Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin mülki qanunvericiliyin zamana görə qüvvəsindən bəhs edən 7.1-ci maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 149-cu maddəsinin VII hissəsində nəzərdə tutulanlar istisna olmaqla, mülki qanunvericilik müddəalarının geriyə qüvvəsi yoxdur və onlar qüvvəyə mindikdən sonra əmələ gəlmiş münasibətlərə tətbiq edilir. Digər tərəfdən, həmin Məcəllənin 7.2-ci maddəsinə görə qanunla birbaşa nəzərdə tutulmuş hallarda mülki qanunvericiliyin geriyə qüvvəsi ola bilər.
O cümlədən Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 10.3-cü maddəsimin tələblərinə əsasən Əməlin (hərəkət və ya hərəkətsizliyin) cinayət sayılmasını və bu əmələ görə cəzanı aradan qaldıran, cəzanı yüngülləşdirən, yaxud cinayət etmiş şəxsin vəziyyətini başqa cür yaxşılaşdıran cinayət qanununun geriyə qüvvəsi vardır, yəni həmin qanunun qüvvəyə minməsindən əvvəl müvafiq əməli (hərəkət və ya hərəkətsizliyi) törətmiş şəxslərə, habelə cəza çəkən, yaxud cəzasını çəkmiş, lakin məhkumluğu üstündən götürülməmiş və ya ödənilməmiş şəxslərə şamil edilir.
Həmin Məcəllənin 10.4-cü maddəsinə əsasən Əməlin (hərəkət və ya hərəkətsizliyin) cinayət sayılmasını və həmin əmələ görə cəza müəyyən edən, cəzanı ağırlaşdıran, yaxud cinayət törətmiş şəxsin vəziyyətini başqa cür ağırlaşdıran cinayət qanununun geriyə qüvvəsi yoxdur.
Eyni zamanda Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalat Məcəlləsinin 11.1- ci maddəsinə əsasən Azərbaycan Respublikasında inzibati xətalar haqqında işlər üzrə icraatın aparılması, inzibati xətalar haqqında işlər üzrə qərarların qəbul və icra edilməsi həmin vaxtda qüvvədə olan Azərbaycan Respublikasının inzibati xətalar qanunvericiliyinə uyğun olaraq həyata keçirilir.
Həmin Məcəllənin 11.2-ci maddəsinə əsasən İnzibati xətalara görə məsuliyyəti yüngülləşdirən və ya onu aradan qaldıran normativ hüquqi aktların geriyə qüvvəsi vardır, yəni həmin aktlar onların qüvvəyə mindiyi vaxtadək törədilmiş, həmçinin inzibati tənbeh tətbiq etmə haqqında qərarı tam icra olunmamış xətalara da şamil edilir.
Bu mənada hesab edirəm ki, açıq havada məcburi tibbi maska taxılması tələbi ləğv edildiyi üçün ödənilməmiş inzibati cərimələr ləğv olunmalıdır. Belə ki, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 11.2 ci maddəsinə, eləcə də Konstitusiyaya əsasən məsuliyyəti yüngülləşdirən və ya aradan qaldıran qanunlar geriyə şamil olunur.
Ödənilməmiş cərimələri olan, bu vaxtadək inzibati məsuliiyyətə cəlb olunan ( maskadan istifafə etməməyə görə ) şəxslər aidiyyatı üzrə müraciət etsələr cərimələri ləğv oluna bilər.
Elşad İsayev
Sumqayıt Regional Vəkil Bürosunun vəkili
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
