- Ramiyyə bacı salam. Necəsiniz? Martın 14-ü Ruslanın doğum günü idi. Necə keçirdiniz?
Telefon xəttinin o biri başından kədər və qəm dolu səs eşidirəm:
-
Çox sağ olun, lap əla, lap gözəl... Sonra da gülməyə başlayır. Hiss
edirəm ki, bu gülüş baş qatmaq üçündür, özünü "gülən adam” kimi göstrmək
istəyir. Mən ötən il noyabr ayının 2-də sumqayıtlı şəhid Ruslan
İmanquliyevin evini axtarırkən, 10-cü mikrorayondakı binanın dördüncü
mərtəbəsinin qapısını döydüm. Qapını açan qadın, şəhidimizin anası
Ramiyyə Səfərova idi.
İçəri ehtiyatla keçdim. Yenə
həyəcanlı idim. Hər şəhid qapısını döyəndə, fikirləşirəm ki, görəsən
necə danışacam? Nə deyəcəm? Söhbətimi nədən başlayacam? Yenə bu ağrılı
fikirlərin məngənəsində sıxılırkən, şəhid anasının hayqırtı dolu səsini
eşitdim:
- Niyə gəlmisiniz? Oğlumdan yazmağa? ... Gəlin,
keçin içəri? Nə yazacaqsınız? Bircə oğlum var idi. Ondan başqa heç
nəyim yoxdur. Başa düşürsünüz məni...
Mən susuram. Mənimlə qarşı tərəfdə divanda oturan yaşlı qadın Ruslanın anasını sakitləşdirməyə çalışır:
- Ramiyyə, sakitləş, otur, qonaqla söhbət edək.
Pəncərənin önündə, divarda indicə tanış olduğum Ruslanın şəkilləri,
əyninə geyindiyi hərbi paltarları asılıb. Divarın bir küncündə stolun
üstündə isə əşyalarıdır. Anası həmin əşyaları götürüb mənim qarşıma
qoyur. Bir-bir sayır:
- Bax bu 9 manat puldur, cibindən
çıxarmışam. Bu darağıdır. Anamın ona verdiyi üzükdür. Şəxsiyyət
vəsiqəsi, sənədidir... Hamısından əvvəllər barıt qoxusu, siqaret iyi
gəlirdi. İndi gəlmir... Mən neyləyim? Haradan alım oğlumu? Mən onu
istəyirəm. Ruslanımı istəyirəm. Mən tək-tənha ana tərbiyəli bir oğul
böyütmüşdüm...
Sonra oğlunun paltarları asılan divarın
dibindəki stolun üstündən bir cığara gətirir. Cığaradan hərbi köynək
(mayka) çıxarıb iyləyir. Deyr ki, oğlunun bədəninə bulaşmış bu maykadan
hələ ki onun ətri qalıb. Maykanı ürəyinə sıxır, əllərinin arasında tutub
burnuna yaxınlaşdırır... Qoxlayır, yenə qoxlayır...
- Balamın paltarından onun ətri gəlir. Bəs bu qoxu bitib-tükənəndən sonra neyləyəcəm?!
Anaya
heç nə deyə bilmirəm. Əlindəki köynəyi alıb, burnuma yaxınlaşdırıram.
Köynəkdən cənnət qoxusu gəlir. Bu sətirlərimi oxuyanlar mənə inanın.
Ruslan İmanquliyevin alt köynəyindən cənnət qoxusu gəlirdi. Xarakter
etibarı ilə yabançı qoxuları sevmərəm. Ancaq ilk dəfə idi ki, bir şəhid
paltarını qoxlayırdım. O şəhidin paltarından gözəl bir qoxu vurdu məni.
Bu hər hansı parfüm qoxusu deyildi. İnsan bədəninə xas olan qoxu idi.
1941-ci
ildə Səmərqənddə Sahibgiran Əmir Teymurun "Qur Əmir” məqbərəsindəki
məzarını açanda, orada iştirak edən adamlar hamısı onun məzarından gələn
heyrətamiz bir qoxudan məst olmuşdular. Şahidlər deyirdi ki, Cənnət
qoxusu deyilən qoxu elə həmin o idi.
Bax, indicə, əlimdə tutub
qoxladığım paltardan da heç vaxt duymadığım bir qoxunu hiss etdim.
Yəqin ki, cənnət qoxusu elə belə olur, - deyə düşündüm. Və elə həmin
dəqiqə beynimə belə bir fikir də gəldi: "Elə bir parfüm ola ki, həmin
şəhidlərin ətrinə oxşasın, hər şəhidin öz bədən qoxusu gəlsin o ətirdən.
Şəhidlərin doğmaları darıxanda o ətri paltarının üstünə çiləyib,
iyləsinlər. Onun ətrini alsınlar”.
- Siz onu mənim kimi duya
bilmərsiniz. O mənim balamın ətridir, onu ancaq mən duyub –anlamağa
qadirəm. Bilirsiniz nədir? Mənim bütün bədənim yanır. Qarnım yanır. Gənc
vaxtlarımda eşitmişdim doğması, balası ölən qadınlar deyərdilər ki,
"Qarnım yanır”. Siz mənə inanırsınız, mənim də qarnım yanır. Balam,
canım, canımdan ayrılıb. Yeri yandırır.
Yenə Ramiyyənin anası Nərgiz xala ona səslənir:
- Qızım elə demə, yaxşı başa düşməzlər...
Mən üzümü Nərgiz xalaya tuturam:
- Xala, qoy nə qədər bacarır danışsın, desin dərdini. Mən onu dinləməyə, dərdinə şərik olmağa gəlmişəm.
Ramiyyə Səfərova:
-
Həm ata oldum, həm ana oldum onun üçün. Səhər saat 5-də yuxudan durub
onun səhər yeməyini hazırlardım, qayğısına qalardım. Sonra qatara minib
Bakıya işə gedirdim. Axşam qayıdıb gəlirdim. Oğlum işdən gələndə
çıxırdım qabağına ki, gedək bazarlıq edək. İndi hər gün gözləyirəm, niyə
belə oldu?! Niyə Allah başıma bu bəlanı gətirdi? Mən axı heç kimə
psilik etməmişəm. Aldığım maaşı belə insanlarla, qonşularla, dostlarla
bölmüşəm? Kimdən soruşum ki, niyə belə oldu?
- Ramiyyə,
özünü ələ al. Ancaq ki, mən də belə düşünürəm ki, Allah belə olanda
deyəsən bəndəsini unudur... Çünki o bizi hər zaman yanında, yadında
saxlasaydı, Xocalı hadisəsi olmazdı. Xocalı hadisəsi olmasaydı, Ruslan
da gedib hərbçi olmayacaqdı... Mən belə anladım ki, o Vətən təəssübü
çəkdiyindən hərbə könül verib.
- Həəə... Xoşum gəldi sizdən.
Doğru deyirsiniz. Öldürməyəydi də, şikəst verəydi də mənə. Allah niyə
razılıq verdi ki? Onu üstümə tabutda deyil, şikəst göndərəydilər də...
Ya da ki, ölən kimi mənə desəydilər, orqanlarını ehtiyacı olan insanlara
verərdim. Birində ürəyi yaşayardı, birində ciyəri, birində böyrəyi...
Bilərdim ki, Ruslan kiminsə cismində yaşayır. Gedib o adamların
qulluğunda durardım. Bilərdim ki, Ruslanımın bir parçasını bədənlərində
gəzdirirlər. Mən bu haqda Ruslan hərbi xidmətə gedəndə demişdim.
Razılaşmışdıq. Ancaq mənə donmuş bədənini tabutda gətirdilər. Yaxşı
arzularımı həyata keçirmədi Allah, heç olmasa o pis arzumuca həyata
keçirəydi də...
***
Ruslan İmanquliyev 14 mart
1996-ci ildə Sumqayıtda anadan olub. 22 saylı şəhər məktəbini bitirib.
Əsgəri xidmətini Şəmkir rayonunda keçib. Xidmətini bitirdikdən sonra
müxtəlif yerlərdə usta köməkçisi işləyib, qazandığı pulu qəpiyinə kimi
gətirib anasına verib. Ana da onun verdiyi pulu Tanrıdan göndərilmiş
pay, sovqat, ruzi kimi qəbul edib, öpüb gözlərinin sütünə qoyub. Oğul
qazancı şirin olur,- deyə düşünüb.
2019-cu ilin dekabrında isə
Ruslan anasına deyib ki, Müddətdən Artıq Xidmət Edənlər (MAXE) sırasına
yazılıb. Elə həmin vaxtdan əsgərlik illərində yiyələndiyi və sevdiyi
hərb peşəsini motoatıcı kimi davam etdirməyə başlayıb. Elə ilk günlərdən
onun peşəkar bir hərbçi olduğunu görən korpus komandiri Ruslanı bölük
rəhbəri təyin edib. Ruslanın 171 sm boyu, əzəmətli baxışları var idi.
Mərd və sədaqətli, ədalətli idi. Evdən təlimə getməyə hazırlaşanda
qrupunda olan əsgərlər üçün xeyli ev yeməyi hazırlatdırırdı, anası da
onun bu sifarişini canla-başla yerinə yetirirdi. Təki oğlunun könlü xoş
olsun. Bu ailə heç vaxt tikəsini tək yeməmişdi. Hər zaman süfrələri
çörəkli olmuşdu. Bu xüsusiyyətlərinə görə hərbi hissədə hörmət
qazanmışdı. Səhər işə gedib, axşam anasının isindirdiyi doğma ocağa
qayıdardı. Anası onu həm əziyyətlə, həm də tənha böyütmüşdü. Ruslan
anadan olandan ana babası Allahverdinin və Nərgiz nənəsinin yanında
böyüdü. Nənəsinin əl ağacı, köməyi idi Ruslan.
2020-ci ildə
babası Allahverdi kişinin artıq çox əldən düşdüyünü hiss elədi. Hiss
etmişdi ki, babası bu dünyadan köçünü yığıb getməyə hazırlaşır. COVİD-19
pandemiyası səbəbindən isə toylar, yığıncaqlar qadağan olunmuşdu. Əgər
babasına nəsə olsaydı, anası bu ayrılığı həzm edə bilməyəcəkdi.
Fikirləşirdi ki, özü işdə, təlimlərdə olanda anası darıxmasın deyə
təcili evlənməlidir. Və isti yay günlərinin birində qonşu qızı Elvina
ilə elənmək istədiyini bildirdi. Çünki Elvina həm də anası ilə ana-bala
münasibətində idi. Ramiyyə əvvəlcə oğlunun sözünü zarafat sandı. Sonra
baxdı ki, deyəsən zarafat deyil. Və elə həmin isti yay günlərinin
birində Elvinanın evinə elçi gedib razılığını aldılar. ASAN-xidmətdə
ZAQS-dan keçib, molla kəbini kəsib, səssiz-səmirsiz, 5-10 nəfər yaxın
qohumun iştirakı ilə evdə məclis qurdular, Elvinanı gəlin gətirdilər.
Əslində Elvina elə bu evin qızı idi. Ona görə də Ramiyyə ona gəlin kimi
deyil, öz balası kimi münasibət bəsləyirdi. Ruslan isə indi çox rahat
idi. Təlimlərə gedəndə, gözü arxada qalmırdı. Toydan iki ay sonra babası
Allahverdi rəhmətə getdi.
Və günlərin birində - 2020-ci il
iyul ayının 15-də Tovuz istiqamətində ermənilərin qəfil hücumunun və
təxribatının qarşısını alarkən həlak olan general Polad Həşimovun xəbəri
hamı kimi, Ruslanın da qeyrətinə ar gətirdi. Fikirləşirdi ki, daha
bundan sonra Azərbaycan Ordusu sakit dayanmamalı, generalın qisası
birə-beş alınmalıdır. Hətta hərbi hissədə xidmət edən MAXE və zabit
dostları ilə də bu haqda fikir mübadiləsi etmişdi. Döyüşməyə, həm də 30
ilin və generalın qisasını almağa hazırlaşan oğulların hər biri dava
istəyirdi. Ümid edirdilər. Və belə günlərin birində ciddi təlimlərin
başlanması haqqında yuxarı rəhbərlikdən tapşırıq alındı. Hərbi
hissədəki, döyüşçülər bu xəbərdən çox sevindilər. Elə bil ki, kiminsə
toyuna hazırlaşırdılar.
Həmin gün yetişdi. Ön cəbhəyə getmək
xəbərini alanda bütün hərbçilər kimi, 27 sentyabrda Ruslan da səhər
tezdən yol çantasını hazırlayıb sevinə-sevinə, gülə-gülə ailəsi ilə
halalaşıb gedəndə dedi ki, 5 günlük təlimə yollanır. Hələ müharibənin
xəbəri yayılmamışdı. Anası Ramiyyə oğluna "getmə” deyə bilmədi. Təzə
gəlin olan Elvinanın ürəyi titrədi. İçindən bir sızıltı keçdi. Bir neçə
gün əvvəl Ruslan Elvinaya demişdi ki, məzuniyyətə çıxacaq, o zaman
birlikdə çox vaxt keçirəcəklər. Çünki evləndikləri gündən Elvina həyat
yoldaşını səhər işə yola salır, axşamlar isə yorğun qarşılayırdı. Lakin
gənc ailə gələcəyə ümidlə baxır, ürəklərində tutduqları arzularını
qanadlandırırdı.
Nərgiz nənə eyvana çıxıb, arxasınca su atdı
nəvəsinin. Ona yaxşı yol arzuladı, "sağ-salamat qayıt” dedi. Tanrıdan
balasının evə tez dönməyini dilədi.
...Ruslan İmanquliyev də
xidmət etdiyi N saylı hərbi hissədən aldığı tapşırığa əsasən döyüş
batalyonu ilə birlikdə Vətən torpaqlarını yağı düşməndən xilas etməyə
həvəslə, gülə-gülə getdi. İlk döyüşlər Füzuli istiqamətindən
başladığından düşmənin istehkamını qırmaq çox çətin idi. 30 ilə yaxın
bir dövr ərzində düşmən bu tərəflərdə güclü istehkam və tələlər
qurmuşdu. Çünki bilirdi ki, bu torpaqlar onun deyil, nə vaxtsa torpağın
sahibi gəlib döyüşəcək.
Torpağın
sahibi olan Azərbaycan oğulları döyüşə böyük rəşadət və sevgi ilə
girdilər. Ətrafda uçuşan güllələr atılan bombalar yeri-göyü görünməz
edirdi. İlk dəfə partlayan mərmi səsindən, top atəşindən hərbçilərin
bəzisi komaya düşür, bəzisinin də qulaqları batırdı. Döyüş
kəskinləşdikcə hərbçilər bomba, minamyot, güllə səsinə də öyrəşirdilər.
Artıq Azərbaycan Ordusu və əsgərləri dəqiqə-dəqiqə, saat-saat irəli
gedirdi. Döyüş çətin və ağır idi. Bununla belə əsgərlərin
əhval-ruhiyyəsi çox yüksək idi. Müzəffər Azərbaycan Ordusu öz
toropaqlarında erməni səngərlərini keçib, irəliyə doğru hərəkət edirdi.
İndi torpaqları addım-addım azad edən əsgərlər və döyüşçülər
ermənilərin özlərini müdafiə üçün qazdığı səngərlərdə idilər. Belə gözəl
anları telefonu ilə lentə alanlardan biri də Ruslan idi. Komandiri
olduğu döyüş yoldaşlarına deyirdi ki, möhkəm dayanın, biz tarix yazırıq.
Füzulinin Aşağı Alxanlı kəndindən keçib Yuxarı Alxanlıya qədər
çatdılar. Burada birlikdə şəkil də çəkdirdilər. Ruslan bu döyüşlərdə ona
ən gözəl yoldaş olan minomyotunu çiynindən yerə qoymurdu. Bu minaatan
silah ilə düşmənin neçə məntəqəsnə od ələmişdi. Manqa rəhbəri kimi
Bəxtiyar Feyzullayev, Bodur, Nicat da onun əsgəri idilər. Hər biri
çiyinlərində 38 kiloluq yük, silah-sursatı özləri ilə səngərdən-səngərə
daşıyırdı. Ruslan öz minamyotunu çiynində elə yüngül tuturdu ki, sanki
minomyot özü onu aparırdı. Arada bir keçdikləri çəmənlərdə, düzlərdə
səngərlərdə dayanıb şəkil çəkdirirdilər.
Oktyabrın 2-də gündüz
anası və həyat yoldaşı ilə danışarkən Ruslan dedi ki, Azəraycan Ordusu
irəliləyir. Səsi də elə gümrah gəlirdi ki. Saat 3-dən sonra isə ana
Ruslanın telefonunu nə qədər yığdısa, cavab verən olmadı.
Payız
ilk günlərdən özünü göstərsə də, havalar çox ilıq keçirdi. Yavaş-
çisginləyirdi. Elə bil ki, Tanrı bu günlərdə Azərbaycan əsgərinə yol,
fürsət vermək üçün göy üzünə bulud gətirməmişdi. Onunla birlikdə olan 18
nəfər əsgərin hər birinin üzündə-gözündə bir sevinc, bir şadlıq, ruh
yüksəkliyi var idi. Füzuli istiqamətində bizim əsgərlər düşmən hücumunu
dəf etmək üçün dayanmadan cavab atəşi açır, erməniləri oturduğu
mövqelərdə susdurmağa çalışırdılar. Güllə başlarının üstündən yağış kimi
yağırdı. Düşmənə qarşı xeyli irəliləyib 300 metr aralıda dayanmışdılar.
Ruslan minamyota mərmi qoyur, əsgərləri də həvəslə atırdılar. Birdən nə
fikirləşdisə, uşaqları atış nöqtəsində qoyub, səngərin başına getdi.
Onun çox sevdiyi əsgəri Bəxtiyar Feyzullayev haraya getdiyini
soruşduqda, dönüb Bəxtiyara belə dedi:
- Feyzullayev, artıq
düşmənlə çox yaxın məsafədəyik. Mən onunla silahsız qarşılaşa bilmərəm.
Gedim silahımı götürüb gəlim ki, döyüşü rahat davam etdirim.
Ətrafı diqqətlə seyr edən Bəxtiyar Feyzullayev isə cavabında:
- Komandir, hava işıqlıdır. Qarşı tərəfdə düşmən təpənin üstündən bizi seçir. Gözlə hava qaralanda gedərsən.
- Narahat olma, elə gedəcəm ki, məni görməsinlər. Sən mərmiləri minamyota səliqə ilə yerləşdir, bir-iki atış elə, gəlirəm.
Bəxtiyar
yanındakı əsgər yoldaşları ilə minamyota dayanmadan mərmi qoyub
atırdı. Lakin artıq taqətdən düşmüşdülər. Üz-gözləri tüstüdən qap-qara
qaralmışdı. Ətrafda içməyə su olmadığından yaxınlıqdakı qanqalları
dərib, başını kəsib su əvəzinə onun şirəsini sümürürdülər. Elə bu vaxt
tağım komandiri Orxan gəlib Ruslanı soruşdu. Bəxtiyar dedi ki, səngərin
baş tərəfindən silahını gətirməyə gedib. Orxanın dalağı sancdı. Ruslan
döyüş yerini bu qədər vaxta boş qoymazdı. Səngərin baş tərəfinə gəlib
çatanda onu yerə yıxılmış gördü. Dərhal yerə çökdü. Nəbzini yoxladı.
Ruslan nəfəs almırdı. Diqqətlə baxanda gördü ki, boyun nahiyəsindən
güllə dəyib. Belə olmamalıydı. Ruslan onların tağımının ən fədakar və
cəsur döyüşçüsü idi. Onu bu halda görən digər zabit Həmdəm gəlib təsəlli
verdi:
- Orxan, müqəddəs vətən torpağı uğrunda şəhid olmaq şərəfdir. Darıxma, Ruslanı vuranların əllərini kəsib, sənə hədiyyə edəcəm.
Həmdəm
brezent örtük tapıb, Ruslanın dünyadan xəbərsiz bədəninin üstünə örtdü
ki, yağan yağış onu islatmasın. Hava qaralana qədər döyüş davam etdi.
Atışma dayanandan sonra isə uşaqlar Ruslanın cansız bədənini döyüş
bölgəsindən çıxarıb, ərazidə gözləyən hərbi maşına təhvil verdilər.
Özləri isə bir az bundan əvvəl şəhid olmuş cəsur Ruslanın və digər
şəhidlərin qisasını almağa davam etdilər.
Gecə Ramiyyə
həyətdən səs-küy eşidib, eyvana çıxdı. Baxdı ki, həyətdə yığışanlar
hamısı onun eyvanına baxır. Bədənindən üşütmə keçdi. Eyvandan aşağı uca
səslə qışqırdı ki, buraya niyə baxırsınız? Sualını verib gözləmədi.
Ayaqyalın 4-cü mərtəbədən aşağı qaçdı. Həyətə düşəndə yığışanların ona
baxıb ağladığını gördü. Bildi ki, Ruslandan pis xəbər deməyə yığışıblar.
Və haray çəkib qışqırdı:
- Ruslan, axı sən 5 günlük təlimə getmişdin? Dedin 5 günə qayıdacağam. 5 günə qayıtmaq beləmi olur?!
***
Ramiyyə
bacı bu xatirələrini mənə noyabrın 2-si danışmışdı. İndi isə 2021-ci
ildir. Zəfər qazanmışıq. Ruslanların, Şükürlərin, Vuqarların, Adillərin,
Fərhadların, Muradların, Anarların, Cavidanların, Mehmanların,
İlqarların... canı bahasına torpaqlarımızı azad etmişik. Yuxarıda qeyd
etdiyim kimi, Ramiyyə bacı ilə son telefon əlaqəsi saxladığımda mənimlə
gülə-gülə danışdı. Dedi ki, Ruslanı gözləyə-gözləyə yollara baxır:
-
Onu deyirdim axı. Martın 14-də Ruslanın ad günün qeyd etdik. Hərbi
hissədən dostları gəldi. Xidmət etdiyi hərbi hissədəki şəxsi heyət məni
unutmur. İndi orada xidmət edənlərin hamısı mənim oğlumdur. Bir-iki dəfə
icazə alıb hərbi hissəyə getmişəm, kazarmaya... Uşaqlarn yannda
oluram, gülürəm, söhbət edirəm onlarla, zarafatlaşırıq. İndi-indi
Ruslandan danışa bilirlər.
Ramiyyə danışır, mən isə yana-yana ağlayıram.
- Ağlamayın, yaxşıdır hər şey...
- Dinləyəcəm sizi. Danışın, - deyirəm. Və sinəmdəki hıçqırıqları boğmağa çalışıram.
-
Gedirəm ora. Bir az şirniyyat alıram. Tort aparmışdım. Ora gedəndə
rahat oluram. Uşaqların qanını qaraltmıram aaaa... Məni görəndə pis
olurlar, güldürürəm onları. İstəyirəm sıxılmasınlar. Ancaq
üz-gözlərindən bilirəm ki, ürəkdən gülümürlər. Deyirlər yenə döyüşmək
istəyirik. Torpaqlarımız qalıb orada almalıyıq. İnanırsınız, hərbi
hissə komandiri ilə, "kombat”ları ilə danışıram. Oğlumun komandiri olmuş
Elçin Allahverdiyevlə danışmışam. Hamısı yaralıdır. Onlar qazidirlər.
Bir səngərdə olublar. Başqa hərbi hissələri deyə bilmirəm, mənim oğlumun
hərbi hissəsi hamısı bir səngərdə olub. Komandirlər də öndə olublar,
kəşfiyyata gediblər. Ətrafı öyrənəndən sonra, əsgərləri önə çağırıblar.
Bu böyük qəhrəmanlıqdır. Onların dəstəsindəki 18 nəfərdən təkcə Ruslan
şəhid olub. Şükür Allaha ki, hamısı sağdır. Mən tək Ruslanı
fikirləşmirəm. Bütün uşaqları düşünürəm. Mən tək olsaydım belə
düşünməzdim, onlar da mənimdirlər. Tək Ruslanı düşünmürəm, onlar sağ
qayıdıblar, sevinirəm. Fuzüliyə gedəndə rahat oluram. Ruslanın çəkilişi
var. Aşağı Alxanlı bitir, yuxarı Alxanlıdan döyüş gedən kənd başlayır.
Ruslan çəkib, döyüşə girdiklərini, tankları çəkib. Gülə-gülə,
sevinə-sevinə danışıb.
Hər ayın 1-i, 2-si tarixi mənim üçün
zindana dönür. Həmin günlərdə evdən çıxıb gedirəm oğlumun nəfəsini
duymağa, döyüşdüyü yerlərin yaxınlığına, orada rahat oluram. Belə
fikirləşirəm ki, Ruslan işdədir də, təlimdədir... O gələ bilmir. Mən
gedirəm, onu görüb gəlirəm. Belə fikirləşirəm ki, onu tapşırığa
göndəriblər.
Bir gün axşama kimi keçirirəm orda. Gedəndə
çoxlu şirniyyat aparıram ki, uşaqlar mənim gözümün qabağında çay
içsinlər. Keçirəm Ruslanın kazarmasına, çarpayısını səliqəyə salıram.
Çoxlu güllər aparıram. Hərbi hissədə şəhidlərin adına abidə
düzəldiblər. Orada da Ruslanın adı var. Xüsusi hörmətlə yad edirlər
onları. Unudulmağa qoymayacaqlar!
- Fuzuliyə də getmisiniz. Ruslanın şəhid olduğu kəndin yaxınlığında olmusunuz...
-
Füzulidə hara getsəm, mənə çox hörmət edirlər. Füzuli Qiaqnostik
mərkəzə getdim. Oğlumun cansız bədəni gətirilən tibb mərkəzinə. Bütün
şəhidləri ora gətiriblər. Təşəkkür elədim. Dedim o uşaqların əziyyətini
çəkmisiniz, yaralarını sarımısınız. Yaralarına baxmısınız. Dedim
göstərin mənə görüm ki, darvazadan necə gəliblər, hansı yolu keçiblər,
xəstəxananın harasında tabutları dayanıb?! Morqu göstərdlər mənə.
Müharibədən qalan qanlı bir xərək də var. O uşaqları hiss elədim. Sonra
"Cərciz peyğəmbər” ocağında yumağa aparıblar. Məni başa düşürsünüz?!
Mən bunların hamısını bilməliyəm. Biləndə rahatlıq tapıram.
- Oğlunuzun paltarını da orada axtardınız...
-
Ruslanın paltarlarının dalınca getmişdim. Şəhidlərin paltarlarını büküb
səliqə ilə torbalara yığıb, üstünə də adlarını yazmışdılar. O
paltarların hamısını öpdüm. Açıb baxdım. Barmaqlarımın arasına onların
qurumuş qanları doldu. Eləsi var idi, naməlum idi. Deyirdim ki, bəlkə
həmin paltar olar. Deyirəm ki, siz gələ bilmirsiniz, mən gəlirəm sizə
tərəf, şəhid olan balalarımız.
Ruslanın getdiyi yerləri
gəzirəm. Oradan torpaq gətirmişəm. Posta tərəf buraxmadılar. 5-10
addım irəli getdim. Ordan torba istədim. Həmən gətirib gəldi əsgərlər.
Torpaq verdilər. Gül əkmişəm. Deyirəm bəlkə beləcə gətirim evə onun
ruhunu. Evə gətirsəydim, hiss edərdim, Aida xanım, gəlmir yuxularıma,
gəlmir yuxularıma...
Orada göy səmaya baxdım. Uşaqlardan
soruşdum ki, hansı səmtə baxım?! Döyüş gedən səmti göstərdilər. Dedilər
ki, döyüş bax, orda gedib. Oraya bax. 8-in yarısı tanklarla döyüşə
giriblər. Onun getdiyi yola baxdım. Mənə o qədər xoş oldu ki, deyirəm
ki, bəlkə addım-addım yaxınlaşıb o yerlərə çatsam, bəlkə görərəm
Ruslanı. Oralarda bəlkə çətinlikdədir, gedim gətirim evə.
Şəhidliyindən
sonra oğluma "Vətən uğrunda” və "Füzulinin azad olunması” medalı
verldi. Hmin anları həsrətlə izlədik. Həsrətlə gözləyirdik. Oxuduqca
ürəyimizə su səpilirdi. Layiq olduqları adı aldı balalarımız!
Aida Eyvazlı GÖYTÜRK
