlıq və evlilik tanrıçası olaraq da bilinirdi. Bu günü
izləyən 15 Fevral günündə isə Lupercalia Bayramı başlayırdı.
Bu
bayram xalqın gənc əhalisi üçün böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Bunun səbəbi
isə həyatları qəti qaydalar ilə məhdudlaşdırılmış, bunun təbii nəticəsi
olaraq birlikdə həyatda şansı olmayan bu gənclər yalnız bu bayram
müddətində belə olsa bir-birlərinin partneri olurdular. Hansı gənc
qadının hansı gənc kişi ilə bir cüt meydana gətirəcəyi köhnə bir ənənə
olan və Lupercalia Bayramının ərəfə günü edilən bir çəkiliş ilə müəyyən
olurdu. Romalı gənc qızlar adlarını kiçik kağız parçalarının üzərinə
yazıb bir qaba qoyurdular. Gənc Romalı kişilər isə qabdan bu kağızları
çəkərək üzərində hansı qızın adı yazılırdısa o qızla bayram əyləncələri
boyunca birlikdə olurdular. Bu birlikdəliklər bir-birinə aşiq olan
cütlər üçün bayram müddəti bitdikdən sonra evliliklə sonlanırdı.
İmperator II Claudius, Romanı öz bərk qaydaları ilə zalımca idarə edən
bir hökmdar idi. Onun üçün ən böyük problem ordusunda döyüşəcək əsgər
tapa bilməmək idi. Ona görə bu vəziyyətin tək səbəbi Romalı kişilərin
eşqlərini və ailələrini buraxmaq istəməmələri idi. Buna görə Romadakı
bütün nişan və evlilikləri qaldırdı. Əziz Valentine də Claudiusun
hökmdarlığı zamanında Romada yaşayan bir keşiş idi. Özü kimi keşiş olan
Əziz Marius ilə birlikdə Claudiusun qadağanına baxmayaraq gizlicə
cütləri evləndirməyə davam etdi. Ancaq imperator bu vəziyyəti bir müddət
sonra öyrəndi. Əziz Valentine insanları evləndirməyə davam etdiyi üçün
həbs olundu və etdiklərinin cəzası olaraq çubuq ilə döyülərək öldürüldü.
Miladdan sonra 270 ilinin 14 Fevralında Xristian şəhidliyinə
basdırıldı.
Eyni zamanlarda Romadakı bütpərəstlər, fevral ayı
içində qeyd olunan Lupercalia Bayramını öz bütpərəst tanrıları üçün qeyd
edirdilər. Bayram əvvəli edilən ənənəvi çəkilişi isə seromoniye bağlı
qalaraq özləri üçün tətbiqə başladılar. Xristian Kilsəsinin ilk
qurulduğu illərdə xidmət edən keşişlər bu mərasimlərin, xüsusilə də
evlənməmiş gənclərin bütpərəstlər ilə birlikdə xatırlanmasından narahat
olduqları üçün bir həll tapdılar. Bu gənclərin adlarının əzizlərlə
birlikdə xatırlanmasını istədikləri üçün Lupercalia Bayramının başladığı
günü Əziz Valentine Günü olaraq qeyd etməyə başladılar. O gündən bəri
xaristianlar hər ilin 14 Fevral gününü Sevgililər Günü olaraq qeyd
etməyə davam edir və yer üzündə qadın və kişi birlikdə olduğu müddətcə
də qeyd edəcəklərini əsas prinsip kimi özlərinə gütürüblər.
İslam
dininə görə isə həm yəhudilər, həm də xristianlar Allahın Rəsulu
Muhammədi peyğəmbər olaraq qəbul etməlidirlər. Yəhudilər və xristianlar
son peyğəmbəri peyğəmbər kimi qəbul etmədiklərinə görə uca Allah və
sonra göndərdiyi peyğəmbəri biz müsəlmanlara yəhudilərin və
xristianların bayramlarını keçirməyə icazə vermirlər. Çünki onlar
əvəvlki peyğəmbərləri təsdiq edən sonuncu Peyğəmbər Məhəmmədi peyğəmbər
olaraq qəbul etmirlər. Islam dininə görə imanın altı əsası var.
Bunlardan biri də peyğəmbərlərə inanmaqdır. Həmçinin Muhamməd peyğəmbərə
inanmaq isə imanın Allaha imandan sonra ikinci sütunudur. Allaha və
peyğəmbərə inanmaqla insan müsəlman olmasını etiraf edir. Müsəlmanın isə
başqa dinlərdə olan bayramları keçirməyə icazələri yoxdur.
Əslində
sevmək gözəl nemətdir. Sevgiyə bütün insanlar möhtacdırlar. Qəlblər
sevgi ilə rahatlıq tapır. Sevgi qəlbin və ruhun səadətidir. Islam dininə
görə sevmək haram deyil. Bütün dinlərdən fərqli olaraq islam dini
sevgiyə daha çox yer ayırıb. İslam dininə görə ən təmiz sevgi öz həyat
yoldaşına olan sevgidir. Allah təala kişilərin qəlbində qadınların
sevgisini yerləşdirmiş və bizə bu sevgidən xəbər vermişdir: “Sizin üçün
onlarla ünsiyyət edəsiniz deyə, öz cinsinizdən zövcələr xəlq etməsi,
aranızda (dostluq) sevgi və mərhəmət yaratması da Onun qüdrət
əlamətlərindəndir. Həqiqətən, bunda (bu yaradılışda) düşünən bir qövm
üçün ibrətlər vardır!” (ər-Rum (Rumlular) surəsi, 21). Allah təala
müsəlman kişinin öz həyat yoldaşına olan isti və mehriban sevgisini,
müsəlman qadının öz həyat yoldaşına olan isti və mehriban sevgisini bizə
belə bildirir: “Onlar sizin, siz də onların libasısınız. (Bir-birinizə
həddindən artıq yaxınsınız)” (əl-Bəqərə (İnək) surəsi, 187). Allah
Rəsulu (ona və ailəsinə salam olsun) öz həyat yoldaşlarını həddən artıq
çox sevərdi və bu sevgi ondan başqa digər insanlarda heç vaxt olmayıb.
Biz müsəlmanlar da öz həyat yoldaşlarımızı ancaq ilin hansısa bir
günündə yox, həmişə sevməli və həmişə imkanlarımız nisbətində onlara
hədiyyələr almalıyıq. Bizlər öz dinlərini dəyişənlərin adətlərindən uzaq
duraraq Qiyamətə qədər hakim olan islam dininin sevgiyə aid gözəl
nümunəsini hər zaman yaşamalı və yaşatmalıyıq.
Əkrəm Həsənov (ilahiyyat üzrə fəlsəfə doktoru).
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.