Hələ 1980-ci illərdə İtaliyanın ictimai həyatında meydana gələn böhranlar xalqın hər bir nümayəndəsini maraqlandıran bir mövzu deyildi. Ölkəni təsiri altına alan Amerika filmləri, əyləncələri, ədəbiyyatları və hətta siqaretləri belə birbaşa İtaliyanın milli kimliyini, xalqın duyğularını çox ciddi təhdid və təhlükə altına almışdı. O zamanlar İtaliyanın ictimai və milli həyatında meydana gələn xoşagəlməz vəziyyətləri görsələr belə, yenə bu mövzu haqqında danışmaq istəmirdilər.

Məhz o illərdə bir bəstəkar kimi Toto Kutunyo italyan mahnısı yazaraq onu ifa etmək üçün müğənni Adriano Çelentanoya verdi. Çelentano isə bu mahnını oxumaqdan çəkindi. Müğənninin bu mahnını oxumamasına səbəb mahnının sözlərindəki gizlin idi. Çünki mahnının sözləri İtaliya dövlətinin gücü, onun mədəniyyəti, heç də Amerikanlardan geri qalmadığını izah edirdi. Həqiqətən də o illərdə belə bir mahnını səsləndirmək hər sənətçi üçün asan deyildi. Çelentano karyerasına görə bu mahnını oxumaqdan çəkindi və oxumadı da. Bütün İtaliyanı müsbət mənada sarsıdacaq, tərpədəcək bu italyan mahnısının taleyi qaranlığa qərq olan bir məqamda bəstəkar Kutunyo son anda bir müğənni kimi səhnəyə çıxdı, əslində çıxmaq məcburiyyətində qaldı. Bəstəkarı səhnədə müğənni kimi görən İtaliya xalqı bu olayı çox qəribə qarşıladı. Kutunyo sözügedən italyan mahnısını hansısa musiqi alətinin müşayiəti olmadan təkbaşına oxuduqdan sonra bütün İtaliya şokda idi. Bəstəkar mahnını elə səmimi, elə milli duyğularla oxumuşdu ki, yalnız İtaliya deyil, bütün dünya bu mahnıdan duyğulandı. Bəstəkar xalqa lazım olan mesajı vermişdi. Bu mahnıda italiyan xalqı ölkələrinin gələcəyini və xoşbəxtliklərini gördülər. Və bu mahnı italiyanların yad ünsürlərin təsiri altına düşməsinə, mentalitetin, mədəni həyatlarının mənfi mənada dəyişilməsinə təhlükə yaranan zaman özlərinə, milli kimliklərinə dönməsinə əsl vəsilə oldu. Mən bu sözləri əsla italyan bəstəkarın reklamını və İtaliya dövlətinin təbliğatını etmək üçün söyləmirəm. Məqsədim tamamilə başqadır.
Həzərat, bu gün mənə elə gəlir ki, bizim dəmədəniyyətlərimiz, dilimiz, dinimiz, əxlaqımız, təhlükə altındadır. Təəssüf, görmürük ki, şüurumuzda yer tapan şüursuzluq bizi hara aparacaq? Nədənsə bu vəziyyət bizi heç narahat etmir. Ölkəmiz müstəqillik qazandıqdan sonra yarımız Şərqə, yarımız Qərbə tərəf döndük. Yaxşı, bizim soy-kökümüzə nə oldu?
Bir zamanlar ta Çin Səddinə qədər dayanan torpaqlarımız harada? Bizim Nizami, Yunus Əmrə kimi şairimiz, Füzuli kimi bəşəriyyəti sarsıdan klassiklərimiz olub. Yaxşı, haradadır bugünün Nizamisi, Yunus Əmrəsi, Füzulisi?!
Nə üçün bu gün toprağımızı, tariximizi, əxlaqımızı qoruya bilmirik. Bu vəziyyətdə mən Kutunyo kimi insanları olan bir millətə necə qibtə etməyim?!
Yaxşı bizim sənət, mədəniyyət, siyasət adamlarımız haradadır?! Haradadır onların yetişdirdikləri? Amma onlar indi çox yaxşı vəziyyətdə olduqlarından səsləri çıxmır, bir zamanlar İtaliyada Çelentanonun səsi çıxmadığı kimi... Bir də deputat mandatı aldıqdan sonra öz işlərinə davam etməkdədirlər. Biz bu gün özümüz özümüzün tarixinə qara ləkələr salırıq, özümüzü çox mədəni şəkildə müstəmləkələrə çeviririk. Bu gün bu mövzu ölkəmizin qanayan yarasıdır. Bu mövzu mütləq ən qısa zamanda müzakirə mühiti yaratmalı və buna müvafiq tədbirlər görülməlidir. Yoxsa sabah çox gecikmiş olacağıq.
Nigar Börek