Sosial şəbəkələr getdikcə öz mahiyyətini itirməkdədir. Çünki sosial şəbəkələrdən istifadə edənlərin əksəriyyəti özünü reklam edir, kiməsə acıq verir. Bəzən hansısa məşhurun, müəyyən mövqe sahibinin "getdim yatmağa” statusunu bir dəqiqə içərisində 100-200 istifadəçi "like” edir.
Məsələnin sual doğuran tərəfi isə budur: doğrudanmı bu şəxsin çox sayda sevəni var? Digər tərəfdən, yaxın çevrəsinin vacib məsələ ilə bağlı paylaşımına münasibət bildirməyənlərin bu kimi statusları bəyənməsidir. Bəzən də paylaşımını bəyənmədiyinə görə səni dostluqdan çıxaranlar olur. Bütün bunlar nəyin xəbərçisidir?
Suallarımızı psixoloq Elnur Rüstəmov cavablandırıb.
O istifadəçinin məqam sahibinin paylaşımından asılı olmayaraq hər statusunu bəyənməsini belə izah edib:
"Bu da özünü təsdiq, qəbul etdirmənin bir formasıdır. Həmin insanlar tanınmış, varlı, yaxud müəyyən məqam sahibi olanların statuslarını, paylaşımlarını bəyənməklə özlərini yaxşı, rahat, bəzən həmin insanların səviyyəsində hiss edirlər. Bu yeniyetmələr və gənclər arasında daha çox müşahidə olunur. Hazırda onların belə bir problemi var: "qarşılıqlı like etmək”. Böyük əksəriyyət "like et, like gör” kimi qəribə tendensiyanın içərisindədir”
Ekspert bunun normal olmadığını vurğulayıb: "Nə yazmasından asılı olmayaraq şəxsin hər paylaşdığını bəyənmək yaxşı məqamlardan xəbər vermir. Bəzən ciddi bir məsələnin, paylaşımın müzakirəsi zamanı "like” edən olmur. Bir də görürsən biri yazır ki, "atam vəfat edib”, bir dəfəyə 100 bəyənəni gəlir. Bu özü də düzgün deyil. "Like” etmək paylaşımı bəyənmək deməkdir. Ölüm hadisəsini bəyənmək isə yersizdir və düşüncəsizcəsinə bir hərəkətdir. Bir çoxlarında bu, mexaniki xarakter alıb. Yəni daim izlədiyi bir istifadəçi nə paylaşmasından asılı olmayaraq onu kor-koranə "like” edirlər”.
Mütəxəssis hesab edir ki, bir müddət sonra bu "like”lara xüsusi əhəmiyyət verən də olmayacaq:
"Amma istisnasız, bu gün "like”larla yaşayan, hətta nəfəs alan, gününü paylaşım edib, "like”ları sayan kifayət qədər insanlar var. Bu özü psixoloji boşluqdan, narahatlıqdan yaranan amildir. Düşünürəm ki, insan istənilən məsələyə həddindən artıq köklənməməlidir. Məsələdən çıxış yolu sosial şəbəkədə daha az zaman keçirmək, fikir verməməkdir. Fikir versəniz bu gün prosesin səngidiyinin şahidi olacaqsız.
Hazırda facebook sosial şəbəkəsindən istifadə daha da azalıb. Çünki insanlar bu şəbəkəni də bayağılaşdırıb. Həddindən artıq bayağı məsələlər müzakirəyə çıxarılır ki, bu da bir çoxlarının şəbəkədən uzaqlaşmasına səbəb oldu.
Sosial şəbəkələrdə paylaşılan fotolar, videoçarxlar insanları həm depressisyaya sala, həm də depressiyadan çıxara bilir. Bəzilərinin xoşbəxtliyi əks etdirən fotolarını paylaşması zamanı qarşıdakı insanlar bundan bərk təəssüflənir, onların beynində "mən niyə gedə bilmirəm”, "mən niyə belə gözəl deyiləm”, "bunun geyiminə bax, heç mən belə geyinə bilmirəm” və s. kimi fikirlər dolaşır. Amma bir qisim insanlar da var ki, sırf facebook-da şəkil paylaşmaq üçün xaricə üz tutur.
Bu da əlbəttə psixoloji məqamlarla bağlıdır və fərdə görə səbəbləri də dəyişir”. Elnur Rüstəmovun sözlərinə görə, bütün hallarda insanın niyyəti təmiz olmalıdır:
"Edilən paylaşımlar kiməsə acıq vermək, kimdəsə qıcıq yaratmaq üçün olmamalıdır. Hazırda belə arzu olunmayan hallar müşahidə edilməkdədir.
Kimsə həyat yoldaşından, sevgilisindən ayrılır, ona acıq vermək üçün paylaşım edir, kiminsə kimdənsə xoşu gəlmir, onun acığına paylaşım edir və s. Əlbəttə, bütün bunlar doğru deyil. Biz bu istiqamətdə diqqətli olmalıyıq. Nəsə paylaşanda insanlarda qıcıq yaranmasına yox, onları pozitiv yükləməyə diqqət etməli, insanları həmrəyliyə çağırmalıyıq”. (modern.az)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.