İlk tarix dərsi idi. Müəllim ümumi olaraq Azərbaycan tarixi və mədəniyyəti haqqında söz açırdı. Müəllim uzun-uzadı danışırdı. Bəzən ona qulaq asırdım, bəzən isə fikrim başqa yerlərə gedirdi. Birdən “patok”da kiçik çaşqınlığın olduğunu sezdim. Müəllim isə fikrini yenidən təkrarlayırdı:

-         Cəlil Məmmədquluzadə istedadlı yazıçı olub bunu danmıram, amma fikrimcə o, Novruzəli sürətini yaratmaqla azərbaycanlıları təhqir edib.

“Axı, bu necə ola bilərdi?”, öz-özümə düşündüm “bizə orta məktəbdə onu dövrünün ziyalısı,  savadlı yazıçısı kimi təqdim etmişdilər”

Müəllim isə fikrinə davam edirdi:

-         İlk fontan vuran neft... ilk neft daşıyan gəmilər Xəzərdə.., tələbələrimiz Avropaya oxumağa yollanırdı. Mirzə Cəlil isə deyir ki, o dövrdə hamı Novruzəli olub.

Artıq dözə bilmədim, əlimi qaldırıb söz istədim və ayağa qalxdım.

-         Ay müəllim, haqlısınız, o dövrdə hamı Novruzəli olmayıb. Amma bir şey də var. Sizin dediyiniz gəmiləri Xəzərdə üzdürən “üstün dərrakəli” azərbaycanlılar deyil, ingilislər, Nobel qardaşları olub. İndi siz deyin, bu Novruzəlilik deyil nədir?...

Müəllim sözümü kəsdi və yenə də öz fikrini əhəmiyyətsiz faktlarla sübut etməyə çalışırdı. Nə qədər onun fikrinə müdaxilə etmək, içimdəkiləri söyləmək istəsəm də, buna bir az cəsarətim çatmadı, bir az da müəllimin uzun cümlələri imkan vermədi. Yaxşı ki, mənim bacarmadığımı dərs zəngi etdi. Zəng çalındı. Hamı bu “işgəncədən” canını qurtarmaq istəyi ilə dərhal sinif otağını tərk etməyə başladı. Bu hadisədən sonra dərs zamanı bir də bu mövzuya qayıdılmadı.

Bu yazını yazarkən yenə də düşündüm, kim haqlı idi? Yəni həqiqətənmi dövrünün ziyalısı Mirzə Cəlil bizə kələk gəlib, bizi aldadıb və hətta özünü intellektual sayıb bizi təhqir edib? Amma nə qədər etsəm də, müəllimin haqlı olduğu qənaətinə gələ bilmədim. Axı biz həqiqətən də Novruzəli olmuşuq. Ən dəhşətlisi isə budur ki, hələ də Novruzəlilikdən yaxamızı yüz faiz qurtara bilməmişik. Necə olur ki, bizim təbii resurslarımız hesabına Nobel varlanır və bu var-dövlətlə “Nobel mükafatı” yaradır, amma bir dənə də “üstün dərrakəli” azərbaycanlı o mükafatın yanından da keçə bilmir?! Bu, məgər, Novruzəlilik deyilmi?!

Əgər hələ də ölkəmizə əcnəbi mütəxəssislərinin axını dayanmırsa, əksinə günü-gündən artırsa, əgər bu gün özəl klinikalarımıza toya çağırılan müğənnilər kimi gündə bir əcnəbi həkim dəvət olunursa,  Azərbaycanda işləyən əcnəbi şirkətlər bəzən fəhləsini belə xaricdən gətirməli olursa, deməli biz hələ də Novruzəlilikdən qurtula bilməmişik. Əgər bu gün Azərbaycana bir sistem quraşdırmağa gələn əcnəbi mütəxəssis sistemi idarə edəcək yerli işçiyə “Gəl, mənə kömək et sistemi quraşdıraq, mən getdikdən sonra sistemdə nəsə problem yarananda özün tək öhdəsindən gələ biləsən” deyirsə və qarşılığında “Yox, mənim işim sənin əmrlərini yerinə yetirmək deyil, mən ancaq qıraqda dayanıb, əlimi-əlimin üstünə qoyub sənə baxmalıyam” cavabını eşidirsə, deməli, biz “Novruzəlilikdən” qurtulmamışıq.

Və düşünürəm ki,  nə qədər ki, diplomu savaddan üstün tutacağıq, nə qədər ki, oxumağa deyil, qiymət almağa külli miqdarda pullar xərcləyəcəyik,   “Novruzəlilikdən” yaxamızı qurtara bilməyəcəyik, biz indi necə Novruzəliyə gülürüksə, gələcək nəsillər də bizə baxıb belə güləcəklər.

Abuzər Cəfərov, Xeberle.com