"...İndi bu faktlar bir az çoxalıb və saxlanılan kişilərin sayı qadınlara yaxınlaşır. Çünki müasirlik qadınlara da pul qazanmaq imkanları yaradır..."
Dünyada elə kişilər də var ki, başqalarının, daha doğrusu qadınların hesabına yaşayırlar. Onları alfons da adlandırırlar. Belə insanlar işsiz olur, xanımların hesabına dolanmağı, təmin olunmağı sevirlər. Xanımlar heç güman da etmirlər ki, bu tip kişilər elə lap yanındakı şəxsdir. Belə kişilər qadınlara qadın deyil ,"pul kisəsi"kimi baxarlar. Yaxşı təmin olunmuş xanımların ovuna çıxır, nə yolla olursa-olsun onları bir ovçu məharətilə ovlamağa çalışırlar. Maraqlısı odur ki, əvvəllər adətən qızlar mal-mülkə görə ərə gedirdilərsə, indi oğlanlar da belə nikahlara girirlər. İndi evlənib birbaşa gəlin evinə gedən oğlanlar da var. Görəsən bu, müasirlikdir, həyatın məcburiyyəti, yoxsa doğrudan da alfonsluqdur?
"Təmiz Dünya” Qadınlara Yardım İctimai Birliyinin sədri Mehriban Zeynalova deyir ki, bunu alfonsluq hesab etmir. Onun sözlərinə görə, müəyyən stereotiplərə görə qadın kişinin evinə getməlidir. Ümumiyyətlə, iqtisadi imkanlar bəzən bu stereotipləri arxa plana keçirə bilər: "Bu stereotiplərin dəyişməsinə ən böyük təsir qüvvəsi iqtisadi imkanlardır. Ola bilsin bir-birlərinə həqiqətən də sevgi ilə yanaşırlar və həqiqətən tam bir ailə modeli yarada bilirlər. Düşünürəm ki, müasir zamanda bu ciddi bir problem deyil. Bəzən stereotiplər iki sevən gəncin birləşməsinə mane olur. O vaxt qızlar ərə gedirdilər oğlanın evinə ki, mənzil əldə etsinlər. 2000-ci ilə qədər əmlak hüququnda nəzərə tutulurdu ki, həmin evdə 1-2 ay yaşayış olarsa, qadın əmlak payı ala bilərdi. Belə olanda başqa şəxslərin əmlak hüququ pozulurdu. Məsələn, qaynana və qaynatanın hüquqları pozulurdu. İndi bu məsələlər qanun çərçivəsində çözüldüyünə görə bu problemlər aradan qaldırılıb. Kimin harada yaşaması önəmli deyil, əsas olan birgə yaşayışdır.”
M. Zeynalova qeyd etdi ki, oğlanın qızın əmlakına, var-dövlətinə görə ailə qurması çox vaxt yaxşı sonluqla nəticələnmir: "Belə ailələrdə qızın və ya valideynlərinin maddi vəziyyəti pisləşəndə boşanma halları olur. Ən yaxşısı əvvəlcədən bunu araşdırmaq lazımdır ki, boşanma halları olmasın. Təəssüf ki, boşanmalarda belə faktlar çox ortaya çıxır.”
Millət vəkili Fazil Qəzənfəroğlu hesab edir ki, bu günkü cəmiyyətin reallıqları bəzi insanlara bu kimi məsələləri diktə edir. Birmənalı fikir söyləməyin çətin olduğunu bildirən F. Qəzənfəroğlu, belə halların mənəvi tərəfdən də doğru olmadığı qənaətindədir: "Elə şərtlər var ki, insanları da tam qınamaq mümkün olmur. Hər halda yaxşı olar ki, kişilər müəyyən dərəcədə özlərini yaşayışla təmin etsinlər. Ondan sonra ailə həyatı qurmağı fikirləşsinlər. Çox adam isə elementar məsələləri həll edəcək gücdə olmur. Ona görə də bu cür şərtlərlə razılaşmalı olurlar. Təbii ki, ailə həyatını müəyyən məqsədlərlə quranlar da var. Bu hal insanın mənəviyyatı ilə bağlı olan məsələdir. Mənəvi tərəfdən yetkin insanlar ailə həyatını nə pula, nə vəzifəyə, nə də hansısa bir hesaba qatmırlar. Ailəni dürüstlük və şərəf üzərində qururlar. Bu da çox vacib amildir.”
Digər millət vəkili Zahid Oruc isə həmkarından bir qədər fərqli düşünür. Millət vəkili keçmişdə də bu kimi halların mövcud olduğunu deyir: "Lakin belə bir diskussiya mühiti mövcud olmadığından, geniş fikir ortamı yaranmadığından bir çoxlarında da bu cür qənaətlər formalaşır ki, imkanlarına görə dəyərləndirilən qızlarla ailə qurulması tendensiyası zəif olub. Mənə elə gəlir ki, bu, keçmişə görə səthi münasibətdir. Bu məsələ üzərindən dəqiq birmənalı hansısa bir quruluş, sistem və ya toplumun xarakterini müəyyənləşdirmək çox çətindir. Avropa məkanında da, Asiya qitəsində də eyni hallar var.” Z. Oruc vurğuladı ki, cəmiyyətin çoxlu baxış, fikir və dəyərlərlə müşayət olunması adekvat seçimlər də yaradır: "Bəlkə də yalnız totalitar quruluşlarda bunu hansısa formaya salmaq olar ki, kimsə imkanlarına görə yalnız imkanlı şəxslərlə ailə qursun, kasıblar isə kasıblarla. Amma varlı qızların da kasıb oğlanlarla ailə qurmaq hüquqları var.”
Ziyalı alim Müşfiq Şükürov deyir ki, özünü pula satan qadınlar olduğu kimi, bu hallara kişlərdə də rast gəlinir:"Amma alfons saxlanılan aşiqdir, həyat yoldaşı deyil. Saxlanılan kənar qadın kimi. Ruslar buna "soderjanka” deyir. İndi bu faktlar bir az çoxalıb və saxlanılan kişilərin sayı qadınlara yaxınlaşır. Çünki müasirlik qadınlara da pul qazanmaq imkanları yaradır. Maliyyə baxımından bir neçə kişini saxlamağa qadir qadınların sayı artır. Bu cür hadisələrin sayı da ona görə artmaqdadır.”
M. Şükürovun sözlərinə görə, əvvəllər cəmiyyət qadına qazanmağa, biznes qurmağa imkan az verirdi: "İndi qadınlar biznes qururlar. Və bəziləri də kişi saxlamaq fikrinə düşürlər. Alfonslar bundan artır. Amma varlı qadınla evlənməkdə həmişə pis şey axtarmaq lazım deyil. Peyğəmbərimiz Həzrəti Xədicə ilə evlənəndə mülkiyyətləri müqayisə olunmaz dərəcədə qeyri-bərabər idi. Və onlar xoşbəxt bir ailə idilər. Onda belə çıxır ki, kişinin pulu qadından çox olanda, qadınlar da bunu özlərinə təhqir saymalı və həmin adama ərə getməməlidirlər?..”
İlahiyyatçı Bəhruz Camal isə məsələni belə şərh etdi: "Məsələyə dini aspektdən yanaşıldıqda, din təkcə maddi durumu nəzərə alaraq ailə qurmağı məqbul hesab etmir. Quran məntiqinə əsasən evliliyin məqsədi ailənin aramlıq mənbəyinə çevrilməsidir. Ailənin aram bir mühitə çevrilməsində isə maddiyyatın elə də önəmi yoxdur. Yəni dini məntiqə əsasən istər qadın olsun, istərsə də kişi, ailə qurduqda maddi məsələlərə deyil, müəyyən əxlaqi və insani keyfiyyətləri nəzərə alaraq, qadın və kişi şəxsiyyətindəki fərqli nüansları göz önündə tutaraq seçim etməlidirlər. Əlbəttə, əgər birdən oğlanın seçdiyi qız ictimai status baxımından ondan daha üstün və imkanlıdırsa, lakin qeyd edilən məsələlər meyar hesab olunaraq ailə qurulubsa, burada bir qəbahət yoxdur. Düzdür, bu müəyyən qədər oğlan üçün diskomfort yarada bilər. Lakin qeyd olunan meyarlar və qadınla kişinin qarşılıqlı anlaşması, bu məsələni həll edə bilər.”
Bu halın alfonsluq kimi qiymətləndirilməsinə gəldikdə isə B. Camal, bunun əleyhinədir: "Çünki evlilikdə məqsədin nə olduğu yuxarıda qeyd edildi, aramlıq. Lakin alfonslar yüngül həyat tərzinə adət etmiş və qadınlarla münasibəti yalnız özünü təsdiq əsasında qurulan psixoloji travma ilə böyüyən şəxslərdir. Uşaq yaşlarında düzgün tərbiyə üsulu ilə böyüməyən bəzi oğlanlarda, yetkinlik yaşına dolduqdan sonra belə problemlərin üzə çıxmasının şahidi oluruq.” (analitik.az)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
