"Deyə bilmərəm ki, öz ixtisasım üzrə mütəxəssisəm. Universiteti bitirəndə artıq hiss edirdim ki, öz sahəmi mükəmməl mənimsəməmişəm,” Zaur Əliyev deyir.

Bir neçə şirkətə, dövlət qurumuna öz sahəsi ilə bağlı CV göndərsə də, "ya müsahibələrə çağrılmırdılar, ya da müsahibələrdən keçə bilmirdim,’’ Zaur deyir.

Təxminən 1 il iş axtarmaqla məşğul olan Zaur, paralel olaraq restoranda çalışırdı. Bir müddət sonra başa düşdü ki, təcrübə topladığı restoran biznesi ilə məşğul olsa, daha yaxşıdır.

"Artıq böyük bir restoranın inzibatçısıyam. Bu sahədə böyük təcrübəm var, işin bütün incəliklərini iş prosesində zaman-zaman öyrənmişəm,” danışır Zaur.

Dövlət Statistika komitəsinin rəqəmlərinə görə ölkə üzrə 253.8 min işsiz var. İqtisadçılar isə hesab edirlər ki, reallıqda işsizlik göstəriciləri rəsmi rəqəmlərdən xeyli fərqlidir.

Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin Tikinti istehsalatının texnologiyası, təşkili və idarə olunması kafedrasının müdiri, professor Sahib Fərzəliyev hesab edir ki, bütün dünyada orta məktəbi bitirən gənclərin 40-60 % peşə təhsilinə yönləndirilir, Azərbaycanda isə bu rəqəm 10 % qədərdir.

"Biz gəncləri peşə seçiminə yönəltmirik. Ancaq artıq dövlət tərəfindən bu məsələnin həlli üçün bir sıra qərarlar qəbul edilib.Peşə təhsili ilə bağlı 2019-2030-cu illəri əhatə edən strategiya həyata keçirilməyə başlanılıb. Məsələnin ikinci tərəfi ondan ibarətdir ki, ali təhsili bitirən gəncin qarşısında işə götürülərkən bir çox problemlər yaranır,” Fərzəliyev deyir.

O hesab edir ki, işəgötürənlərin təhsil prosesində iştirak etməməsi ciddi problemdir.

"Əksər iş elanlarına baxsanız, iş təcrübəsi tələb olunur. Universiteti yeni bitirən gəncin iş təcrübəsi necə ola bilər ki?! Eyni zamanda, müasir texnlogiyalardan istifadə, xarici dil biliklər, komputer, layihələndirmə bacarıqları tələb olunur.”

Lakin  Fərzəliyevin sözlərinə görə, işəgötürənlər biliyin qiymətləndirilməsində iştirak etmək istəmirlər.

"Avropa ölkələrində ali təhsil müəssisələrində birinci kursdan sonra tələbəni yönləndirirlər istehsalata. Bizdə isə 4 il təhsil böyük miqyasda nəzəriyyə üzərində qurulur, axırda da keyfiyyətsiz bir praktika təşkil edilir, vəssalam.”

Faiq Nuriyev

İqtisadiyyat Nazirliyinin əməkdaşı, eyni zamanda, UNEC-in "SABAH” qruplarının müəllimi Faiq Nuriyev isə hesab edir ki, yola çıxmazdan öncə istək, əzm olmalıdır.

"Birincisi, doğru ixtisas və doğru universitet seçimidir. Hər bir şagirdin ya texniki, ya da humanitar istiqamətə meyilli olduğu, bu yöndə bacarıqlara sahib olduğu müşahidə olunur. Gənc düşünməlidir ki, ali təhsili bitirdikdən sonra mən kim olmaq istəyirəm?”

Nuriyev hesab edir ki, digər bir önəmli mərhələ təhsil müddətidir.

Mütəxəssis vurğulayır ki, iş tapmaq özlüyündə ayrıca bir mərhələdir.

"Bəzən gənc ailəsinin maddi vəziyyəti ilə əlaqadar olaraq öz ixtisası ilə bağlı aşağı maaşlı işin əvəzinə nisbətən yüksək maaşlı başqa sahəyə aid işdə çalışmağa başlayır. Belə gənclərin çox azı karyerasında uğur qazana bilir. Hətta maddi vəziyyəti yaxşılaşsa belə, bir nöqtədən sonra sevmədiyi, özünə yad olan sahədə çalışdığı üçün uğursuzluğa düçar ola bilir. Yaxşı olardı ki, gənc aşağı maaşlı olsa da, daha perspektivli şirkətdə, öz sahəsi üzrə çalışsın. Çünki təcrübə qazandıqdan sonra əmək bazarında daha yüksək maaşlı iş tapmaq şansları da artacaq”.

Nuriyev hesab edir ki, insanlar işə başladıqdan sonra da təhsilə vaxt və pul xərcləməlidirlər.

"Kurslara, treyninqlərə qatılmaqla özünü davamlı olaraq inkişaf etdirmək vacibdir,” Nuriyev deyir.

Hökümət də işsizlik səviyyəsini endirməyi planlaşdırır. Prezident İlham Əliyevin cari ilin fevral ayında imzaladığı sərəncamla qüvvəyə minən "Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsinə dair 2020–2025-ci illər üçün Tədbirlər Planı”nda işsizlik səviyyəsini 4 faizə endirmək nəzərdə tutulur.

Vüsal Məmmədov

Xeberle.com