Bu mənim həyatım boyunca qarşılaşdığım ən çətin anlardan biri idi. Yol boyunca çox düşündüm necə davranım, söhbətə necə başlayım deyə. Bir şəhid anasından nə soruşa bilərdim axı?! Bəlkə elə yalnız dərdinə ortaq olmağa, onu təsəlli etməyə çalışım?! Görəsən, bu, bir fayda verərmi? Beynimdə bu düşüncələr və cavabsız suallarla Şulan gilin həyətinə daxil oldum. Şulanın evini axtardığımızı anlayan qonşular bizə mənzillərini göstərdilər. Qapını bizə əsgər geyimində Şulanın qardaşı Turan açdı. Türkanə xanım üçün gəldiyimizi bildirdikdə isə o, anasını səslədi. Vətən üçün, biz rahat yaşayaq deyə öz canını fəda edən möhtəşəm insanın anasının qarşısında dayanmışdım. O ana ki, bu igidi dünyaya gətirmiş, həyat yoldaşı ilə birgə onu əzab-əziyyətlə böyütmüşdü. Türkanə xanım bizi gülümsəyərək qarşıladı və Şulanın şəkillərinin olduğu qonaq otağına dəvət etdi. Bizə gülümsəməyə çalışsa da, ananın gözündəki kədəri görməmək mümkün deyildi. Bu bir il onun üçün min il kimi keçmişdi, sanki. Şulansız keçən bu il onun gözlərinin dərinliyindəki sevinci də kədərlə əvəzləmişdi. Yaşadıqları üzündən oxunurdu. Nə qədər çətin olsa da, Türkanə xanım yaşadıqlarını sözlərlə də ifadə etməyə çalışdı:
"Bu il bizim üçün çox çətin bir il idi. İnanın Şulanın ölümündən sonra özümüzə yer tapa bilmirik. Nə həvəslə biz onu böyütmüşdük, 19 yaşına çatdırmışdıq, əsgər yola salmışdıq, boyuna baxıb sevinmişdik. Çox təəssüf ki, qayıdanda onu bağrıma basıb qucaqlaya bilmədim. Qara tabutu gəldi mənim üstümə. Həmin gündən həyatımız qaralıb. Şulansız yaşamaq çox çətindir. Düzdür, mən fəxr edirəm ki, Şulan kimi mərd, vətənpərvər bir igidin anasıyam. Amma bu, bizim üçün çox təsiredici oldu. Canımızdan can ayrıldı, elə bil. Onun çox arzuları, ümidləri var idi. Hamısı yarımçıq qaldı. Təxris olunmuşdu. Atasının ad günü olduğundan ayın biri evə gələcəkdi, stol bəzəyib onu səbirsizliklə gözləyirdik. Zəng elədi ki, ana, ata, məni buraxmadılar, narahat olmayın gələcəm. Soruşdum ki, Şulan, ana qurban, sən hardasan? Dedi ki, ana, onu deməzlər, narahat olmayın, ayın 3-ü Allah qoysa gələcəm. Elə oldu ki, biz onun qara xəbərini aldıq”.
Türkanə xanım Şulanın yarımçıq qalan arzularından danışırdı:
"Ən böyük arzusu atasının əziyyətinin qarşılığını vermək idi. Deyirdi ki, ata, sən bizim üstümüzdə çox əziyyət çəkmisən, böyüdüb bu yaşa gətirmisən. Mən gəlib sizi yaşadacam, sizin üçün hər şeyi edəcəm. Öz balamdır deyə tərifləmirəm, Şulan çox ağıllı oğlan idi. Şulan bizim evimizin ağsaqqalı idi. Bunu tək mən demirəm, qonşular, qohumlar da deyir. Hamı bilir ki, o necə övlad olub, bizə həmişə başıucalıq gətirib. Dostları, əsgər yoldaşları da bizə onun arzularından danışır. Onlar deyirlər ki, Şulan bizi, yəni valideynlərini yaxşı yaşatmaq üçün xəyallar qururmuş. Biz həmişə hər hansı bir işi görməzdən əvvəl onunla məsləhətləşərdik”.
Anası Şulanın uşaqlığından da söhbət açdı:
"Bizim ailəmizdə Şulanın nənəsiylə babası da olub. O həmişə nənənin, babanın qayğısını çəkirdi. Baba işdən gələn kimi hamıdan əvvəl onun qabağına Şulan qaçırdı. Yenə də deyirəm, övadımdır deyə tərifləmirəm, and olsun ki, o, çox ağıllı uşaq idi. O, bizim ilk övladımız idi. Biz onunla fərəhlənirdik”.
O, Şulanın şəhid olduğu günü belə xatırlayır: "Şulan döyüş bölgəsinin əsgəri deyildi. Aprelin 2-si evdə oturmuşdum, qonşu gəldi dedi ki, ay Türkanə uşaqlardan xəbərin var? Dedim ki, hə, danışmışam. Onda Turan da əsgərlikdə idi. Həmin vaxt o, 4 ay idi ki, əsgər getmişdi. Qonşu dedi ki, cəbhə bölgəsində yaman döyüşlər gedir. Televiziyaya baxmağı çox sevmədiyimdən bundan xəbərsiz idim. Getdim ki, xəbərlərə baxım, amma televiziya göstərmədi. Qaçdım antenanı düzəltdirdim və gəldim oturdum qarşısında. İnanın həmin gün özümə gələ bilmədim. Şulanla da əlaqəmiz kəsilmişdi. O gecə yata bilmədim. Eyvanda yerə xalça atmışıq, orda televiziyanın qarşısında oturduğum vəziyyətdə yatıb qalmışam. Evdə də heç kim yox idi. Yoldaşım işdə, uşaqlar da əsgər. Bircə baldızımın oğlu bizdə idi. Mənə təkidlə deyirdi ki, ay bibi, dur get yerində yat. Dedim ki, yox, mən nəsə çox sıxılıram. Mənə dərman verdi və bütün gecəni eyvanda qaldım. Sən demə, həmin gün Şulan döyüşdə imiş. Sonra qardaşım gəldi ki, evdə təksən, gedək bizə. Yoldaşım da onlarda idi. Getdim və ora çatanda dedim ki, Bayram, burda niyə oturmusan, döyüş gedir, uşaqlarımız da əsgərdirlər. Dedi ki, olsun da, bizim övladımız digərlərindən artıqdır bəyəm?! Vətən üçün ordadır, qoy bizim övladımız da şəhid olsun. Şəhid analarından artıqsan sən?! Elə bil, ürəyimizə dammışdı... O sözü, İlahi dedizdirdi ona, sanki. Elə həmin günün axşamı bizə qara xəbər gəldi ki, həqiqətən də Şulan şəhid olub. Atası o sözləri Şulanın şəhid xəbəri gəlməmişdən 3-4 saat əvvəl demişdi”...
Bayaqdan səssizcə kənarda dayanan Şulanın atası Bayram Bayramov da xanımının sözlərini təsdiqləyərək əlavə etdi:
"Bu, mənim oğlumun borcu idi. Vətənim sağ olsun! Millətimiz sağ olsun! Vətən sevgisi bizim ailəmizdə irsidir. Mən də 90-cı illərin döyüşlərində iştirak etmişəm. Aprel şəhidlərimizin hamısı qəhrəmandır, Allah onların hamısına rəhmət eləsin”.
Türkanə xanım digər oğlu Turanın cəbhə bölgəsində qalaraq qardaşının intiqamını almaq istədiyi xəbərlərinin də doğru olduğunu bildirdi:
"Turanı aprelin 5-dən qardaşının ilinə görə evə göndəriblər. Bayaqdan elə evimizdə o söhbət gedir. Atası da, mən də deyirik ki, bizim yaşama səbəbimiz sənsən, sən bizi yaşada da, öldürə də bilərsən. Nə olar, hərbidə qalmaq fikirindən daşın. Lakin onu bu fikrindən daşındıra bilmirik. O, hətta əynindən əsgər geyimini belə çıxarmaq istəmir. Deyir ki, bu geyimi ömür boyu əynimdə saxlasam belə bezmərəm. Evə qayıtmaq istəmir. Bizdən gizlin səndlərini yığır və deyir ki, mən qardaşımın intiqamını alacam”.
Türkanə xanım söhbət edərkən gözləri dolaraq ağlayır, sonra özünü ələ almağa çalışıb söhbətinə davam edirdi. Bir tərəfdən oğlunun igidliyi onu qürurlandırır, digər tərfdən isə canından bir parçasının getməsi onun əzab çəkməyinə səbəb olurdu.
Ey gözəl ana! Sən şəhid anasısan! Siz şəhid anaları bu vətən uğrunda canını qurban verən övladlarınız qədər müqəddəssiniz bizim üçün. Gözün arxada qalmasın, Vətən oğlu Şulan. Bu torpaq, bu millət, bu xalq səni heç vaxt unutmayacaq və əbədi olaraq xatirələrdə yaşadacaqdır.

Xeberle.com