“Sumqayıt Gənclərinin Hüquqi Maarifləndirilməsi” İctimai Birliyinin prezidenti, hüquq müdafiəçisi Elçin Məmməd Ukraynaya səfəri çərçivəsində bir sıra mühüm görüşlər keçirib.  İctimai Birlikdən xeberle.com-a verilən məlumata görə,  Kiyev Beynəlxalq Sosiologiya İnstitutunun baş direktoru Volodimr Paniotto ilə görüşən hüquq müdafiəçisi Ukraynada keçirilmiş seçkilər, onun regiona təsiri barədə fikir mübadilələri aparıb. Səfərinin məqsədi haqqında məlumat verən QHT rəhbəri diqqəti Ukraynadakı prezident seçkilərinə yönəldib. E.Məmmədin sözlərinə görə, Ukraynadakı prosesləri diqqətlə izləyirlər və bu ilin əvvəllərində ölkədə baş verən inqilab Avropaya inteqrasiya yolunda ölkənin gələcək taleyinə müsbət təsir edəcəkdir. Rusiyanın beynəlxalq müqavilələri heçə sayaraq Krımı işğal etməsi, Ukraynanın şərq vilayətlərindəki separatçı hərəkətlərinə toxunan E.Məmməd, ölkədə keçirilən seçkilərin baş tutmasını xalqın Avropa yolunda həmrəy olduğunun göstəricisi kimi qiymətləndirib. QHT rəhbəri həmçinin qeyd edib ki, Rusiya Krımı işğal etməklə bütövlükdə Ukraynanı itirib və bu Rusiyanın da gələcək taleyihə təsirsiz ötüşməyəcəkdir.

Kiyev Beynəlxalq Sosiologiya İnstitutunun baş direktoru Volodimr Paniotto da öz növbəsində Ukraynada baş verən proseslərdən danışıb və E.Məmmədin Krımın işğalı ilə bağlı qeyd etdiyi fikirlərilə razılaşdığını bildirib. “Sizin fikirlərinizlə razılaşıram. Bəli, Rusiya Krımı işğal etməklə bütövlükdə Ukraynanı itirdi. Rusiyanın 2008-ci ildə Gürcüstana müdaxiləsindən sonra ölkə siyasətçilərinin bu ölkəyə mənfi münasibəti artmışdı. Rusiyanın son dövrlərdə Ukraynaya kobud müdaxiləsi və bütün beynəlxalq müqavilələri ayaqlar altına atması münasibətlərin kəskinləşməsinə zəmin yaratdı. Apardığımız araşdırmalar göstərir ki, əvvəllər ölkə əhalisinin 13%-i Rusiyaya birləşməyə meyilli idisə, indi bu rəqəm 5%-ə düşüb. Bundan əlavə, Ukraynanın Şərq vilayətlərində Rusiyaya birləşmək istəyi 26% idisə, Krımın işğalından sonra bu rəqəm 8%-ə enib. İndi vəziyyətdə Donetsk və Luqanskda 30%, Xarkovskayada isə 15% əhali Rusiyaya birləşmək istəyir. Əhali hesab edir ki, hökumət var gücü ilə separatçıları boğmağa cəhd etmir. Rusiya isə separatçılara açıq dəstək verməyə davam edir. Əvvəllər Putin Ukraynada keçmiş prezident Yuşşenkodan sonra böyük rəğbətlə qarşılanırdı. Rusiya prezidentinin hazırda reytinqi çox aşağıdır və Krımın işğalı, şərq vilayətlərindəki mövqeyinə görə 70% əhalinin ona münasibəti pisdir”.

Rusiyanın sərgilədiyi separatçı mövqeyinin gələcəkdə pis nəticələrə səbəb olacağını bildirən İnstitutunun baş direktoru onun regiona təsirsiz ötüşməyəcəyini bildirib. “Rusiyanın belə hərəkətləri beynəlxalq müqavilələri və konvensiyaları dağıdır. Əksər ölkələr özlərinin müdafiəsini beynəlxalq konvernisyalarla təsbit edilmiş hüquqları ilə deyil, hansısa hərbi birləşmələrdə görəcəklər. Öncələr Ukraynanın əksəriyyəti NATO-ya qoşulmağın əleyhinə idi, ancaq indi stuasiya tamamilə dəyişib. Hazırda əksəriyyət bu bloka qoğulmağı Ukraynanın təhlükəsizliyinə qarant hesab edirlər. Həmçinin, bütün region dövlətləri də NATO və ya digər hərbi bloklara qoşulmaq istəyəcək. Çünki artıq beynəlxalq müqavilələrə inam xeyli azalıb”.

Ukraynadakı seçki proseslərinə toxunan Volodimr Paniotto qeyd edib ki, uzun sürən etirazlardan sonra Viktor Yanukoviç fevral ayında devrilib. “Ukraynada prezident seçkilərinə hazırlıq çətin şəraitdə keçib. Ölkənin bir hissəsi olan Krım Rusiya tərəfindən işğal edilib. Həmçinin, Kreml ölkənin şərq regionlarında separatçılığı qızışdıraraq seçkini pozmağa çalışıb. Bütün bunlara baxmayaraq mayın 25-də seçici fəallığı yüksək olub və seçki baş tutub. Mərkəzi Seçki Komissiyasının açıqladığı nəticələrə görə Pyotr Poroşenko Ukraynanın yeni prezidenti seçilib. Keçirdiyimiz rəy sorğularının nəticələri də Pyotr Poroşenkonun Ukraynanın yeni prezidenti seçiləcəyini göstərirdi. Seçki günü bizim İnstitut da exit-poll tədqiqatı aparıb və nəticələrə görə Pyotr Poroşenko 55,9% səslə birinci, Timoşenko isə 12,9% səslə ikinci olub. Bu seçkilər həm də Ukraynanın müstəqillik tarixində ilk dəfə fövqəladə durumda keçirilmiş seçkilərdir. Seçkilər həm də Krımsız keçirilib və yarmada Rusiyaya tərəfindən işğal edilib, hakimiyyət seçki gününə qədər Luqans, Donetsk vilayətlərinə də nəzarəti tam bərpa edə bilməyib. Ukraynada seçkiləri müşahidə etmək üçün ATƏT və digər beynəlxalq qurumlar xeyli sayda müşahidəçi göndərmişdi. Nəticədə, Kremlin açıq dəstək verdiyi separatçı qüvvələrin çoxsaylı müdaxilələrinə baxmayaraq Ukraynada dünyanın diqqətlə izlədiyi prezident seçkiləri baş tutdu. Xalq kifayət qədər yüksək seçici fəallığı ilə öz iradəsini sərbəst şəkildə ifadə etdi. Bu mənada Rusiyanın 25 may seçkilərini pozmaq planı fiaskoya uğradı və baş verən hadisələr postsovet məkanı ölkələrinin bundan sonrakı siyasi taleyinə təsirsiz qalmayacaq”.

Sonda Elçin Məmməd rəhbərlik etdiyi QHT-nin 25 may 2014-cü ildə Ukraynada keçirilmiş prezident seçkilərilə bağlı ilkin rəyini İnstitutun direktoruna təqdim edib və bu istiqamətdə fikir mübadiləsi aparıblar.