“Uğur  sirri” layihəsinin növbəti qonağı təsəvvüf tarixi üzrə araşdırmaçı və gənc yazıçı  Elmin Nuridir.

Uğurun rəngi, dadı, qoxusu, səsi, görüntüsü necədir və ona toxunmaq nə zaman mümkündür?

- Fikrimcə, insanın həyatı elə uğur nöqtələrindən ibarətdir. İlk uğur nöqtəsi dünyaya gəldiyimiz andır. Sonrakı həyatımız da o nöqtələrə doğru qaçmaqla keçir. Həyatda daddığımız dadın, bihuş olduğumuz məstedici qoxunun, sevdiyimiz rəngin özündədir.

Deyirlər, yanlışlar olmadan doğrular tapılmaz. Uğursuzluq yanlışlardanmı doğar?

- Hər yanlışın bətnində bir doğru, hər uğursuzluğun bətnində bir uğur gizlənir. Qaranquş baharın müjdəçisi olduğu kimi, uğursuzluq da özündən sonra gələn uğurun müjdəçisidir. Odur ki, insanı hərdən uğursuzluğa görə də təbrik etmək olar.

Apardığınız mübarizədə  uğursuzluqlarla üzləşəndə nə edirsiniz? 

- Uğursuzluqla rastlaşanda ondan sonra gələcək uğuru salamlayıram.

Hər insanda bir istedadın olduğunu söyləyərlər, bunu necə üzə çıxarmaq olar? 

- İnsan yer üzünə göndəriləndə Tanrı əmanəti kimi özü içində istedad da gətirir. İnsanın bütün mahiyyəti o istedadın üzərində cəmlənib. Özünün kəşf etmək, istedadı üzə çıxarmağın ən yaxşı vasitəsidir.

Bəzi gənclər bir işə başlayanda “Düşün, tətbiq et və nəticələndir” prinsipini unudurlar. Yəni, onlar düşündüklərini ya tətbiq etmir, ya da nəticələndirmirlər. Bu problemlə üzləşənlərə nə söyləmək  istərdiniz?

- Bəzilərinin işində və fəaliyyətlərində final anlayışı yoxdur. Düşünürlər, tətbiq edirlər,  lakin nəticə üçün tələsirlər. Finalı olmayan işin isə mahiyyəti sıfırdır. Bu bilirsən nəyə bənzəyir? Sanki telefonda dastan boyda SMS yazmışıq, amma YES-i basmamışıq  (gülüş).

Bəs, qarşısındakına “əhəmiyyətlisən” mesajını verməkdə çətinlik çəkənlərə nə söyləmək istərdiniz?

- İnsanın dəyəri qarşısındakına verdiyi dəyərin qədərincədir. İsa Peyğəmbər (ə) ölü itin dişlərinin gözəlliyini vurğulayanda ona dedilər: Axı o üfunət qoxuyur? Onda gözəl olan nə var? İsa Peyğəmbər (ə) dedi: Siz bir onun dişlərinə baxın.” Bu İsa Peyğəmbər  (ə) idi. Hər nədə, hər kimdə və hər şeydə gözəllik arayan bir saf varlıq. İnsanın qarşısındakı insana baxışı onun daxili təcəssümüdür.

Bəs, insanların ən güclü silahı nədir - ağıl, yoxsa ürək?

- Ən güclü silah ağılla ürəyin, hislə məntiqin, rasionallıqla emosionallığın vəhdəti nəticəsində yaranan düşüncələr və davranışlar sistemidir. Ağıl hissləri tənzimləməli, hislər isə ağılın dayaq nöqtəsi olmalıdır. Dahi Nizami demiş, idrak üfüqlərimdən mənim könül evimə işıqlar hey səpilir.

Uğurun yaşı olur yoxsa başı, nə düşünürsüz?

- Uğurun düzgün məqamda düzgün istifadə metodikası olur. Onu uğur səviyyəsinə bu kriteriyalar qaldırır

Fərqliliyiniz və fərdliliyiniz haqında nə deyə bilərsiz? Nəyə görə siz sizsiniz? 

- Fikrimcə insanın fərqliliyi onun kimliyidir. İnsanın hər bir fərqli detalı onun yeni bir  cığırıdır. Fərdiliyə gəldikdə isə hər bir kəs dünyaya bir fərd kimi gəlir. Fərdiyyətdən şəxsiyyət səviyyəsinə qalxmaq isə onun öz işidir.

İnanmaq asandır, yoxsa inandırmaq? 

- Həyata məntiq pəncərəmizdən baxanda inanmaq , hiss pəncərəmizdən baxanda isə inandırmaq çox çətin olur.

Həyatın enini və uzununu ölçdünüzmü heç, yaşamı üzün edən nədir? 

- Həyatın eni, uzunu düşüncənin eni və uzununa bərabərdir. Ramiz Rövşən demiş, ayları illəri tutsan boyuna, ölçdükcə ölçülməz atam balası...  Atam balası, düşüncələr və xəyallar, ölçülməz ki..

Əgər Sizə dünyada yalnız bir şeyi dəyişdirmək imkanı verilsəydi, nəyi  dəyişdirərdiz?

Keşmişimi.... Şekspir necə deyib:

özümü ömürlük mən həbs edərdim

əgər keçmişimdə yaşananları 

versəm yaddaşımın məhkəməsinə...

Dostum yaddaşımın məhkəməsindən çox qorxuram. İtirdiyim vaxtlar zərərçəkmiş qismində mən müttəhimin üzünə durur. Arzu  edərdim ki, itirdiyim, dəyərləndirmədiyim vaxtlar məni bağışlayacaq. Əgər onlar məni bağışlasalar  Allah da məni bağışlayar.

Həyat toplananlar, çıxılanlar, vurulanlar və bölünənlərdən ibarətdir deyirlər, sizin payınıza ən çox hansı əməl düşüb? 

- Allah məni uğurlara vurub. Olmuşam - Elmin = uğur + həyat... Amma öz səhvlərim nəticəsində özüm özümü bölmüşəm. Belə bir riyazi hesablama yaranıb. Elmin = həyat/uğur. Yəni dostum, həyat gedişi Allahın bəxş etdiyi uğurları bölüb.

Bəs Siz özünüz özünüzə dost ola bilsəydiniz, özünüzə Sizin kimi bir dost istəyərdinizmi? 

- Qəti istəməzdim... Çünki özüm-özümü tanıyıram. Dahi insanlardan biri deyirdi, məni hamı tərifləyir, amma heç kim məni mənim özüm qədər tanımır. Mən isə özümüm pisləyirəm. Çünki yenə də heç kim məni mənim özüm qədər tanımır. Bu məntiqdən çıxış edərək özümə özüm kimi dost arzulamıram.

Əgər siz balaca uşağa bütün həyatı boyu ona gərəkli ola biləcək bir məsləhət versəydiniz nə deyərdiniz?

- Vaxta qiymət ver!

Dəlinin doğru xəbəri nə olar sizcə? Dəliliyin gözəlliyi mümkünmü? 

- Dəliliyin gözəlliyi onların qismən azad olmasındadır. Dəlinin doğru xəbəri son nəfəsində olacaq və onda deyəcək: “Mən heç yaşamadım ki?..”

Hesab - kitab dəftəriniz var?

- Öz gündəliyim var. Bir çox yazıçıların gündəliklərini oxumuşam. Bir söz adamı üçün gündəliyin olması çox vacibdir. İnşallah 2014-cü ildən daha müfəssəl yazacağam. Bir də gündəlik yazanda yaxşı olar ki, lirikaya, romantikaya, duyğuların ifadəsinə az yer verilsin. Konkret baş verənlər və yaşanan hadisələr olsa daha yaxşı olar. Bu gün yazacağımız gündəlik sabahın yaddaş kartıdır.

Təbliğ etdiyiniz gerçəklər hansılardır, necə düşünürsüz sevginin təbliğata ehtiyacı varmi? 

- Təbliğ edəcəyim meyarlar sevgi və müdriklikdir. Həyatımı bu iki prinsip üzərində qurmağa çalışıram. Hələ buna müyəssər olmasam da çalışıram.  Təsəvvüf mənim üçün hər şey deməkdir. O bəşəriyyətin Ali İdrak nöqtəsidir. Ondan o yana heç nə yox. Bu həyatın yaşam şifrələri təsəvvüfdə sufizmdə kod şəklində gizlənib. Onu açmaq və xoşbəxt olmaq lazımdır. Mən bütün insanları bu xoşbəxtliyə çağırıram. Nizami, Nəsimi , Füzuli, İbn Sina, Əl Qəzali,  Sührəverdi,  Eynəlqüzzat Miyanəçi,  Baba Kuhi, Seyid Yəhya Bakuvi, Yunus İmrə, İbn Ərəbi, Həsən Bəsri, Əl Fərabi, Nəsirəddin Tusi fəlsəfəsində xoşbəxtlik gizli kodlarla yerləşdirilib. Arzu edərdim ki, dünya o kodları açıb xoşbəxt olsun.. Təbliğ etdiyim sevgi və müdriklikdə bu xoşbəxtliyin açarlarıdır.

Yaşamaq və var olmaq arasında fərq nədir?

- Dediyim xoşbəxtlik ikisini axtarmaq,  yaşamaq, onu tapmaq isə var olmaqdır.

/azadinform.az/