"Qanunsuz sayılan bəzi tikililər tanına bilər. Mədən ərazilərində elə ərazilər var ki, onlara hüquqi status verilməsi mümkündür. Tikililərin sayının artmaması şərti ilə evlər sənədləşdirilə bilər". Bunu ARDNŞ-ın Hüquq İdarəsinin rəisi Eldar Orucov fevralın 20-də jurnalistlərin suallarını cavablandırarkən deyib. O bildirib ki, həmin ərazilərdəki tikililər sökülsə belə, orada quyuların istismarı sərf etməyəcək: "Bu səbəbdən layihə üzərində iş gedir. Layihə gerçəkləşərsə, ARDNŞ-in nəzdində olan bəzi qanunsuz tikililər tanınacaq. Amma elə ərazilər var ki, orada quyuları belə təmir edə bilmirik. Layihə bu ərazilərə şamil olunmayacaq."
O, həmçinin zəbt olunmuş torpaqlarla bağlı sakinlərin ARDŞN-i məhkəməyə verməsinə də toxunub: "Şirkətin nəzdində olan torpaqlarda tikinti aparan sakinlər bizi məhkəməyə verirlər. Bunu düzgün saymıram. Sakinlər ARDNŞ-i yox, bələdiyyələri məhkəməyə verməlidir. Onlarda belə bir fikir formalaşıb ki, məhkəmə yolu ilə ARDNŞ kompensasiya ödəyəcək. Bələdiyyələr isə məhkəməyə verilmir."
Eldar Orucovun müavini Tərlan Tahirov isə deyib ki, təkcə Binəqədi rayonunda 35 min sökülməli ev var: "Şirkət evlərin söküntüsü ilə bağlı qərar vermir. Bu qərarı məhkəmə verir və icraata da məhkəmə nəzarət edir. ARDNŞ-in vəzifəsi ərazisində ev tikən sakinləri məhkəməyə vermək və qanunsuzluğun aradan qaldırılması üçün hüquqi addımlar atmaqdır. Məhkəmə də qanunsuz tikililərin sökülməsinə qərar verib. Lakin bir qurum kimi vətəndaşları düşünüb söküntü işlərinə təzyiq etmirik. Bu, qeyri-müəyyən vaxta kimi belə olacaq. Təkcə Binəqədi rayonunda 35 min sökülməli olan tikili var. Bu insanları necə evindən etmək olar?"
Uzun müddətdir ki, Bakı və ətraf kəndlərdə, mədən ərazilərində tikilmiş on minlərlə evin söküləcəyi barədə məlumatlar yayılır. Dövlət Neft Şirkəti artıq çoxdan neft hasilatı dayanmış, amma hələ də onun balansında olan bu ərazilərdə tikilmiş evlərin sənədləşdirilməsinə imkan vermir.
Hazırda bununla bağlı məhkəmələrdə minlərlə mübahisələrə baxılır. Xüsusilə, Binəqədi rayonu ərazisində evlərin sökülməsi zamanı sakinlərlə ARDNŞ nümayəndələri arasında vaxtaşırı qarşıdurmalar da baş verir.
ARDNŞ rəsmilərinin yuxarıda bəhs olunan yeni açıqlaması isə artıq yeni vəziyyətin yaranması deməkdir. Şirkətin planlarının Bakının konkret hansı rayonlarını əhatə etdiyi bəlli deyil. Sabunçu, Binəqədi, Səbail rayonları ərazisində on minlərlə sakin şirkətin planlarının nə olduğunu gözləməkdədir.
Prezident İlham Əliyevin yanvarın 13-də verdiyi fərman bu ərazilərdəki evlərin çoxunun sənədləşdirilməsi məsələsini əhatə etməmişdi.
Fərmanla siyahıda nəzərdə tutulmuş sənədlər müvafiq əmlaka hüququn əmələ gəldiyi anda, həmin əmlak magistral boru kəmərlərinin, yüksək gərginlikli elektrik şəbəkələrinin, nəqliyyat infrastrukturu obyektlərinin və suların mühafizə zonalarında, neft və qaz yataqlarının işlənməsi üçün təsərrüfat subyektlərinin istifadəsində olan torpaq sahələrində yerləşmədiyi hallarda daşınmaz əmlakın dövlət reyestrində qeydiyyata alınması üçün əsas hesab edilir.
"Əmlak Bazarı İştirakçıları" İctimai Birliyinin icraçı direktoru Ramil Osmanlı Salamnews-a bildirib ki, Bakı şəhərində və Abşeron yarımadasında mənzil fondunun artırılması üçün sənədsiz evlərin sənədləşdirilməsinə ciddi ehtiyac var: "Həm fərdi yaşayış evləri, həm də çoxmərtəbəli binalarda bu proses paralel şəkildə getməlidir. Bu işlərin həyata keçirilməməsi, əslində iqtisadi cəhətdən Azərbaycana zərər vurur. Sayı 500 minə qədər olan evlərin sənədləşdirilməsi üçün dövlət büdcəsindən lazım olan vəsaitin hesablanmasının monitorinqi aparılsa, bu, kifayət qədər böyük bir rəqəm olacaq. Ancaq bu gün hökumət bu rəqəmlərdən kənarda qalıb. Eyni zamanda bu mənzillərin vergiyə cəlb olunması ilə bağlı problemlər də ortaya çıxıb. Digər tərəfdən də bu mənzillər alqı-satqı və girov əməliyyatlarında iştirak edə bilmirlər. Halbuki, vətəndaşlar bu əmlaklarını girov qoymaqla kredit götürə və sahibkarlıq ilə məşğul ola bilərlər. Bu da öz növbəsində sahibkarlığın inkişafına təkan verə bilər. Ancaq sənədləşdirilmənin olmaması səbəbindən bu proseslərin heç biri baş vermir".
Ramil Osmanlı qeyd edib ki, nəticədə tək vətəndaşlar deyil, həm də dövlət uduzur: "Bu baxımdan dövlət bu məsələnin həllində maraqlı olmalıdır. Ancaq təəssüf ki, müvafiq icra hakimiyyəti orqanları bu problemin həllində maraqlı deyillər. Əslində onlara sənədsiz ev probleminin qalması və davam etməsi sərf edir. Bakı şəhəri və ətraf rayonlardan bizə daxil olan məlumatlar göstərir ki, həmin orqanlar sənədsiz evlərin tikilməsində daha çox maraqlıdırlar. Çünki bununla bağlı həyata keçirilən qeyri-rəsmi ödənişlərin məbləği sənədli evlər üçün edilən ödənişlərə nisbətən daha çox olur".
Hüquqşünas Emin Abbasov açıqlamasında xatırlatdı ki, sənədsiz evlərin sənədləşdirilməsi ilə bağlı ən son yanvar ayında Prezidentin sərəncamı oldu. Sərəncamda sənədsiz evlərin bir neçə kateqoriyası müəyyən olundu: "Eyni zamanda evlərin sənədləşdirilmə qaydası müəyyən olundu. Açığı, qayda çox yaxşı idi. Dövlət Neft Şirkətinin ərazisinə düşən sənədsiz evlərin sənədləşdirilməsi ilə bağlı sərəncamda da göstərilib ki, bu kimi ərazilərdə tikilən evlər sənədləşdirilmir. Ancaq ARDNŞ-dən belə bir fikir səslənibsə, torpaqların təyinatının dəyişdirilməsi yalnız Nazirlər Kabinetinə aiddir. Onlar sənaye təyinatlı torpaq sahələrini digər, məsələn, yaşayış, təsərrüfat təyinatlı torpaq sahələrinə dəyişə bilərlər".
E.Abbasov deyir ki, bu sırf Nazirlər Kabinetinin səlahiyyətinə aid olan məsələdir: "ARDNŞ-a aid olan torpaq sahələri sənaye təyinatlı torpaq sahələridir. Əslində orada hər hansı yaşayış binasının tikilməsi mümkün deyil. ARDNŞ-in özünün artıq istifadə etmədiyi torpaq sahələri var ki, orada artıq yaşayış binaları tikilib. Onlar sadəcə sənəd məsələsində problem yaşayırlar. Bunların təyinatı dəyişdirilərsə, məsələ həllini tapar. Əgər torpağın balansında olan dövlət qurumu Nazirlər Kabinetindən razılıq almaqla buna nail ola bilər. Ancaq dediyim kimi, bunun üçün torpaqların təyinatı dəyişdirilməlidir". (bizimyol.info)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.