Xeberle.com olaraq "Sumqayıtın fəxri vətəndaşlarını
tanıyaq” rubrikasına başlayırıq. Beləliklə, doğma şəhərimizin ilk fəxri vətəndaşı
Şatalov Vladimir Aleksandroviçi sizə təqdim edirik.
Sovet kosmonavtı,
general – leytenant rütbəli və Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Vladimir Aleksandroviç Şatalov 1927-ci il
dekabrın 8-də Qazaxıstan
Respublikasının Petropavlovsk şəhərində,
dəmiryolçular ailəsində anadan olub. Atası Sosialist əməyi Qəhrəmanı Aleksandr
Şatalovdur.
Vladimir Şatalov 1941-ci ildə Rusiyanın Leninqrad şəhərində altı illik orta məktəbini bitirib. Məktəb illərində Leninqrad Pionerlər evində fəaliyyət göstərən
Təyyarə Avia Modellər dərnəyinə gedib.
O, 1941-ci ildə
Leninqradın müdafiəsi üzrə döyüşlərdə iştirak edib. «Связьрем-1» adlandırılan
qatarların təmir işlərində daim atasına yardımçı olub. Daha sonra yenidən
Qazaxıstanın Petropovlovsk şəhərinə qayıdan V.Şatalov, 1943-cü ildə yeddi
illik məktəbi bitirib. 1945-ci ildə A.F. Miyasnikov adına Kaçinsk
Qırmızı Bayraq Hərbi Aviasiya Pilot Məktəbinə daxil olub və 1949-cu ildə oranı
1-ci kateqoriya ilə bitirib. 1949-cu ilin sentyabr ayının 7-dən etibarən pilot - təlimatçı kimi , 14 iyun 1951-ci ildə
pilot- inspektor vəzifəsində çalışıb.
1956-cı ildə Sovet Sosialist Respublikası Hərbi Hava Qüvvələri
Akademiyasının "Komandirlər” fakültəsini bitirib. 1960-cı ilin mayında Hərbi Hava Qüvvələrinin
aviasiya polkunun komandir müavini vəzifəsində çalışıb, 1961-ci ildə Baş Təyyarə
Müfəttişliyi şöbəsində Odessa dairəsinin
48-ci hərbi hava qüvvələrində xidmət edib.
Hərbi Hava Qüvvələrinin Baş Komandanının 10 yanvar
1963-cü il 14 nömrəli əmri ilə Kosmonavt Hazırlıq Mərkəzinə qəbul olunub. Həmin
ilin yanvarından 1965-ci ilə qədər bu mərkəzin «Восток ЗА», «Восход», «Восход
2» gəmilərində kosmonavt hazırlığı keçib.
1965-ci ilin 13 yanvarında kosmonavt kvalifikasiyası alıb.
Kosmosa ilk uçuşu 1969-cu ilin 14-17 yanvarında olub və
o, 71 saat 4 dəqiqə kosmosda qalıb.
İkinci uçuşunu həmin ilin 13-18 oktyabrında, üçüncünü
isə 1971-ci ilin 23-25 aprel tarixlərində həyata keçirib. 1969-cu ildə Sumqayıtda şəhər, respublika və ölkə
miqyasında xüsusi xidmətlərinə görə şəhərin fəxri vətəndaşı adına layiq
görülüb. 28 aprel 1972-ci ildə Yuri Qaqarin adına Kosmik Hərbi Gəmilər Mərkəzində
dissertasiya müdafiə edib və texniki elmlər namizədi adına layiq görülüb. 3
yanvar 1987-ci ildən 19 sentyabr 1994-cü ilə qədər Kosmonavt Hazırlıq Mərkəzinin
rəisi vəzifəsində çalışıb. 1992-ci ilin may ayının 9-da Rusiya Prezidentinin sərəncamı
ilə işdən azad edilərək ehtiyata göndərilib.
2016-cı ilin dekabrından isə bütün kosmonavtların və astronovatların
başçısı təyin olunub.
Qeyd edək ki, Şatalov Vladimir Aleksandroviç iki dəfə
Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülüb. O, Sovetlər İttifaqının 13-cü kosmonavtı, Əməkdar məşqçi və texniki elmlər namizədidir.
V. Şatalov bir
sıra medal və mükafatlarla da təltif olunub.
Elnarə Salamova
Xeberle.com
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.
