...Nədənsə, onunla bağlı xatirələr məni çox kədərləndirir! Ağrıdır!.. Həyatı anlayanlardan idi. Həyatın qandırdıqlarından idi Rəna. Bəlkə, bu səbəbdən... Bu həyatdan çox çəkmişdi. Amma şikayətçi deyildi heç nədən! Həmişə üzü gülürdü, içindəki ağrılar isə o qədər çox idi ki. Ağrılarını gizlədə bilirdi – ətrafındakı insanların, onu sevənlərin xatirinə. Ağrısını heç kimə yükləmirdi – özü çəkirdi. Taleyini sevirdi Rəna – tək ona məxsus olan taleyini!..
...İndi onun haqqında yazıram və bu yazı da məni incidir – söz nəyi dəyişir ki! Sağlığında heç nə ilə ona kömək edə bilməmişəmsə!.. Amma yazmasaydım da, özümü qınayardım. Rəna məşhurlardan deyildi, nə hansısa vəzifəsi, nə də titulu vardı... Sadədən sadə bir İNSAN idi. Elə ən böyük titulu da bu idi. Allahın ona bəxş etdiyi bu titulu "adam” kimi daşıyırdı. Vətəndaş kimi vətəndaş idi, işçi kimi işçi, övlad kimi övlad, bacı kimi bacı, dost kimi dost... Bu anlamların hər birini öz xarakterində zənginləşdirənlərdən idi. O, tanıdığım ən təmiz, ən ağıllı, ən gözəl qəlbli xanımlardan biri kimi qaldı yadımda. Hər cür pisliklərdən çox-çox uzaq biri kimi. "Xəbərlər” proqramının veb-redaktoru işləyirdi. Savadlı, mütaliəli idi. Klassik ədəbiyyatdan xəbərdar idi, müasir ədəbiyyatı izləyirdi. Öz yazıları da yox deyildi. Oxunaqlı idi. Atasının ölümünə yazdığı esseni mənə də göndərmişdi, oxuyum deyə. Oxumuşdum. Ağrısı ürəyimə vurmuşdu, çünki bu dərd mənə tanış idi, Atamın dərdi indi də hər gün göynədir ürəyimi!.. "...Atamın əllərindən tutub onu eyvana çıxardım... Əlini kürəyimə qoydu. Tumarladı. Əllərindən canıma bir ilıqlıq axdı. Bütün ağrılarım bir anda yox oldu... Əllərin üçün necə darıxmışam, ay ata...”
İndi düşünürəm: vallah, bundan qat-qat təsirli hekayələr yazardı Rəna. Amma yazmırdı. Ona görə yox ki, yaza bilmirdi. Ona görə yazmırdı ki, başı gün-güzəran qayğısı ilə dolu idi. Bu qayğıların əlində əsir-yesir qalmışdı. Anasının, əzizlərinin yükü onun çiynində idi. Zərif və zəif çiyinləri bu ağırlığa tab gətirə bilmədi, sındı, çilik-çilik oldu...
****
...İndi atası rahatdı, Rəna yanındadı. Bəs Anası?.. Mən bu 40 gündə Rəna ilə bərabər ən çox onu xatırlamışam, onu düşünmüşəm – Rənanın Anasını...
Göy üzü damar kimi,
Zülfün suda mar kimi.
Sızıldatdın Ananı,
Yağa su damar kimi...
...Mələk Anam gözəl qardaşımı belə oxşayardı. Gündə neçə-neçə belə bayatı söyləyərdi. Amma çağırdığı bu bayatılar onun sızıltısını azalda bilmədi – bu dünyadan köçənə qədər. Çünki qardaşım özü ilə bərabər onu da aparmışdı. Yox, aparmamışdı, dirigözlü öldürmüşdü...
Allah səbrini versin – Rənanın Anasının...
****
...Onun ölümü əzizləri, doğmaları qədər iş yoldaşlarını da üzdü. Axı, biz yad deyildik. Necə yad ola bilərdik ki, günümüzün çoxu bir yerdə keçirdi. Hecə yad ola bilərdik ki, bir otağın havasını udurduq... Yaxşı yadımdadır həmin kədərli gün. 40 gün əvvəlki gün. O gün bizim üçün adi iş günü olmadı. Öz ağırlığı ilə yaddaşımızı göynədən bir gün kimi qaldı xatirimizdə. Xəbərçilərimiz səhər tezdən ilk xəbər buraxılışına hazırlaşarkən, isti xəbər axtarışında ikən "xəbər” özü xəbər etmədən gəlib girmişdi içəri. Heç gəlişi olmayaydı...
...Heç kimin inanmağı gəlmirdi bu xəbərə. "Doğrusa da, yalan olsun...” deyirdi hər kəs. Olan isə olmuşdu və heç nə yalan deyildi, doğru idi, insanı varından yox edən acı həqiqət idi. Həmin gün hamımız qaçırdıq bir-birimizdən, üz-üzə gəlməkdən qorxurduq, elə bil günahkar idik onun ölümündə. Onu tanıyan hər kəs sarsılmışdı. Qızlar göz yaşı tökürdü – səssiszə. Hamı təkcə ondan danışırdı. Deyirdilər, Rəna yaxşı qızdı... Deyirdilər, atasına çox yas saxladı... Deyirdilər, özündən sonra nişanəsi qalmadı, nakam getdi bu dünyadan... Deyirdilər, anasının ümidlərini gözündə qoydu... Deyirdilər... Amma hamıdan "gözəl”ini sonra çox istedadlı dostumuz Aida Eyvazlı deyəcəkdi:
Onun ölçüsünə, onun çəkisinə, onun boyuna
Yerdə bəyaz paltar tikən tapılmadı...
Yerdə geymədiyin, başına örtmədiyin...
Gözündə öldürdüyün o bəyaz donu
Göylərdə geydirdi Tanrım əyninə...
Otağın mübarək, bəyaz paltarın mübarək!...
Tanrının da sevdiklərindən oldu Rəna... MİN ŞÜKÜR "TANRININ SEVGİSİ”NƏ!..
****
...Rənanın ölümü vaxtsız-vədəsiz oldu, ona görə yandırıb-yaxdı hamını. Yoxsa, ölüm təzə bir şey deyil ki! Bu, nə birinci, nə də sonuncu ölümdür!
Bu dünyada tək qalibdir ÖLÜM – hələ heç kim onu enə bilməyib!.. Bilməyəcək də!.. Özü də... Ölümün yaxşısı, pisi yoxdu, ölüm elə ölümdü. Gəlir və heç nə demədən aparır. Apardıqlarının da nə yaşına, nə arzularına, nə də yarımçıq işlərinə baxır. Bu da onun missiyasıdır. Bu dəfə bizim Rəna çıxdı qarşısına. Amma rəhmətlik Rəna qəfil ölümü ilə, həm də qəfil ölümü saldı yadımıza...
...Görən, heç olmasa, bu dəfə bunun fərqinə varanlar çox oldumu? İnanmıram!.. Amma mən fərqindəyəm... ÖLÜMÜN arxamca çaparaq gələn addım səslərini hər gün, hər saat, hər dəqiqə, hər an çox aydın eşidirəm...
...Bəlkə, yaxşılıqlarımızın sayını artıraq, "sağlığında qiymət verək insanlara”. Amerika kəşf etmirəm bununla. Bunu zaman-zaman müdrik insanlar təkrar-təkrar söyləyiblər. Amma təkrarına dəyər! Biz də təkrarlayaq və... Q.Q.Markesin dediyi kimi: "Bir gün hamımız əbədi susacağıq. Ona görə də indidən bütün sevdiklərinizə "Səni sevirəm” deyin!”..
****
Sən bizim yanımızda qalmadın, yadımızda qaldın, RƏNA!..
Sən qeybə çəkildin, bizim sənə sevgimiz qeyb olmadı!..
Sən söndün, sənə sevgimiz sönmədi!
Özündən geriyə nifrət yox, məhəbbət saxladın!..
...Bilirik ki, bir daha olmayacaqsan. Amma heç vaxt da unudulmayacaqsan. Nə qədər ömrümüz var, yadımızda qalacaqsan. Ağıllı söz-söhbətinlə, gülərüz çöhrənlə hər yerdə qarşımıza çıxacaqsan. İşıqlı xatirələrin heç vaxt köhnəlməyəcək. Amma bu işıqlı xatirələrin ağuşunda hər zaman həzin bir ağrı, bir nisgil də olacaq: Niyə belə tez?..
Əbədi evin gur işıqlı olsun, bu dünyanın ən işıqlı insanlarından biri!..
Firuzə Nadir
(modern.az)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.