"Hipnozun tarixi dəqiq məlum deyil. Kökü qədim Misirə, şamanlara gedib çıxır. O dövrdə hipnoz anlayışı bir qədər fərqli idi”. Bu fikirləri NLP mütəxəssisi Babək Bayramov deyib.
Onun sözlərinə görə, hipnozun elm olub-olmamağı mübahisəli məsələdir: "Bu sadəcə hipnoterapiyadır, tibdə istifadə olunmur. Hətta estrada hipnozu deyə bir anlayış var ki, şou xarakterli olur. Kriminalistikada və başqa sahələrdə istifadə olunur. Hipnoz qorxu, diskomfort yaradır”.
Mütəxəssis qeyd edib ki, hipnoz düzgün istifadə olunduğunda çox faydalı metoddur: "Hipnoz çox faydalı metodologiyadır. Dünyanın dörd bir yanında minlərlə insana fayda verir. Hipnoz vasitəsilə bir çox xəstəlikləri, zərərli vərdişləri aradan qaldırmaq olar. Fərdi inkişaf məsələsində insanın daxilində olan potensialın ortaya çıxmasını təmin edə bilər. Hipnozla transın fərqi var. Bəzən insanlar bunu qarışdırırlar. Dərin hipnoz əslində trans halıdır. Yuxu ilə oyanıqlıq arasında bir keçiddir. Hipnoz isə insanın bir təlqini qəbul edib-etməməsidir. Trans halında insan diqqətini maksimum dərəcədə cəmləyir. Bu zaman insan qavrama və informasiya qəbul etməyə hazır olur. Sonra təlqinetmə həyata keçirilir”.
Qonağın sözlərinə görə, hipnoza tarixin müxtəlif mərhələlərində fərqli yanaşmalar olub: "Dünyada hipnoz "məsmərizm”, "məsmər” anlayışından yaranıb. O zaman buna maqnetizm deyirdilər. Adı sonradan dəyişib. Ziqmund Freyd də hipnozu araşdırıb. O, belə qənaətə gəldi ki, insanların bir qismi hipnoza girə bilər, bir qismi isə yox. Çünki insanlar fərqlidir. Hər insanın dünyanı qavrama şəkli də ayrıdır. Məsələn, vizual insanlar var ki, yalnız görüntülərlə düşünürlər. Kinestetik insanlar isə səslərlə, hisslərlə düşünürlər. Vizuallar transa daha çox meylli olurlar. Çünki onlar xəyal qurmaqda daha bacarıqlıdırlar. Hansının yaxşı, hansının pis olduğunu deyə bilmərik. Yalnız onu deyə bilərik ki, insanlar bir kanalla düşünməyə üstünlük verirlər”.
Mütəxəssis bildirib ki, müasir dövrdə hipnozdan geniş istifadə olunur: "Uğurlu nəticə üçün təlqinetmədə ehtiyatlı olmaq lazımdır. "Hipnoz dünyada qəbul olunub. Doğum, diş çəkilməsində və s. hipnoterapiyadan istifadə olunur. Önəmli olan ağrının gəlməyəcəyinə inanmaqdır. Hipnoz olunan insanın kürəyinə buz qoyulur, amma ona təlqin edilir ki, qızmaq dəmirlə toxunulur. Həmin nahiyə suluqlayır. Bu nə ilə əlaqədardır? Bu insanın inanc gücüdür. İnsanın beyin proqramları var. Müəyyən hallarda qarışıqlıqlar əmələ gəlir. Bu zaman insanlar iki doğrunun ziddiyyəti ilə üzləşirlər. Reaksiya dəyişəndə davranış dəyişir, nəticədə insanın həyatı da dəyişir. Uşaqlıqdan aşılanan təlqinlər zamanla müəyyən proqramlaşmaya gətirib çıxarır. Hipnoz vasitəsilə bu təlqinlər yenidən proqramlaşdırıla bilər. Şüurlu şəkildə bunu dəyişmək mümkün deyil. Yalnız fərqli ruh halına keçməklə təlqin edilir, dəyişim bundan sonra baş verir. Əslində, transı yaratmaq asandır. İnsanın fərqli hala düşməsinə nail olmaq olar. İşin çətin tərəfi edilən təlqinlərin keyfiyyətidir. Çünki hər insan fərqli düşünür”.
Mütəxəssis, həmçinin, müasir dövrdə geniş istifadə olunan hipnozun inkişafında Milton Eriksonun rolundan da bəhs edib: "Tarixdə Milton Erikson adında şəxsiyyət olub. Müasir hipnozun "atası” sayılır. İndiyə qədər gəlib-keçmiş ən güclü hipnoterapist olub. İlk dəfə bütün dünyaya sübut etdi ki, istənilən insanı transa salmaq olur. Onun yanına müxtəlif insanlar gəlib. Və demək olar ki, hər seansda 100% nəticə əldə edib. O, 17 yaşında iflic keçirib. Uzun müddət hərəkətsiz olub. Şüuru yerində idi, amma danışa bilmirdi. O, həyatı yenidən öyrəndi. Balaca uşaqları müşahidə edərək, yeriməyi öyrəndi. İnsanların davranışlarından reaksiyaları öyrəndi. Və nəticədə o insanlar haqqında informasiyanı bədən dili vasitəsilə əldə etməyə başladı. Bu gün NLP-də Milton Erikson modelindən istifadə edirik”.
Babək Bayramov bildirib ki, hipnoza girəcək insanın dəyərlərinə zidd təlqin etdikdə, bu əks-təsir verə bilər: "Hipnoz ünsiyyətin fərqli bir növüdür. Hipnoz altında olan insana təlqin verilir. Amma bu o demək deyil ki, qarşı tərəf deyilənləri etməyə məcburdur. İnsanın dəyərlərinə zidd təlqin veriləndə o etiraz edə bilər. Hətta üstünə gedəndə transdan çıxa bilər. Bu bir qədər ustalıq tələb edir. Eyni zamanda hipnoz insanın mənafeyinə xidmət edə bilər. Bunu necə istifadə etməkdən çox şey asılıdır”. (apa tv)
Xəbərdən istifadə edərkən istinad etmək vacibdir.